'Wij geloven u, laat u horen nu!'

Na de meldingen van grensoverschrijdend gedrag aan de UGent en VUB wordt ook de goede naam van een professor aan de KU Leuven aangetast. Verschillende getuigenissen meldden in 2019 het ongepaste gedrag van eenzelfde prof.

Naar aanleiding van de media-aandacht organiseerde Anaïs Stals een stilstaande actie op 15 februari. Studenten, gekoppeld aan verschillende organisaties, kwamen samen om te pleiten voor een verbetering in de tuchtprocedure en voor een meer laagdrempelig meldpunt. Op hetzelfde moment was er in Brussel en op verschillende plaatsen in Wallonië een betoging aan de gang. Dinsdagavond werd er ook in Gent aandacht besteed aan de problematiek.

Stals contacteerde verschillende organisaties, en zo ook de Studentenraad KU Leuven. Opvallend was dat het overwegend aantal aanwezigen lid was bij Comac (de studentenbeweging van de PVDA). De Studentenraad ging er niet op Stals' uitnodiging in, omdat ze medebestuurders zijn aan de universiteit, vertelt voorzitter Pepijn Nollet: 'Wij vonden dit een waardevol initiatief, maar zien onze rol in het beleidsproces als die van een constructieve partner.'

Nollet legt uit dat ze daarom graag aan tafel blijven zitten met de beleidsploeg en vicerector Hilde Feys om de studietijd van de studenten veiliger te maken. De Studentenraad werkte hier al rond samen met de universiteit, zeggen ze. 'De recente hervorming van de tuchtorganen en het charter voor inclusie zijn hier enkele voorbeelden van.'

Een proactieve aanpak

Maïka De Keyzer, fractieleider van ABVV KU Leuven, was aanwezig. Ze speechte over een proactieve aanpak: een aanpassing van de structurele elementen van het tuchtreglement, een voorziening van een comité en een extern meldpunt. Er zijn namelijk geen vaste regels over wat kan en niet kan, waardoor de situatie beoordelen onduidelijk wordt. 'Het systeem moet daarop voorzien zijn', zegt De Keyzer. 'De procedure treedt veel te traag in werking en kent te weinig daadkracht om te sanctioneren.'

Carolien Saenen, lid van KU Leuven Feminist Society, wil ook gevolgen zien voor de daders. Volgens haar behouden die te vaak hun machtspositie. Ze getuigt dat hun organisatie op de hoogte is van een onmetelijk aantal slachtoffers, maar diegenen die een klacht indienen bij de universiteit komen er vaak slechter van af dan de dader. 'De KU Leuven wil zaken achter gesloten deuren oplossen. Als alles afgekoeld is, merken we dat er niets gebeurd is.'

Juna Ghaye van Collecti.e.f 8 maars is er ook van overtuigd dat de procedures aangepast moeten worden: 'Er werd een remediëringsproces op poten gezet, maar het duurde veel te lang voordat daar oplossingen uitkwamen.'

Volgens Ghaye worden er niet genoeg mensen en middelen op de meldpunten gezet, wat de reden is waarom de opvolging stroef verloopt. Stals voegt eraan toe dat meldingen tijdig aangepakt en grondig onderzocht moeten worden, zodat er niet meer studenten het slachtoffer worden.

Drie werkpunten

Zolang er geen sancties worden opgelegd, zal er geen verandering komen in het seksisme en machtsmisbruik dat aanwezig is op de campussen, volgens Sander Claessens, voorzitter van Comac Leuven. Hij somt een drietal dingen op die volgens hem moeten gebeuren en overeenkomen met de wensen van andere aanwezigen.

Ten eerste moet een onafhankelijk meldpunt opgesteld worden, dat klachten serieus neemt en snel behandelt. Zo'n extern meldpunt moet volgens Ghaye door de Vlaamse overheid worden gedragen. Ze is daarnaast van mening dat het KU Leuven meldpunt daarom niet moet verdwijnen, maar dat die samen perfect combineerbaar zijn: 'Er moet een hele resem zijn aan mogelijkheden om klachten neer te leggen, zodat de studenten op de hoogte zijn.'

Claessens legt uit dat onafhankelijke meldpunten wenselijk zijn, omdat de huidige interne omgeven zijn door een netwerk van academisch personeel en professoren. 'Er wordt daardoor een cultuur gecreëerd waarin het hand boven het hoofd wordt gehouden', aldus de voorzitter van Comac Leuven.

Ten tweede zou er een steunpunt voor slachtoffers moeten komen, zodat die psychologische hulp krijgen voor de traumatische ervaring van grensoverschrijdend gedrag. Zo legt Claessens uit: 'Slachtoffers zijn bang om een klacht in te dienen omdat de promotor over de toekomst van hun carrière beslist.' Het steunpunt zou echter ook dienen voor voorvallen in het algemene studentenleven en niet enkel op de campus.

De organisatie pleit ten derde voor de lancering van preventiecampagnes op elke universiteit. De voorzitter van Comac Leuven spreek over initiatieven vanuit studentenverenigingen en -kringen en zo ook over de sensibiliseringscampagne van LOKO vorig semester: 'Het was goed, maar niet erg bekend. Het toont ook aan dat de bal in het kamp van de studenten wordt geschoven. De universiteit en ook de Vlaamse overheid moeten hun verantwoordelijkheid nemen.'

Wachten op reactie van daarboven

Terwijl de aanwezigen luidkeels slogans als 'wij geloven u, laat u horen nu' naroepen, heeft het rectoraat ondertussen nog niets van zich laten horen. De Keyzer hoopt op een mea culpa, waarmee de universiteit toegeeft dat ze tekort komt. Stals vindt het van belang dat Sels een uitspraak doet om de slachtoffers te erkennen: 'Het gedrag heeft hun leven immers volledig veranderd.'

Ghaye voegt eraan toe dat een signaal van de rector niet alleen noodzakelijk is voor de slachtoffers van vandaag, maar ook voor alle meldingen die in een doofpot gestoken werden: 'Veel feiten worden niet gemeld, omdat studenten zien dat er niet veel aandacht wordt gegeven aan de klachten. Een reactie van Sels zou een teken geven dat ze werken aan een verbetering.'

• Maakte je zelf grensoverschrijdend gedrag mee in het hoger onderwijs? Veto hoort graag je verhaal.