'Er is geen moment dat ik niet aan hem denk': familie Dia slaat de bladzijde om met nieuw boek

'ça fait chaud au cours, dat al die mensen hier zijn.' De boekvoorstelling van Ousmane Dia's Ze hebben mijn zoon vermoord, lokte 1.400 geïnteresseerden naar De Roma in Antwerpen. Het was de eerste keer dat de familie van Sandia Dia op deze manier het publiek toesprak. 

Aanwezig waren Sanda's vader Ousmane Dia, plusmoeder Makemu Meunier, en ook broer Seydou De Vel en diens vriendin Marie Van Steenkiste. Ook Thomas Blommaert, die het boek optekende, zetelde tussen de familie. 

Het was een emotionele avond, bij momenten kreeg vader Dia het moeilijk. Ook het publiek leefde sterk mee – met een minutenlange staande ovatie aan het einde van de voorstelling als toonbeeld. Meskerem Mees voorzag de voorstelling van enkele muzikale intermezzo's. 

Weinig woorden over de KU Leuven

Het leed van zoon Sanda kwam uitvoerig aan bod. Duidelijk afwezig in het gesprek waren de KU Leuven, het Leuvense clubleven en de doopcultuur waar Sanda in verzeild raakte. 

Nochtans bekritiseerde hij in zijn boek de straf die de Reuzegommers aanvankelijk was opgelegd door de KU Leuven: 'De oorspronkelijk straf van de "kul" was een grap: een taak, een groepsgesprek en een paper // maar volgens de rechter was de tuchtprocedure een verzachtende factor // ze waren al gestraft'

Daarnaast haalt hij in zijn boek ook sterk uit naar de rector, Luc Sels: 'Ik laat Sels met zijn geweten // meer woorden maak ik niet meer vuil aan de rector // ik ben nog altijd heel boos op hem // minder dan voorheen // maar nog altijd boos.' Die laatste kwam echter ook niet ter sprake tijdens de boekvoorstelling. Net zoals in zijn boek, wees Dia er echter wel opnieuw op dat de universiteit zijn vraag om zich burgerlijke partij te stellen, zou hebben genegeerd.

Herinnering aan de blokhut

'Ik wil dat mensen begrijpen wat we hebben meegemaakt, en ik wil bovenal dat Sanda niet voor niets is gestorven', gaf Dia als belangrijkste motivatie voor het schrijven van het boek. Het bestaat uit losse stukken tekst die in een soort stream of consciousness-stijl geschreven zijn, met amper interpunctie. 'Een manier om het leed, de rouw, het verdriet op een gevatte manier te capteren', vertelde redacteur Thomas Blommaert daarover. 

Meunier, Dia's vrouw, hoopte dat het voor hem een eerste stap was tot het verwerken van zijn rouw. Een bladzijde omslaan, door bladzijden vol te schrijven. Toch bindt de titel van het boek er geen doekjes rond: de woede en de verontwaardiging rond de dood van zijn zoon zijn nog steeds aanwezig. 

'Ik heb geen haat', zei Dia daarover. De bedoeling van het werk is volgens hem niet om op te roepen tot haat, wel om mensen te doen begrijpen waar zijn woede vandaan komt. 

Dia haalde een sprekende scène aan, namelijk het moment waarop hij samen met familie en vrienden van Sanda de beruchte blokhut in Edegem bezocht waar de fatale doop had plaatsgevonden. 'Het is de pijn van dat moment, op die plaats, die de titel van het boek verklaart', aldus Meunier. 

Verder ging de familie in op het wrang gevoel na het proces van de Reuzegommers in de naar hun gevoel heersende klassenjustitie. 'Als ik iemand anders was geweest, was deze rechtszaak anders verlopen', zei Dia weinig verhullend. 

Over de strafmaat van de Reuzegommers was hij duidelijk: 'De rechter had de kans om een signaal te geven dat in deze maatschappij sommige dingen niet mogen, maar heeft die kans gemist.'

Van Senegal tot Brussel

In het boek legt Dia ook de link met zijn eigen jeugd in Senegal en zijn tocht naar België. 'Ik wilde mijn zoon de kansen geven die ik niet gekregen had', legt hij uit. Die overtuiging lijkt verder te leven in zijn opkomende vzw, Sanda Dia Foundation. 

Dat initiatief zal jongeren de kans bieden om West-Afrika te ontdekken op een veilige manier. 'Want Afrika is niet zoals dat hier wordt voorgesteld aan de jeugd', benadrukt Dia. 'Ik wil hen een andere kant van de regio laten zien, een andere dan de oorlogen of ziektes.' Hij draagt het initiatief op aan zijn zoon.

Videobellen met Acid

Een groot deel van het gesprek draaide rond de rechtszaak tegen youtuber Nathan Vandergunst, alias Acid. Op de vraag wat Dia van die zaak dacht, reageerde die eerder terughoudend: 'Ik heb er eigenlijk niet zoveel over nagedacht.'

'Er zijn veel mensen die dezelfde gevoelens hebben als Acid', erkende Dia. 'Maar die hadden niet de middelen om die boodschap over te brengen.' Toch voegt Dia nog toe dat hij waardeert wat Acid voor hem en voor zijn zoon gedaan heeft.

Dia en Vandergunst zouden elkaar ontmoet hebben via een videogesprek. Daarin zou Vandergunst beloofd hebben om het geld dat hij al heeft opgehaald met zijn crowdfunding te storten naar Dia's opkomende vzw. 

Op het einde kreeg de groep een minutenlange staande ovatie en schudden ze de handen met mensen uit het publiek. 'Alleen de echte liefde houdt ons tezamen', was Dia's boodschap aan de aanwezigen.