Sport en wetenschap met een vleugje 24 uren

Ter vervanging van de 24 urenloop organiseerde VTK woensdag een panelgesprek: ‘Never stop the s(up)port’. Met ex-atlete Kim Gevaert, sportjournalist Maarten Vangramberen, professoren Hugo van Hamme en Peter Hespels als panelleden slaagde VTK erin heel wat bekende koppen samen aan tafel te krijgen. Sportprestaties koppelen aan wetenschappelijke inzichten, dat was de insteek. De 24 urenloop zelf was daarbij niet hét gespreksonderwerp van de avond, maar eerder een aanknopingspunt om te filosoferen over nieuwe records en de mentale aspecten van sport.

Last-minute kreeg de organisatie te horen dat er toch geen publiek bij het panel mocht zijn. Spijtig, want ook panelgesprekken bleken wel wat aanmoedigingen uit het publiek te kunnen gebruiken. Wél was er met behulp van deskundig regie- en camerawerk een livestream mogelijk, waardoor gemiddeld zo’n 165 kijkers konden meegenieten. Het gesprek kan ook nog achteraf bekeken worden.

Records, het zit hem in de genen

Tot op vandaag staat het record op de 24 urenloop op 1076 rondjes. Het aantal gelopen rondjes wordt nu al jaar na jaar doorbroken, maar kan die trend blijven doorgaan? Professor Hespel kaderde de vraag in een bredere context: 'De genen zijn de bepalende factor voor sportprestaties. De belangrijkste reden waarom records verbroken worden is omdat we er nog steeds in slagen om de beschikbare genen beter te rekruteren.'

Het zijn dus vooral extra-sportieve factoren zoals trainingsmethodes en organisatorische vaardigheden die de sleutel vormen tot het jaar na jaar breken van de records op de 24 urenloop. De uitdaging om progressie te blijven maken, zit vooral in talent screening en het hanteren van de juiste trainingsmethodes van jongs af. Zo zouden pygmeeën, met behulp van aangepaste trainingsschema’s en een snelcursus fietsen, op papier de allerbeste fietsers zijn. Omdat ze klein en heel gespierd zijn, leent hun lichaamsbouw zich uitstekend tot het beklimmen van bergen.

De relatie tussen record en moment hangt volgens Maarten Vangramberen af van atleet tot atleet en van sport tot sport. Zo werden voor het officieuze wereldrecord op de marathon ideale omstandigheden gecreëerd. Ook professor Hespel benadrukt het belang van het moment: 'Als je als topsporter niet kan presteren tussen zeven en tien uur ‘s avonds mag je het vergeten.' Dat probleem heeft de 24 urenloop alvast pienter kunnen omzeilen.

Het belang van de anonieme supporter

Voor fysieke prestaties is het mentale aspect van gigantisch belang. Het stellen en bijstellen van doelen is enorm belangrijk voor (top)sporters en brandend actueel tijdens deze coronacrisis. Het wegvallen van de Olympische Spelen bijvoorbeeld, was iets dat je als atleet niet van vandaag op morgen verwerkt. Zeker als je een topsporter op leeftijd bent, zoals Pieter Timmers of de broers Borlée, is de impact van zo’n weggevallen evenement niet te onderschatten.

En wat betreft de steun van het publiek? Is die zo belangrijk om te presteren? Professor Van Hamme, die vorig jaar nog met succes deelnam aan de Ironman van Hawaï, antwoordt voor zijn discipline: 'Triathlon kan een zeer eenzame sport zijn en is zeker op de lange afstand fysiek en mentaal een uitputtingsslag. De kracht van de anonieme supporter kan de mentale klik geven om toch te blijven doorgaan.'

Kim Gevaert, gewezen topspurtster, verklaarde dat het voor haar juist helemaal anders lag. Haar snelste tijd op de 200 meter liep Gevaert in een bijna leeg Koning Boudewijnstadion. Zij probeerde zich juist af te zonderen om haar concentratie te behouden. 'Je zit op zo’n wedstrijd redelijk fel in een bubbel', voegde ze er nog aan toe. Ook naast de atletiekbaan zal Kim ons altijd een paar stappen voor zijn.

Een succesformule om vijf seconden sneller te lopen kregen we niet mee naar huis. Wel was het advies een bron van inspiratie voor moesten we ooit een zaak in tegelwijsheden beginnen. Want vergeet nooit als je goed wil sporten: eet gezond, begin er op tijd mee en sport met mate!