Hoe studenten vandaag TV kijken

Wie kent het fenomeen niet: gezellig op je studentenkamer onder de dekens of in de zetel kruipen, je laptop op je schoot zetten en de oneindigheid aan videomogelijkheden die het internet biedt afschuimen. Vroeger kon je bij het openslaan van de tv-gids maar hopen dat de televisie de komende week iets te bieden had, nu kan je met wat muisklikken naar believen kijken wat je wil.

Jan Van den Bulck, tot voor kort hoogleraar Media aan de KU Leuven maar momenteel docent aan de University of Michigan, verdiepte zich in deze thematiek. Hij stelt dat mensen in het algemeen, en jongeren in het bijzonder, inderdaad veel minder traditionele televisie kijken, maar zich zeker niet minder blootstellen aan televisionele inhoud (via het internet).

Binge viewing

‘We kijken ook heel anders, zoals binge viewing via streaming services, terwijl we vroeger een week moesten wachten tot de volgende aflevering op de buis kwam. Als je dan niet thuis was, was je eraan voor de moeite. Sommigen zeggen dat we nu eindelijk tv kunnen kijken zoals het hoort.’

Van den Bulck denkt dat gewone televisie nog kan concurreren, ‘maar daarvoor moet ze zichzelf soms heruitvinden. Traditionele tv zal steeds meer events en live-tv nodig hebben: denk maar aan de Oscaruitreiking, sportevenementen, breaking news ... Alles waarbij de ervaring maar de helft is als je het niet meteen rechtstreeks kunt volgen op het moment dat het gebeurt, blijft van nature op de traditionele tv een plaats vinden’, aldus Van den Bulck.

Op je laptop naar een programma kijken doe je ook vaker in je eentje of met je partner, terwijl een televisietoestel veel gemakkelijker meer mensen om zich heen schaart en zo personen kan verbinden. Dat beseffen studenten maar al te goed, en als ze nog eens televisie kijken, is dat meestal gezellig in groep om te kunnen discussiëren over en lachen met de gebeurtenissen in beeld. Denk hierbij aan programma’s als Temptation Island of De Mol: bij uitstek de twee voorbeelden van hoe studenten samendrommen om te genieten rond een gemeenschappelijk scherm.

Verschillende cafés en fakbars in Leuven vertonen programma’s als Temptation Island en sportwedstrijden op groot scherm en doen het televisiemedium zo weer eer aan. In studentenresidenties is er af en toe ook een gemeenschappelijke televisie aanwezig, wat het gemakkelijker maakt om contacten te leggen met je huisgenoten.

Is deze verschuiving van de televisie naar de laptop als kijkbuis dan een typisch studentenfenomeen? Van den Bulck denkt niet dat het fenomeen typisch is voor jongvolwassen of voor studenten. ‘Steeds meer mensen ontdekken Netflix op hun tablet, om maar iets te noemen. Uiteraard zie je zulke veranderingen het snelst bij jongeren, omdat veel mediagebruik een grote gewoonte-component heeft: als je tv-gewoonte inhoudt dat je je met een glas wijn neerploft in de living, dat zal dat niet zo snel veranderen.’

Kids voor veranderingen

Van den Bulck vindt het interessant om te zien dat studenten, meer dan andere mensen, op hun laptop kijken: de laptop is de draagbare werkbank van de student. Ze studeren erop, werken erop, en amuseren zich er ook op. Dat is niet zo voor andere mensen.

‘En als je echt veranderingen wilt observeren, moet je naar een veel jongere groep gaan kijken’, besluit Van den Bulck. ‘Als ik bijvoorbeeld mijn eigen tienerkinderen bezig zie, zie ik dat zij het normaal zijn gaan vinden om dingen te doen en te bekijken op hun telefoon. Als ze de keuze krijgen, kijken ze liever naar dat kleine scherm, dan naar een groot - zelfs als ze met veel zijn. Dat is ongetwijfeld een generatie-effect. De generatie na hen, zal met andere technologie opgroeien en dus andere gewoontes creëren. In het wereldje van de hedendaagse media zijn studenten eigenlijk stokoud!’