INTERVIEW NACHTLAWAAI
'Het is een mythe dat bepaalde mensen minder nood hebben aan slaap'
Nachtlawaai is niet enkel vervelend, maar kan ook verregaande gezondheidseffecten hebben. Prof. dr. Maarten Van Den Bossche, psychiater aan het Universitair Psychiatrisch Centrum KU Leuven, legt uit.
Maarten Van Den Bossche: 'Een verstoorde nachtrust heeft een invloed op de cardiovasculaire gezondheid maar ook op psychische aspecten. Personen die slecht slapen kunnen sneller last krijgen van concentratieproblemen, geheugenproblemen en neerslachtigheid.'
Slapen gebeurt in cycli: eerst is er een fase van lichte slaap, waarna de slaap steeds dieper wordt met tot slot de droomslaap. Zijn bepaalde fasen belangrijker dan andere?
‘Alle fasen hebben hun functie, maar we denken dat met name de diepe slaap en de droomslaap belangrijk zijn voor herstel en een aantal cognitieve functies. De diepe slaap is wellicht belangrijk voor zaken als het immuunsysteem en het geheugen. De droomslaap is cruciaal voor je probleemoplossend vermogen. Het is dus belangrijk om in die fasen te geraken.'
Word je in die fasen gemakkelijk door lawaai gewekt?
'Tijdens het slapen is de drempel voor ons brein om te reageren op zintuiglijke prikkels sowieso hoger: je kan door geluiden heen slapen waar je overdag op zou reageren. In de diepe slaap is dat zeker het geval.'
'Het is niet omdat je ergens niet van wakker wordt, dat het geen impact heeft op je slaapkwaliteit'
'Je moet natuurlijk eerst voorbij de meer oppervlakkige slaap om in een stabiele, diepe slaap te geraken. En er zijn uiteraard nog steeds geluiden waar iedereen van wakker wordt.'
Klopt het dat je kan wennen aan constant nachtlawaai?
'Onze zintuigen zijn er ’s nachts op gericht om gevaar op te pikken. Ik kan mij wel voorstellen dat je tot op zekere hoogte went aan constant lawaai. Maar het is niet omdat je ergens niet van wakker wordt, dat het geen impact heeft op je slaapkwaliteit. Het is mogelijk dat het lawaai een invloed heeft die je niet bewust opmerkt, maar die er wel voor zorgt dat je bijvoorbeeld niet goed in een diepe slaap geraakt.'
En hebben jonge, gezonde studenten echt zo'n grote nood aan slaap?
'Ja, slaap is voor iedereen belangrijk, maar zeker ook voor jonge mensen. Slaap speelt een grote rol in het geheugen en het probleemoplossend vermogen, je weerstand en algemeen welzijn.'
'Naarmate mensen ouder worden, slapen ze vaak minder, maar dat betekent niet dat ze minder slaap nodig hebben. Ook personen die denken dat ze met minder slaap kunnen rondkomen, blijken bijna altijd beter te functioneren als ze toch voldoende slapen. Het is een mythe dat bepaalde mensen minder nood hebben aan slaap.'
Hoe groot is het probleem dan concreet?
'Een nacht slecht slapen mag je niet dramatiseren. Zeker bij jongeren beschikt het lichaam en brein over een aantal compensatiemechanismen die er bijvoorbeeld voor zorgen dat je de nacht nadien meestal dieper slaapt. Maar zodra nachtlawaai of slaaptekort een chronisch probleem wordt, kan het zeker een invloed hebben op je welzijn en gezondheid.'