Terminaal ongrappig (?)

De opdracht is simpel: Philip krijgt Tomtesterom-gewijs een week de tijd om moppen te schrijven en die ten berde te brengen op een comedyavond. We geven hem een spoedcursus stand-up comedy, met coaching en lectuur, onder begeleiding van ervaringdeskundigen van studentenimprotheatergroep Preparee. Zij trachten Philip humor aan te leren.

Op 3 oktober probeert Philip zijn eerste moppen te schrijven zonder enige eerdere ervaring met stand-up comedy. Het blijkt een vruchteloze operatie. ‘Ik ben meer een occasionele lolbroek’ zegt hij, ‘In sommige omgevingen ben ik grappig, in andere niet. Men vroeg me net enkele moppen te bedenken, en dat lukte niet, dus misschien ben ik gewoon niet echt grappig.’

Punchline

In de loop van de week houden we drie sessies waarin Philip wordt bijgespijkerd in het schrijven van comedy. De eerste sessie focust zich op het theoretisch en neurologisch aspect van de werking van humor, aangevuld met enkele praktische oefeningen. Snel daalt voor Philip de moeilijkheid om op commando mopjes te maken. Hij leert veel bij en verdiept zich in allerhande methodes om humor te schrijven.

Zijn typische situatiehumor en slapstick evolueren in dit stadium naar uitgedachte en strakke punchlines. Het eerdere gebruik van associatiewolken wordt geüpgraded naar het gebruik van anekdotes uit zijn eigen leven als bron voor zijn mopjes.

Intussen schreven we Philip in voor de Libertus Student Comedy Night van 11 oktober en verschijnt de poster online. Philips naam prijkt er naast die van kleppers als Lukas Lelie en Johnny Trash. Hij krijgt het wat benauwd. Wanneer we suggereren dat we de hele boel nog altijd kunnen afzeggen, antwoordt hij als een tweede Tom Waes: 'Koudwatervrees is er zeker, maar afzeggen is geen optie hoor. Gewoon eens goed kotsen in de coulissen en dan het podium op.’

Explosie of ondergang

Volgende sessies focussen zich op het creëren van een rode draad in zijn set. Met moppenboekmopjes geraak je immers niet ver op een podium, het belang van opvolggrappen werd duidelijk. Ook kreeg Philip de techniek om uit waargebeurde verhalen punchlines te destilleren onder de knie. Intussen voelt hij zich iets minder onzeker over zijn nakende optreden. Hij blijft echter zenuwachtig: ‘Het voelt aan als een tikkende tijdbom die kan uitmonden in een explosie van de lach of in een sociale ondergang.’

Op 11 oktober is het zover en stapt Philip het podium van de Rumba op. Met strijkijzer in de aanslag om de plooien met het publiek glad te strijken. Zijn set is opgebouwd rond de studentenjobs die hij deed - hij was driver bij Deliveroo en …… Philip doet het aardig, al vergeet hij af en toe zijn tekst. Als een volleerde comedian neemt hij zo’n foutjes op in zijn set. Soms wordt er gelachen, soms niet. Benieuwd wat de prominenten hierover te zeggen hebben...

Het oordeel van…

...Comedian Lukas Lelie

‘Ik heb sowieso veel respect voor Philip als hij nog maar een week bezig is. Het is veel mensen hun nachtmerrie, dus als je dat doet, sowieso veel respect. Hij heeft jokes gedaan die goed vielen en de jokes die de mist in gingen. Ik vond het een beetje een klassiek eerste optreden van iemand. Met dat verschil dat veel eerste optredens voorafgaan aan maanden en jaren van ‘ik ga het toch ne keer doen’, en dat we hier te maken hebben met iemand die op een week tijd erin gesmeten is. Respect daarvoor.’

‘Ik heb al veel mensen hun eerste optreden zien doen en hij zit bij de bovenste groep van de mensen voor de eerste keer, zeker weten. Hij had zelfvertrouwen en kon ermee omgaan als hij mis ging. Hij kon er zelfs nog een lach uitkrijgen. Hij zou de opname moeten beluisteren van wat hij nu gedaan heeft, luisteren waar lachen mensen, waar lachen mensen niet. Dat werkt, dat werkt niet en selecteren tot je een setje hebt. ‘

‘Ik denk dat er verschil is tussen humor, en stand-up comedy. Die humor vertalen naar een podium, daar komt een heel eigen systeem bij kijken. Je moet kijken, wat vinden de mensen grappig. Humor aanleren, neen.’

...Comedian Yannick Noben

‘Philip deed me heel veel denken aan mijn eerste keer. Als iemand comedy doet, dan denk je vaak ‘oh, dat kan ik ook’. Maar het is toch wel een lijdenswerk. Het is een bevestiging voor mijn eerste keer: dat het bij iedereen moeilijk is. Als hij de ballen heeft om hier op het podium te staan, te denken ‘ik ben beter dan de rest en ben grappig’, dan heeft hij potentieel.’

‘Een van de tips die ik hem kan geven is zijn ruis. Je kan een mop in drie minuten vertellen, maar je kan ze ook in drie woorden vertellen. Als je die in drie woorden vertelt, is die mop heel erg goed. In drie minuten is ze gewoon goed. Hij heeft te veel tijd nodig voor een klein mopje. Je mag alleen maar een lange opbouw doen als je een megamop hebt.’

‘Comedy is niet aan te leren denk ik. Ik denk dat je twee dingen hebt in comedy. Je moet een verhaal verzinnen en je moet dat verhaal brengen. Je kunt een van de twee talenten hebben, en bij comedy komen die twee dingen net samen. Je hebt beiden nodig. Je hebt heel veel talent nodig, maar je kunt ook wel bijleren. Maar ik denk niet dat je een willekeurige vlaming kan zeggen: jij moet grappig zijn morgen. Dat lukt niet.’

...Uw hofnar Philip Lammens

‘Grote ontlading en blij dat ik het eens gedaan had. Daarnet stelden ze me toch voor om het nog eens te proberen. Misschien was dat uit vriendelijkheid, ik weet het niet, ik zal straks de beelden nog wel eens bekijken en dan zien we wel. In het begin kwam ik redelijk goed op. Dan was ik even mijn tekst vergeten. Ik had natuurlijk heel veel geluk dat er veel vrienden in de zaal zaten. Volgende keer beter.’

‘Ik heb een ander perspectief gekregen deze week: theoretisch, analystisch. Ik heb heel taalkundig gekeken naar hoe die moppen in elkaar zitten. We hebben ook een aantal boeken gelezen van Jimmy Carr, in het Engels. Op het Angelsaksisch eiland wordt er veel meer over nagedacht. Hier is dat nog heel pril, de humor en de stand-up. Die training waren niet lacherig, het was heel theoretisch.’