'Hoger onderwijs zal internationaal zijn, of het zal niet zijn': Open Vld's plannen met het hoger onderwijs

Toelatingsproeven Genees- en Tandheelkunde hervormen 

Volgens Open Vld is er een nijpend tekort aan tandartsen en huisartsen in Vlaanderen. 'De numerus fixus bij de toegang van de opleiding Geneeskunde moet daarom op de schop', klinkt het dan ook in haar verkiezingsprogramma. 

'Op dit moment zijn studenten vaak geslaagd voor het ingangsexamen, maar ze scoren niet hoog genoeg om alsnog te beginnen', zegt Jimmy Koppen, directeur van de studiedienst van Open Vld. 'Zo'n numerus fixus willen wij niet meer: geslaagd is geslaagd.' 

Dat standpunt is opvallend en nieuw, al nuanceert hogeronderwijsjurist Couck de praktische uitrol ervan: 'Op het moment dat het huidige systeem ingevoerd werd, werd een vast aantal studenten doorgelaten, en niet meer iedereen die slaagde voor het toelatingsexamen', vertelt Couck.

'Toen was de boodschap vanuit de bevoegde examen­commissie dat de proef makkelijker kon en daardoor beter kon aansluiten bij de kennis verworven in het middelbaar. Voorheen werd de moeilijkheidsgraad hoger gelegd om het aantal startende studenten toch te beperken.'

Bij het loslaten van de numerus fixus zou zo'n commissie de proef gewoon moeilijker maken om toch enkel de besten eruit te pikken, aldus Couck. In de praktijk zou de maatregel dus waarschijnlijk niet veel veranderen, behalve dat ze mogelijk een perceptie van meer eerlijkheid zou geven aan de studenten

'Hoger onderwijs zal internationaal zijn of zal niet zijn'

Waar N-VA, Vlaams Belang en Vooruit strikte regels willen om Nederlandstalige opleidingen aan de universiteit en hogescholen te beschermen, willen de liberalen die regels net versoepelen. 

Volgens Koppen zijn Nederlandstalige alternatieven voor alle Engelstalige bachelors en masters te duur. Uit de Veto-peiling bleek dat de meerderheid van het Zelfstandig Academisch Personeel (ZAP) ook voorstander is van zo'n versoepeling.

Open Vld wil ook af van de strenge taalvereisten voor academisch personeel. 'Universiteiten gaan op zoek naar specifieke profielen om verder te professionaliseren', zegt Koppen. 'In hun werkomgeving hebben zij het Nederlands niet zo hard nodig, maar moeten ze het volgens de huidige regels wel kunnen.' 

ANALYSE VERENGELSING

Debat rond verengelsing bereikt kookpunt

'Open Vld heeft dat standpunt de huidige legislatuur ook verdedigd, maar slaagde er in de huidige coalitie niet in om dat ook te vertalen naar effectief beleid', zegt Couck. De partij moest het onderspit delven voor N-VA, die de afgelopen legislatuur sterk inzette op Nederlands. 

De vraag is dan ook of Open Vld wel genoeg medestanders zou vinden voor dit standpunt. De universiteiten zelf zijn in ieder geval wel al langer vragende partij voor soepelere taalregels. 

De kotenmarkt versoepelen 

Het probleem van de nijpende kotenmarkt wil Open Vld op authentiek liberale wijze oplossen: niet door meer regels in te voeren, maar door de bestaande regelgeving te versoepelen. Het wil de 'plan- en vergunlast op de private markt' verminderen, zodat het aantrekkelijker wordt om koten aan te bieden. 

Voor studenten moet het makkelijker zijn om een kamer te huren die niet geclassi­ficeerd is als studentenwoning. Als het van de partij afhangt, kunnen zij binnenkort makkelijker onderverhuren of cohousen. 'Studenten zijn immers volwaardige inwoners van onze steden', aldus het programma.

Een verplicht inductiejaar voor startende leerkrachten 

Vlaanderen kampt met een groot leraren­tekort en veel startende leraren geven er al vlug de brui aan. Dat wil Open Vld aan­pakken door een inductiejaar na de lerarenopleiding. Volgens Koppen voelen veel startende leerkrachten zich immers onvoldoende voorbereid op het lesgeven na afstuderen. Dat zou een belangrijke reden voor uitval zijn.

Een inductiejaar moet dat voorkomen. Tijdens dat jaar 'staat de aspirant-leerkracht volledig voor de klas zodat die voldoende praktijkervaring kan opdoen, en tegelijk begeleid blijft door de hogeschool of uni­versiteit', valt te lezen in het programma. 

De plannen zijn nog weinig concreet. Zo laat Koppen in het midden of zijn partij de opleiding wil verlengen met een jaar, of dat de huidige bachelor op drie jaar blijft. Ook kon hij geen antwoord geven op de vraag of het een betaalde stage zou worden. 

Toch is de oproep van Open Vld tot een stevige hervorming van de opleiding van leraren op bachelor- en masterniveau, uniek. Ze is een van de enige partijen die de lerarenopleidingen expliciet onder de loep wil nemen.