“Studentenbetoging? Niet meer van deze tijd”

Wie niet op de hoogte was, moet vreemd opgekeken hebben vande massale aanwezigheid van de ordediensten in het Leuvense. De NSV! hield haarjaarlijkse betoging onder de slogan ‘Pro Grenzen, Pro Natie!’. Oeverloosblauw domineerde het straatbeeld, maar van de gehoopte zeshonderd betogers daagden eruiteindelijk een honderdvijftigtal op. Onder hen waren nauwelijks studenten tebespeuren.

Kijklustigen waren er wel, en veel. In drommen hadden ze zich opgesteld rond het Hooverplein, hettraditionele vertrekpunt van de NSV!. Het zorgde voor een bijzondere sfeer,aangezien de "toevallige" toeschouwers veel talrijker aanwezig waren dan deuiteindelijke betogers.

“Studentenbetogingen zijn nietmeer van deze tijd”, wist een omstaander. “Ik ben blij dat het zo zielig is”,grinnikte een andere. Waarom ze hier dan zijn? “Ik wilze graag op hun bakkes zien krijgen, ik wil het alleen zelf niet doen.”Enigszins bizar werd het tafereel wanneer de accordeonist van deNSV! Zeven dagen lang speelde, van de openlijk extreemlinkse muziekgroepBots.

Tegelijk met de NSV!-betoging begon er een andere manifestatie op het Martelarenplein. Organisaties als Actief Linkse Studenten (ALS), de communistische jongerenorganisatie Comac en Blokbuster hielden een mars voor solidariteit. "We waren met 400 mensen, vier keer zoveel als NSV!," vertelt Comac-bureaulid Wouter Vanduffel.

Licht optimistisch, zo lijkt het. De Leuvense politie telde maar 200 demonstranten tegenover de 150 van NSV!. "Het cijfer van de politie komt nooit overeen met dat van de organisatie," zegt Vanduffel schamper. "Niet alle deelnemers die wij telden hebben de optocht ook effectief uitgelopen."

Bij de NSV! zelf was er geenvuiltje aan de lucht. Jeroen Bolckmans, nationaal voorzitter van de vereniging,leek de bescheiden opkomst niet te deren: “Dat is de wet van de studentenbetogingen: die gaan altijd op en neer oververschillende generaties.”

“DeNSV! is ook nooit een ontzettend grote groep geweest. Wij waren altijd eerdereen minderheid”, vervolgt hij nog.

Wapenarsenalen

De optocht stond hoe dan ook in schril contrast met haarverleden. De betogingen van NSV! roepen voor veel studenten en docenten nogsteeds herinneringen op aan grootschalige ravages en massale vechtpartijen. “Opeen gegeven moment liet de vicerector in ‘76 een bericht uithangen met deboodschap dat het verboden was de universiteitslokalen om te vormen totwapenarsenalen, omdat radicaal links zich wapende tegen de betoging van NSV!,” zegt Louis Vos, professor emeritus geschiedenis aan de K.U. Leuven.

De laatste keer dat Leuven tijdenseen NSV!-betoging als slagveld dienst deed was in 2005. De driehonderdvijftigagenten slaagden er toen ondanks twee waterkanonnen, een veertigtalovervalwagens en een helikopter niet in de betogers uit elkaar te houden. Ervielen veel zwaargewonden door rechtstreekse confrontaties met politie enlinkse tegenbetogers. Die laatsten verschansten zich in zijstraten en wierpenop verschillende plaatsen barricades op.

Het is dus niet ongewoon dat de Leuvense politie nietsmeer aan het toeval overlaat. Relschoppers keren tegenwoordigvan een kale reis terug. “Er is dit jaar geen enkel incident geweest, zelfsgeen kleintje. Het kan kloppen dat dat aan onze organisatie ligt. Ze hebbenbijna geen kansen meer om ambras te maken, omdat we met zo veel aanwezig zijn,” analyseert Stephanie Gille, perswoordvoerder van de Leuvense politie.

“We hebben ook heel intensief en open gecommuniceerd omiedereen op de hoogte te brengen van alle maatregelen. Er was inderdaad veel politie aanwezig ten opzichte van het aantal deelnemers, maardat is achteraf makkelijk gezegd. Wij nemen liever het zekere voor hetonzekere.”

Geen engagement

Volgens Louis Vos moeten we de betoging in een bredermaatschappelijk kader plaatsen. De Leuvense student trekt niet langer de straatop voor zijn of haar idealen, andere prioriteiten steken al enige tijd de kopop. “De traditionele roeping van de student om een soort voorhoede te zijn voorbredere maatschappelijke bewegingen van welke aard ook, is verdwenen. Als errecent al eens een massabeweging van studenten plaatsvond, was dat eerder vooreen verbetering van de eigen situatie, bijvoorbeeld tegen de verhoging van hetstudiegeld of voor meer fuiflocaties.”

“Er heerst bij studenten ook niet meer het gevoel een apartegroep te zijn die iets moet ondernemen. Ze hebben veel meer contact met hunthuis en de buitenwereld en gaan in het weekend naar huis. Vroeger was studereniets heel bijzonder, nu is het vanzelfsprekend,” schetst Vos het huidige klimaat.

“Je hebt als student ook meereen individueel project. Het is niet zo dat studenten niet meer idealistischzouden zijn of zich niet meer zouden willen inzetten voor andere zaken dan huneigen carrière, al speelt dat natuurlijk wel mee.”

Vos ziet vandaag een andere betrokkenheid. “Het is eigenlijkgeen betrokkenheid in de echte zin van het woord, maar eerder eennieuwsgierigheid naar wat gaat er gebeuren. De studenten en het algemeen publiekwillen eerder kijken dan dat ze zich betrokken voelen.”

Vos weet niet of die evolutie jammer is. “Natuurlijk zou ik het toejuichen als mensen zich betrokken voelen en zich meeverantwoordelijk voelen voor wat er gebeurt in de hele maatschappij, en ik hoopdat er studenten zijn die dat doen. Maar dat als groep doen heeft vandaag geen draagvlak meer.”

Dat ontkent Vanduffel van Comac. "Op sommige betogingen is er iets minder volk, dat klopt. Tegelijk komen er naar bijvoorbeeld vakbondsbetogingen steeds meer jongeren. Globaal gezien komen jongeren de laatste jaren steeds meer op straat."