ANALYSE OVERLAST
Nachtlawaai alomtegenwoordig in Leuven
Meer dan 70% van de Leuvense kotstudenten heeft wel eens last van nachtlawaai, zo blijkt uit een navraag van Veto bij meer dan 250 studenten. Bijna een op de vijf van die studenten heeft er wekelijks last van, een op de tien kampt er bijna elke nacht mee. Het nachtlawaai beperkt zich niet tot de uitgaansbuurten: daar probeert stad Leuven binnenkort iets aan te veranderen.
Student Dora woont in de Blijde Inkomststraat. Ze woont dicht bij de Ring, maar heeft ook daar wekelijks last van nachtlawaai: 'Rond middernacht is het soms moeilijk om in slaap te vallen, maar ook later is het ook soms heel luid op straat.' Haar slaapkamer ligt aan de straatkant waardoor ze altijd met gesloten raam slaapt. 'Vooral als het mooi weer is, is er ’s nachts veel lawaai op straat.' En Dora is niet alleen: bij 77% van de studenten die nachtlawaai melden, gaat het onder meer om straatlawaai.
'Wie boven een café op de Oude Markt gaat wonen, weet waar hij aan begint', vertelt Leuvens schepen van Studentenzaken Thomas Van Oppens (Groen). Maar de klachten die hij binnenkrijgt over het nachtlawaai komen vooral van personen die verder van het centrum wonen: 'Het probleem in Leuven is dat het lawaai zich uitstrekt tot ver buiten de uitgaansbuurt.' Stad Leuven heeft een testproject uitgerold om een datagedreven beleid uit te stippelen rond nachtlawaai.
Voordrinken
Het nachtlawaai aan Dora’s raam piekt op woensdagen en donderdagen. Dat bleek ook het geval in de Naamsestraat, waar het testproject van de stad liep. Op donderdagen werden er tussen januari en november in totaal 328 piekgeluiden geregistreerd. 'We kunnen uit de cijfers niet anders dan conluderen dat de geluidsoverlast afkomstig is van feestende studenten', vertelt Van Oppens. De zomermaanden waren heel rustig, waarna een piek volgde aan de start van het academiejaar.
'Door alcohol zijn studenten zich minder bewust van hun omgeving'
Thomas Van Oppens, schepen studentenzaken (Groen)
De geluidssensoren capteerden vooral geluid rond middernacht, het moment waarop studenten zich van de voordrink op kot naar de fakbars en cafés verplaatsen. 'Vroeger gingen studenten nuchter naar café en ontmoetten ze hun vrienden daar', verduidelijkt Van Oppens. 'Nu zijn groepen dronken vrienden heel aanwezig in het straatbeeld rond middernacht. Later op de nacht vindt een tweede, minder uitgesproken golf van lawaai plaats wanneer studenten in kleinere groepjes naar huis keren.'
Koprollen door de gangen
Het nachtlawaai beperkt zich niet tot de straten. Julie zit op kot in een KU Leuven-residentie en hoort ook vaak groepjes studenten na een voordrink dronken naar buiten gaan. Haar kamer ligt dicht bij de voordeur, waardoor het lawaai soms de hele nacht kan duren: 'Rond elf uur beginnen er mensen te vertrekken, maar tegen de tijd dat de laatsten vertrokken zijn, komen er ook al mensen thuis.' Ze is niet de enige die dat ondervindt: 65% van de studenten die last heeft van nachtlawaai, geeft aan dat lawaai van kotgenoten hen uit hun slaap houdt of haalt.
'Ik denk dat mensen niet beseffen dat er effectief studenten liggen te slapen in onze gang'
Julie, student
De vormen die het nachtlawaai aanneemt, variëren sterk: 'Er lopen vaak mensen door de gang, soms slaan de studenten met deuren, lopen ze met muziekboxen rond of zingen ze liedjes', vertelt Julie. ‘Een keer waren er mensen ’s nachts aan het koprollen door de gang.' Als het grote proporties aanneemt, gaat Julie in haar pyjama de gang op. 'Meestal beseffen mensen dan pas dat ze storen, maar als het met opzet is, kan ik mij wel kwaad maken.'
Posters en lichtprojecties
Aan het begin van dit semester heeft Julies gang verschillende posters opgehangen met de vraag om stil te zijn in de gang en zoveel mogelijk deuren te sluiten. ‘Voorlopig lijkt dat echt te werken’, constateert Julie, 'Mensen beseften denk ik niet dat er effectief studenten liggen te slapen in die gang.'
Wanneer studenten zich van de voordrink naar cafés verplaatsen, is er het meeste nachtlawaai op straat
Ook op stadsniveau is er vorig semester geëxperimenteerd met verschillende acties om het geluidsniveau naar beneden te krijgen: in de Naamsestraat werd het geluidsniveau gedurende een lange tijd gemonitord. 'Wat ik vermoedde, is bevestigd', vertelt Van Oppens, 'Posters en stickers hebben geen invloed op het nachtlawaai op straat.' Er werd ook geëxperimenteerd met dimmende straatverlichting, maar het effect daarvan bleek moeilijk te meten. Een nacht is er zelfs geëxperimenteerd met realtime politie-interventies.
De meest veelbelovende techniek blijkt de lichtprojectie: er werd 30% minder geluidsoverlast vastgesteld wanneer de projector boodschappen over slapende bewoners op het asfalt projecteerde. 'Dat is enorm', aldus Van Oppens, 'en dat allemaal zonder boetes of intensief politiewerk.' De stad gaat nu na of ze geluidssensoren kan plaatsen op verschillende locaties om verder data te verzamelen. Het is de bedoeling om op cruciale locaties gerichte boodschappen te projecteren zodat het nachtlawaai beperkt blijft tot de uitgaansbuurt. 'Niet het uitgaansleven is het probleem, maar wel de overlast die tot ver buiten dat uitgaanscentrum reikt', aldus Van Oppens.
Alcohol doet zingen
Zo goed als altijd is het nachtlawaai aan Dora’s raam van dronken mensen. Ook uit de metingen blijkt dat alcohol de grote boosdoener is: het effect van de lichtprojectie neemt af wanneer de nacht vordert: hoe meer studenten gedronken hebben, hoe minder vatbaar ze zijn voor de sensibiliseringsacties. 'Door alcohol zijn studenten zich minder bewust van hun omgeving', legt Van Oppens uit. Alcohol blijft dan ook op de agenda van de stad staan, 'maar dat is een problematiek die maatschappijbreed aangepakt moet worden.'