Verhaal van Sanda Dia wordt verfilmd: 'Het mag geen raciaal drama worden'

Regisseurs Adil El Arbi en Bilall Fallah plannen een film te maken over het leven van Sandia Dia, de twintigjarige ingenieursstudent die om het leven kwam na een uit de hand gelopen doop bij studentenclub Reuzegom. Het boek dat Nieuwsblad-journalist Pieter Huyberechts erover schreef, Sandia Dia: de doop die leidde tot de dood, zal deels als basis dienen voor de bioscoopfilm. 

Na een vernederend en gewelddadig ritueel dat Dia onderging als 'schacht' bij Reuzegom op 4 en 5 december, stierf hij enkele dagen later in het Antwerpse Universitair Ziekenhuis. Vervolgens kwam er een golf van nationale verontwaardiging op gang, die nog groter werd nadat het vonnis werd uitgesproken in mei 2023. 

Zo werden de achttien Reuzegommers die aanwezig waren bij de doop, vrijgesproken voor het toedienen van schadelijke stoffen en schuldig verzuim, maar schuldig bevonden aan zijn onopzettelijke dood. Ook moesten ze schadevergoedingen betalen aan Dia's familie. Toch moesten de Reuzegommers niet naar de cel, en verscheen hun veroordeling ook niet op hun strafblad. 

Brugfiguur

Huyberechts vervulde de rol van brugfiguur met de familie, zo vertelt hij. 'In de nasleep van mijn boek en de maatschappelijke commotie rond zijn dood zijn er veel mensen met plannen naar de familie gestapt. De familie heeft mij gevraagd om hen daarbij een beetje bij te staan.'

'Toen producers Nabil Ben Yadir en Marc Goyens een filmidee aan de familie wilden pitchen, heb ik hen samen rond de tafel gebracht', aldus Huyberechts. 'Zij waren heel snel aan boord. Ze beseften ook dat Adil el Arbi en Bilall Fallah dezelfde waarden delen, en ze zich op dat vlak dus minder zorgen moeten maken.'

Wat maakt het verhaal van Sanda Dia een verfilming waard?
'Je kan erover discussiëren of je de zaak misschien eerder moet laten rusten, aangezien de familie met een zekere verbittering terugkeek op de maatschappelijke commotie over Sanda's dood terugkeek. Maar ze maakten wel duidelijk dat mocht er iemand met een mooi filmisch concept komen, waarbij men zou inzoomen op wie Sanda echt was en niet alleen zijn tragische dood zou benadrukken, ze daar niets tegen zouden hebben.' 

'De filmmakers willen dat iedereen Sanda Dia leert kennen, en zijn verhaal. Ze hebben carte blanche, al is het wel niet de bedoeling om een film te maken over hoe de doop van Sanda Dia verliep, maar over zijn leven en ook dat van zijn vader Papis Dia, die naar België trekt op zoek naar een beter leven.' 

Nuance

Welke rol zal jij spelen in het proces?
'Mijn rol wordt daarover te waken, en erop te letten dat de nodige nuances gelegd worden en de correcte stijl gehanteerd wordt. Het verhaal heeft niet nog meer sensatie nodig, zijn dood was al tragisch genoeg. De focus ligt op het persoonlijke deel van het verhaal: wie Sanda Dia echt was.'

'De film is een liefdesbrief van de vader aan Sanda: het zal geen film zijn over de Reuzegommers. Het is dus zeker niet de bedoeling om een reconstructie van de feiten te brengen. De film wil eerder het mooie, dan het slechte in het tragische verhaal benadrukken.'

Heb je schrik dat je achteraf teleurgesteld gaat zijn over de inhoud van de film?
'Het is niet mijn film, natuurlijk. Maar Adil El Arbi en Bilall Fallah hebben al meermaals bewezen dat ze een film kunnen maken over een thematiek die maatschappelijk gevoelig ligt, en dat op een gepaste manier kunnen brengen.'

'Het is ook niet de bedoeling om er een raciaal drama van te maken. Hoewel er racistische uitspraken zijn gedaan door leden van Reuzegom in de weken voor de doop, is racisme gedurende de doop juridisch niet aangetoond tijdens het proces. Maar natuurlijk zal de film de discriminatie die Dia ervaarde op school behandelen, net als de maatschappelijke ongelijkheid die zeker een rol heeft gespeeld.'

Mag ik aannemen dat Acid niet voorkomt in de film?
(lacht) 'Dat is alvast geenszins de bedoeling.'