NIEUWS SLAAPTEKORT
Helft studenten kampt met zwaar slaaptekort
Ruim vier op de vijf studenten vinden dat hun slaappatroon is veranderd sinds ze gestart zijn aan de universiteit of hogeschool, zo blijkt uit een bevraging van Veto. Ze slapen minder, slechter en de helft kampt met een zwaar slaaptekort.
Houden deadlines je 's nachts wakker? Of spendeer je je tijd liever op de Oude Markt? Veto bevroeg 200 studenten over hun slaapgewoonten. Bijna de helft van de bevraagde studenten geeft aan een gemiddeld tot zwaar slaaptekort te hebben. Ze voelen zich overdag slaperig, kunnen zich minder goed concentreren en geven vooral aan prikkelbaar, grumpy en asocialer te zijn.
Maar liefst 82 procent voelt of gedraagt zich anders wanneer ze zich oververmoeid voelt. Waarom zijn studenten dan zo oververmoeid? Stress en piekeren blijken verreweg de grootste redenen voor het 's nachts wakker liggen, met op de tweede plaats nachtlawaai. Er wordt natuurlijk van uitgegaan dat de respondenten wel op tijd in bed lagen. Door deadlines en een laat uitgaansleven gaan veel andere studenten dan weer veel te laat onder zeil.
Is fomo oké?
Vaak voelen studenten sociale druk om minder te slapen. Wanneer de welbekende 'fomo' (fear of missing out) de kop opsteekt, moet slaap vaak inboeten. Als student is voldoende slaap een bijzonder moeilijke evenwichtsoefening, bevestigt neuroloog-slaapexpert en auteur Inge Declercq. Laat uitgaan is nu eenmaal een intrinsiek deel van het studentenleven en het heeft volgens haar geen zin om dat te demoniseren. Sociaal contact is immers ook belangrijk voor ons mentaal welzijn.
'Slaapkwaliteit is belangrijker dan slaapkwantiteit'
Liesbet Van Houdenhove, slaapexpert aan de KU Leuven
Maar ook vroege hoorcolleges worden door studenten vaak aangeduid als een reden voor hun slaaptekort. Een van de respondenten vatte het scherp samen in zijn antwoord op de vraag wat zijn slaappatroon zou kunnen verbeteren: meer tijd.
Toch geeft Declercq ons hoop: jonge mensen hebben nog een best dynamische lichamelijke klok. Een robuuste slaaproutine helpt dan wel, maar we hoeven daar niet dogmatisch in te zijn: 'Onze dagen zijn allemaal anders, waarom zouden al onze nachten dan hetzelfde moeten zijn?' Liesbet Van Houdenhove, slaapexpert aan de KU Leuven, bevestigt dat: studenten moeten meer aandacht besteden aan slaapkwaliteit in de plaats van kwantiteit.
Het hormoon van de duisternis
Een van de grootste boosdoeners op het vlak van slaap is niet verrassend. Zowel studenten als experten zijn het erover eens: gsm-gebruik houdt ons het meeste wakker voor het slapengaan. 27 procent geeft aan dat het gebruik van schermen ervoor zorgt dat ze laattijdig naar bed gaan.
'Een gsm hoort niet thuis in bed'
Inge Declercq, neuroloog-slaapexpert en auteur
De blootstelling aan blauw licht vormt inderdaad een probleem voor het slapengaan, legt slaapexpert aan UZA Johan Verbraecken uit. Het onderdrukt namelijk onze melatonine, oftewel het zogenaamde 'hormoon van de duisternis'. Dat hormoon vertelt als het ware aan ons brein dat de zon onder is gegaan, en het tijd is om te slapen.
Toch is die biologische factor niet de enige reden waarom je schermgebruik beter vermijdt voor het slapengaan. 'Een gsm hoort niet thuis in bed', vertelt Declercq. 'Het constante multitasken en connected zijn weegt op onze slaap, mentale gezondheid en cognitieve functies. Die hebben studenten des te meer nodig.'
Pak toch maar geen powernap
De vraag rijst: hoe haalt een student zijn slaaptekort dan in? In onze bevraging gaf 88 procent van de studenten aan regelmatig tot vaak slaap te willen inhalen in het weekend.
Zelfs als je genoeg uren bijslaapt, voel je je vaak toch minder goed
Johan Verbraecken, slaapexpert UZA
Een goed idee? Slaapexpert Johan Verbraecken raadt het af. Tijdens de dag bouwen we namelijk een zogenaamde 'slaapschuld' op. Die zorgt ervoor dat we 's avonds voldoende moe worden om goed en diep te kunnen slapen. Verbraecken: 'Als je dus heel lang gaat uitslapen, wordt je dag te kort en dat zorgt ironisch genoeg net voor meer problemen met het inslapen de volgende nacht en mogelijk meer vermoeidheid overdag.' Zelfs als je dan genoeg uren slaapt, zul je je volgens hem toch minder goed voelen.
Hilde Declercq valt hem bij: ze raadt aan te focussen op een opeenvolging van goede lange nachten, om zo de slechte of te korte nachten te compenseren. De fameuze powernap helpt dan niet en kan volgens haar zelfs een negatieve impact hebben: 'Het brengt je slaap-waakritme in de war, waardoor je 's nachts minder goed gaat slapen.' Een dutje van maximum twintig minuten helpt enkel om hinderlijke slaperigheid overdag te overwinnen.
