Vanaf vandaag studentenkaart niet meer verplicht om te bibben in vier locaties 

Het is negen uur op een donderdag. Je bent van plan een hele dag te bibben en hebt net een half uur zitten fietsen om een goed studieplekje te kunnen bemachtigen. Eens aangekomen is je studentenkaart nergens te bespeuren. Lap! Vergeten op kot. 

Vanaf 1 april moet je in dit algekend scenario niet meteen naar kot terugkeren of tevergeefs een poging wagen om mee te glippen met je bibbuddy. Alleszins toch niet als je bibt in het Erasmushuis, de Bibliotheek Hoger Instituut voor Wijsbegeerte, de Psychologie en Pedagogische Wetenschappenbibliotheek of Leercentrum Désire Collen (2bergen campus Arenberg). 

Die bibliotheken openen een jaar lang hun toegangspoortjes. Om gebruik te maken van andere faciliteiten binnen deze bibs, zoals de kopieermachines, zal je wel nog je studentenkaart bij de hand moeten hebben. 

Derde ruimte 

De opening van de toegangspoortjes is een van de manieren waarop de universiteit haar bibliotheken tot derde ruimtes wil omvormen. 'Langs de ene kant heb je de formele aula. Langs de andere kant heb je het kot of de thuisplek van de student. Een derde ruimte biedt daarbij een middenweg als plek waar iedereen welkom is en zich goed voelt', legt Ghesquière uit. 

De medewerkers van het project verwachten het komende jaar vooral een rustige proefperiode. 'Ik verwacht niet opeens grote problemen of een toestroom aan mensen', voorspelt Ghesquière. 

Waarom poortjes?

De toegangspoortjes kwamen er in de jaren negentig voor een aantal redenen. Enerzijds hielden ze bij wie er in en uit de bib wandelde. Die data hielp dan de noden van bezoekers in kaart te brengen. Anderzijds hielpen de bibpoortjes tegen mogelijke diefstal uit de collecties. 

Die functies zijn ondertussen achterhaald, klinkt het binnen dit proefproject. Geavanceerde bezoekerstellers voorzien de bibliotheken nu van de nodige bezoekersdata en anti-diefstalpoortjes beschermen efficiënt de collecties.

Opmerkelijk genoeg kwamen de toegangspoortjes van Leercentrum Désire Collen er pas in 2017 ondanks de gedateerde functies. De poortjes werden toegevoegd toen de bib destijds naar een nieuwe locatie verhuisde. 'We vonden toen dat poortjes bij een bib hoorden', vertelt Elke Ghesquière, verantwoordelijke management team KU Leuven bibliotheken, 'Ook had iedereen verrijkte cijfers nodig voor de dienstverlening op af te stemmen. De laatste jaren staan we meer stil bij de vraag of de poortjes wel echt nodig zijn.' 

Excentriekelingen

Zonder poortjes zullen externen, mensen niet geaffilieerd met de Associatie KU Leuven, in principe ook vrij toegang hebben tot deze vier bibliotheken. Voorheen kon dat enkel mits een vergoeding. 'Zoals in iedere bibliotheek komen hier wel eens excentriekelingen langs. Sommigen met minder goede bedoelingen. Dat is niets nieuw, maar onze baliemedewerkers krijgen instructies over hoe ze daarmee moeten omgaan', vertelt Steven Spileers, faculteitsbibliothecaris van de Bibliotheek Hoger Instituut voor Wijsbegeerte, ook wel bekend als de Filobib.

Om in te schatten in hoeverre externen voor overlast kunnen zorgen, keken de bezielers van het proefproject naar andere universiteitsbibliotheken waar er al een vrij toegangsbeleid geldt, zoals de bibliotheken van de UA, de UGent en KULAK. 'De inspiratie kwam vooral vanuit Kortrijk, waar ze weinig problemen ondervonden nadat de poortjes waren verwijderd. Dat wilden we ook in Leuvense context uitproberen', zegt Kim Bakkers, voorzitter publiekswerking van het proefproject. 

Poortjes of niet, waardevolle spullen achterlaten tijdens je blokpauze is nooit een goed idee, zeggen de bibverantwoordelijken. 'Ook met poortjes kregen we in het verleden al te maken met diefstal van laptops. We hopen dat er geen toename van is tijdens het proef­project en zetten volop in op sensibilisering', aldus Ghesquière. Ondertussen werden er extra lockerkasten aangekocht bij Leercentrum Désire Collen waarin je je laptop veilig kan achterlaten tijdens een pauze en zelfs kan opladen. 

De tevredenheid van studenten en bibmedewerkers zal het komende jaar meermaals gemeten worden aan de hand van bevragingen. 'Als iedereen na een jaar tevreden is, zouden we de poortjes bijvoorbeeld permanent naar beneden kunnen halen of enkel op piekmomenten kunnen inzetten, maar dat is al een beetje vooruitlopen op de zaken.'