ANALYSE EUROPESE VERKIEZINGEN
Stemmen voor de Europese verkiezingen? Zo doe je dat
Binnenkort trekken we met z’n allen naar het stemhokje. Naast federaal en regionaal, zullen we op 9 juni ook op Europees niveau een stem moeten uitbrengen. Waarom is dat belangrijk? En hoe werken die verkiezingen precies?
Hoewel op Europees niveau heel wat belangrijke beslissingen worden genomen, blijkt uit de peiling van Veto dat studenten voor de Europese verkiezingen minder goed weten op wie te stemmen dan voor de federale en de regionale verkiezingen. Ongeveer twee op de tien studenten 'weet het nog niet' in de bevraging.
Moeilijk om kiezers te overtuigen
Volgens Elise Muir, professor Europees recht aan de KU Leuven, is er bij de Europese verkiezingen sprake van een structureel probleem: 'Nationale politici hebben niet altijd veel interesse in de Europese dimensie van hun werk, ze willen dicht bij de kiezer staan. Dat zorgt ervoor dat de uiteindelijke Europese parlementsleden dicht bij de EU-burgers staan, maar het verlaagt wel de zichtbaarheid van de Europese Unie zelf.'
'Ook vraagstukken zoals de eventuele toelating van Oekraïne tot de EU zijn van groot belang voor de toekomst van Europa'
Steven Van Hecke, professor Europese Politiek (KU Leuven)
Toch blijft het je eigen verantwoordelijkheid om je te informeren, vindt Steven Van Hecke, professor Europese Politiek aan de KU Leuven. 'Dat wordt immers ook verwacht op federaal en Vlaams niveau.'
Waarvoor telt je stem?
'Wanneer je stemt op Europees niveau, stem je voor nationale politici die jouw belangen vertegenwoordigen in het Europees Parlement', zegt Muir. 'Die politici werken met eensgezinden van over heel Europa samen in een Europese fractie.' Dat is een samenwerkingsverband tussen Europese parlementleden met dezelfde politieke overtuiging.
Hoewel de Europese parlementsleden in theorie niet gebonden zijn aan hun eigen nationale partij, vertegenwoordigen ze die toch in zekere mate binnen de EU. Het is dus van belang niet enkel te kijken naar de politici zelf en de nationale partijprogramma’s, maar ook naar de programma’s van de grote Europese partijen.
Nadat alle stemmen zijn uitgebracht, wordt er een parlement samengesteld. De verkozen parlementsleden werken samen met de Raad – de vakministers van de lidstaten – regelgevende instrumenten uit. Ze zijn samen dus wetgevend. Die wetten hebben impact op nationaal niveau, en dus ook op ons land.
Ook kiest het nieuwe parlement samen met de Europese Raad een nieuwe voorzitter van de Europese Commissie. Dat is het uitvoerende orgaan van de EU, dat naast het ontwikkelen van beleid ook instaat voor het handhaven van het Europese wetgevende kader en het vertegenwoordigen van de EU op internationaal niveau. De voorzitter van de Europese Commissie, momenteel Ursula von der Leyen, is een sleutelfiguur in het Europese beleid.
Defensie, klimaat en migratie zijn allemaal Europese thema's
Het Europees Parlement speelt dus een belangrijke rol binnen een grensoverschrijdend verhaal, waarbij de Europese bevoegdheden anders zijn dan de nationale bevoegdheden. Zo staat de EU onder andere in voor aspecten van digitalisering, migratiebeleid, veiligheid, defensie en klimaat.
'Ook vraagstukken zoals de eventuele toelating van Oekraïne tot de EU zijn van groot belang voor de toekomst van Europa', zegt Van Hecke. De EU is per slot van rekening een supranationale organisatie die steunt op de samenwerking tussen lidstaten. Dat maakt een aanpak van grensoverschrijdende thema’s op grotere schaal mogelijk.
