Voor elk wat wils: Cosplayer

Eerst en vooral: wat is cosplay?
Faustina: 'In het algemeen is cosplay het namaken van een kostuum van je favoriete personage uit een boek, film, serie, of een personage dat je gewoonweg graag hebt. Die draag je dan op festivals voor fantasy, science fiction of comics, of op fotoshoots ... wanneer je maar wil.'

Hoe ben jij eraan begonnen?
Enkele jaren geleden toen een aantal vrienden en ik naar de serie Supernatural keken, stelde iemand voor om naar FACTS in Gent te gaan. Ik had toen nog nooit van zulke conventies, laat staan van cosplay, gehoord.'

'We beslisten wie welk Supernatural-personage zou spelen. Die personages zijn eigenlijk ook niet zo moeilijk: jeans en een hemd of T-shirt, dat is snel gedaan. Eens we daar waren, zagen we hoeveel mensen zich interesseren voor cosplay. Het is zo’n leuke community.

Je kleedt je niet alleen als een personage, maar gedraagt je ook zo?
'Natuurlijk niet honderd procent, wanneer je zo’n kostuum aandoet ga je niet heel de tijd doen alsof je dat personage bent. Onderweg naar de conventie dragen we de kostuums al op de trein en praten we gewoon als onszelf. Je gaat pas echt in character wanneer er bijvoorbeeld op conventies iemand met ons op de foto wil. Dan zullen we ons meer proberen te gedragen als die personages.'

Kan je wat meer vertellen over die conventies?
'Je kan er allemaal nieuwe mensen leren kennen, acteurs ontmoeten, merchandise kopen … Naar conventies ga je ook voor de sfeer die er hangt. Je weet dat, als je iemands kostuum herkent, je spontaner met iemand kunt gaan babbelen zonder heel awkward een gesprek te moeten beginnen met ‘En wie ben jij?’. Je kan hen aanspreken met: ‘Ah hey, toffe serie!’

'Het is omdat je herkent en wordt herkend, dat je met andere mensen begint te praten. Het is ook een groot compliment als mensen je personage herkennen en met je op de foto willen. Het is een soort van bevestiging dat je je cosplay goed gedaan hebt.'

Cosplay for Dummies

Hoe zou je de cosplay-community beschrijven?
'Het is een toffe en behulpzame community. Mensen zijn echt bereid om je te helpen. Bijvoorbeeld in de Facebookgroep 'Cosplaycloud', waar zo’n duizend mensen in zitten, zie ik dagelijks mensen vragen stellen: ‘Ik wil dit maken, heeft iemand tips?’ Of: ‘Weet iemand waar ik een pruik kan halen?’ Er wordt om hulp gevraagd en er zijn altijd mensen die antwoorden.'

Is er een verschil tussen het dragen van een gekocht kostuum en een zelfgemaakt kostuum?
'Ik heb nog niet zoveel cosplays gedaan, maar probeer ze wel zelf te maken. Ik ga wel nog geen over the top historische of ingewikkelde kostuums trotseren. Nu kies ik nog eerder voor simpele cosplays, hoewel ik mezelf wel steeds iets meer wil uitdagen. Gelukkig helpt mijn mama veel en heb ik ook mijn vrienden als back-up: zij weten hoe je moet naaien.'

'Er zijn mensen die wanneer het kostuum niet zelf gemaakt is, het automatisch niet goed genoeg of minder authentiek vinden. Voor mij is het belangrijkste aspect van cosplay, dat je het aandoet, plezier hebt en dat je je inleeft in dat personage. Het maakt niet zoveel uit waar je je cosplay vandaan haalt.'

Hobbit to the rescue

Is er een personage waarmee je meer affiniteit hebt dan bijvoorbeeld een ander personage dat je al gecosplayed hebt?
'Dat is waarschijnlijk mijn Bilbo-kostuum van The Hobbit: het is een personage dat voor mensen herkenbaar is op conventies, zelfs al ben je niet in groep. Helaas, wegens omstandigheden is het jasje een beetje geruïneerd.'

'Dit was gebeurd tijdens een The Hobbit-fotoshoot. Ik was Bilbo en twee vrienden die Fili en Kili speelden, waren onderweg met de fiets. Een van hen was toen gevallen en hard aan het bloeden. Ik heb dan mijn jasje gebruikt om het te stelpen, dus nu valt het niet meer te gebruiken. Jammer van de cosplay, maar het was noodzakelijk op dat moment.'

Je kiest vooral voor mannelijke personages: je kan iedereen spelen die je maar wil?
'Het is compleet aanvaard voor vrouwen om mannelijke personages te cosplayen. Mannen kunnen ook vrouwen spelen, maar dat gaat nog steeds gepaard met een soort van stigma. Het kan negatieve reacties uitlokken. De cosplay-community is wel open minded dus eigenlijk ben ik nog niet geconfronteerd geweest met die problematiek.'

'De laatste tijd heb ik gemerkt dat blanke mensen ook zwarte personages willen spelen. Wat op zich geen probleem is zolang je het op een respectvolle manier doet. Natuurlijk zijn er altijd mensen die de vinger wijzen: ‘Dat is racistisch’. Het is zeker een delicaat onderwerp dus je kan het best respectvol houden. Persoonlijk zou ik het kostuum aandoen en mijn haar veranderen, maar niet mijn huid schminken. Alles is echter heel genuanceerd, want die grenzen zijn erg vaag.'

Welke reacties krijg je op je hobby in je omgeving?
'Naar mijn ervaring vinden de meeste volwassenen, of toch oudere generaties het wel vreemd. Nog velen beschouwen cosplay niet als een echte hobby. Mijn mama daarentegen vindt een heel leuk idee om naar zo’n conventie te gaan. Van leeftijdsgenoten heb ik nog geen negatieve reacties gekregen.'

In het najaar van 2016 verscheen een artikel in De Morgen over het cosplay-festival FACTS waarin cosplayers freaks werden genoemd.
'Ik heb me er niet mee bezig gehouden. Ik weet wel dat er veel mensen heel boos en geïrriteerd waren omdat het zo neerbuigend was. Onlangs is er ook een heel goede reportage over verschenen: zo zie je dat er echt veel verschil is, afhankelijk van wie het maakt en welk standpunt die inneemt. FACTS is nu ook minder nieuw en er wordt veel reclame rond gemaakt. Volgens mij gaat het de goede kant uit.'

Is er, om af te sluiten, een mooie cosplay-herinnering die je zou willen delen?
'Voor mij is dat die eerste keer op FACTS, toen ik mijn vriendengroep leerde kennen. Nu zijn zij echt een groot deel van mijn leven, mijn beste vrienden eigenlijk. Cosplay heeft ons bij elkaar gebracht. Het is best vreemd om te denken dat, als die ene vriend mij nooit had meegenomen, ik de beste vrienden die ik nu heb nooit had gekend.'