Het kiessysteem anders: solo opkomen

Tijdens de kiesweken kunnen de studenten stemmen voor wie hen zal vertegenwoordigen op hogere beslissingsniveaus. Vaak is er echter weinig keuze: bij de meeste kringen komt er slechts één kiesploeg op, meestal vergezeld door een of meer lolploegen die niet serieus meedingen naar de kroon. Sommigen zien dat als een gebrek in de vertegenwoordiging.

Dat ligt echter helemaal anders bij de Landbouwkring (LBK) en de kring van de archeologen (Alfa). Bij hen komen presidiumleden immers helemaal alleen op voor een functie, in plaats van in team. Net zoals dat voor onderwijsvertegenwoordigers het geval is, worden al hun leden dus apart verkozen

Bij LBK organiseren de opkomende kringleden activiteiten tijdens de kiesweek. ‘Op de kiesshow kunnen de kandidaten zich, vaak ook op ludieke wijze, kort voorstellen en krijgt elke kandidaat of werkgroep vragen van ere-leden, huidig bestuur of geïnteresseerden’, vertelt Alexander Hansen, preses bij LBK. ‘Ook worden de kandidaturen, samen met hun korte motivatie, online beschikbaar gesteld voor iedereen.’

Bij Alfa organiseert het opkomende presesduo alle activiteiten van de kiesweek. ‘Dat maakt het systeem bij ons heel zwaar voor de preses en vicepreses die opkomen’, vertelt Alfa’s preses, Wouter Vennekens.

Democratische insteek

LBK hanteert die aparte verkiezingsprocedure niet zomaar: ‘We zijn er bij LBK van overtuigd dat het verkiezen van individuen democratischer is en daarenboven veel transparanter’, vertelt Hansen. ‘Bovendien heerst er bij LBK een zeer gemoedelijk en haast familiaal klimaat. Wij houden graag de drempel tussen het presidium en de student zo laag mogelijk.’

Bram Van Baelen, voorzitter van LOKO (de Leuvense Overkoepelende Kringorganisatie), ziet voordelen in beide systemen. ‘Als je in een ploeg opkomt, weet je wat je aan elkaar hebt. Dan geef je het signaal dat je één ploeg bent die kan samenwerken en dan kun je mensen ook plaatsen op de functie die hen het beste past. Anderzijds is natuurlijk het voordeel dat je bij het individuele kiessysteem nog beter iedereen op zijn persoonlijke capaciteit kunt verkiezen.’

Ook zou het individuele systeem drempelverlagend kunnen werken. ‘Mensen stellen zich zo misschien sneller kandidaat, ik kan me voorstellen dat sommigen afgeschrikt raken om in een hecht presidium te gaan’, meent Van Baelen. Ook Hansen haalt dat argument aan: ‘Door in groep op te komen creëer je volgens ons eenvoudiger een hiërarchie. Bovendien is de kans dat een bestaanden vriendengroep opkomt ook groter, wat anderen misschien kan weerhouden om bij het presidium te gaan of nog anderen dan juist weer zou ‘verplichten’ om dat wel te doen.'

Kritiek op de 'gewone' verkiezingen is ook dat er vaak weinig inhoudelijk campagne wordt gevoerd. Volgens Hansen komt het andere verkiezingssysteem enigszins tegemoet aan dat probleem. ‘Al moet ik toegeven dat ik vorig jaar in tijden van verkiezingen nog niet de helft wist van wat ik eigenlijk had kunnen weten’, lacht hij.

‘Wij proberen dit jaar alle info vrij te geven zodat er volgende week op onze kiesshow toch inhoudelijk serieuze vragen kunnen beantwoord worden’, vult Hansen aan. ‘Maar ik moet wel zeggen dat ik van mening ben dat we daarin nog niet staan waar ik de kring graag zou zien staan.’

LBK wil verder evolueren naar een nog opener beleid en betere communicatie rond de verkiezingen zodat ‘de beste stuurlui niet langer aan wal staan'. Deze boodschap naar alle studenten brengen is echter moeilijk: ‘Veel studenten zijn zich echt niet bewust hoeveel tijd en organisatie er achter een quiz, TD, sportactiviteit of hun cursussen kruipt’, meent Hansen. ‘Ik wil graag de komende jaren meer bewustwording zien voor wat studentenvertegenwoordigers doen. Zolang studenten niet weten waarvoor ze stemmen, zal het in mijn ogen helaas altijd deels populistisch blijven.’

Gelijk stemrecht absoluut noodzakelijk

Dat dit kiessysteem voor een veel uitgebreidere keuze dan het normale systeem zou zorgen, is ook niet helemaal waar. ‘Dat twee mensen voor eenzelfde functie opkomen en er effectief gekozen moet worden, gebeurt helaas zeer weinig. Wanneer mensen dezelfde functie ambiëren, gaan ze vaak met elkaar aan tafel zitten en zoeken ze een compromis’, vertelt Hansen. ‘De meesten verkiezen jammer genoeg nog om niet tegen elkaar op te komen: spijtige zaak.’

Volgens Hansen blijft het democratisch verkiezen van studentenvertegenwoordigers een prioriteit: ‘We vertegenwoordigen de studenten bij LOKO, waar we soms zeer direct het Leuvense studentenleven vorm geven. Wij bepalen hoe duur hun cursussen en pintjes zijn, en we besturen ook wel degelijk een vzw. Al deze zaken zijn voor mij zo belangrijk dat een gelijk stemrecht absoluut noodzakelijk is. Ik denk dat we als kringen nog harder moeten inzetten op onze profilering om nog meer studenten te kunnen bereiken.’