Eerste vrouwelijke praeses KVHV: 'We zijn ronduit tegen vernederende dopen'

120 jaar worden is niet voor elke vereniging weggelegd. Met in het begin een rol als koepelorganisatie, tekende het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond (KVHV) mee aan het studentenleven zoals het vandaag is, maar ze moest met de jaren ook veel terrein afgeven.

Vlaamsch Verbond

Het KVHV wordt in 1902 opgericht als koepelorganisatie onder de naam Het Vlaamsch Verbond. Als katholieke en Vlaamsgezinde vereniging vertegenwoordigt het alle Vlaamse studenten in een toen nog hoofdzakelijk Franstalig Leuven en was erg politiek geëngageerd.

Onder hen wordt het Seniorenkonvent, een koepel voor alle regionale clubs, en het Faculteitenkonvent, een koepel voor alle facultaire verenigingen, opgericht. Tot eind jaren 60 zal het een rol als belangrijkste Vlaamse vereniging bekleden.

Van koepelorganisatie naar selecte club

Het jaar 1968 betekende zowel een hoogte- als keerpunt. Het jaar staat bekend om de studentenprotesten voor de emancipatie van Nederlandstalige studenten in een toen nog overwegend Franstalig academisch milieu. 'Leuven Vlaams', luidt de bekende leuze van toen.

Het KVHV speelde tijdens de protesten een trekkersrol en wakkerde het engagement bij de studenten aan. Uiteindelijk splitste de universiteit van Leuven: Waalse studenten verhuisden naar Louvain-la-Neuve. Een hoogtepunt voor de Vlaamsgezinde identiteit, maar intern borrelde een tweestrijd.

Niet lang daarna, in de jaren 70, ontstond er namelijk tweespalt in het KVHV: twee vleugels met een verschillende visie over de toekomst van de vereniging stonden lijnrecht tegenover elkaar. De linksgezinde vleugel probeerde het KVHV om te vormen tot een soort vakbeweging. Het kopstuk daar was de bekende journalist Paul Goossens. Daartegenover pleitte de rechtse vleugel eerder voor het bewaren van de tradities. Die laatste trok uiteindelijk aan het langste eind.

In die periode werd ook de Algemene Studentenraad (voorloper van het huidige LOKO en Stura, red.) opgericht als vertegenwoordigingsorgaan voor studenten aan de universiteit. Aangezien daarnaast ook het Seniorenkonvent zich afsplitste van het Verbond, verloor het veel van zijn vertegenwoordigende functie.

Zo is het Verbond veranderd in een rechtse kleine ledenvereniging zoals we het vandaag kennen. 'Vroeger was het een parapluvereniging voor alle verenigingen van Leuven, maar die rol speelt het vandaag al lang niet meer', aldus Lana Van den Heuvel, oud-voorzitter van LOKO.

Twee codexen?

Waar het KVHV de dag van vandaag misschien nog het meest om bekend staat, is de codex. Het liederenboek voor cantussen wordt door hen verdeeld, maar het is een aparte vzw met een eigen bestuur die ze maakt, genaamd Studentencentrum vzw. Omdat die vzw los van het KVHV en de studenten staat, is het erg moeilijk om liedjes aan te passen, in te voegen of te verwijderen.

Dat was voor LOKO de drijfveer om een eigen codex te publiceren, een project dat nu aan de gang is. 'De codex van nu wordt gemaakt door mensen die niet meer met het studentenleven in kringverband te maken hebben', vertelt Van den Heuvel. 'Wij willen een codex waar studenten inspraak in hebben.' Een democratischere en inclusievere codex, dat is dus het idee van LOKO, maar hier heeft het KVHV zijn bedenkingen bij: het vreest voor chaos als er twee codexen op de markt zijn.

Volgens Britt Huybrechts, huidig praeses van KVHV, zijn tradities op cantussen, en in het studentenleven als geheel, een houvast voor de Leuvense studenten. Volgens haar zorgen ze voor eenheid. 'Tradities gelden voor iedereen, of je nu links of rechts bent, in een club of vereniging zit', klinkt het. 'Als iedereen zijn eigen tradities gaat starten, gaat de eenheid afbrokkelen en gaan groepen zich isoleren.'

Eerste vrouwelijke praeses

Huybrechts is recent verkozen als praeses, en met haar heeft het KVHV na 120 jaar een eerste vrouwelijke voorzitter. Dat ligt volgens Huybrechts echt niet aan het KVHV - ze zegt dat de verkiezingen altijd democratisch verliepen - maar veeleer aan het omvangrijke takenpakket dat vasthangt aan de rol.

'Vrouwen zijn altijd welkom geweest in het KVHV', legt ze uit. 'Meer mannen hebben de afgelopen jaren echter van zichzelf gevonden dat ze de seniortaken op zich konden nemen. Vrouwen hadden vaak al andere functies bij vrouwelijke clubs.'

Dat vrouwelijke leden een minderheid zijn, is volgens Huybrechts te wijten aan de identiteit van het KVHV als katholieke, Vlaamse vereniging. Daar kunnen mannen zich vaker in vinden volgens haar.

Terug naar de blauwe bladzijden

Het KVHV van vandaag is een club en geen historische of politieke koepelorganisatie. Hoewel haar rol veranderd is, klinken haar drie kernwoorden wel nog erg herkenbaar: Vlaams, katholiek en studentikoos. 'Wij zijn apolitiek', zegt Huybrechts, 'maar veel van onze leden zijn wel politiek geëngageerd.'

De katholieke vereniging bindt zich niet aan een partij en treedt ook zelden politiek op. Historicus Louis Vos herkent dat in het hele studentenlandschap: 'Er zijn geen verenigingen meer die politiek optreden, enkel nog politieke verenigingen.' Het KVHV is er een van.

Bij het horen van 'club' rinkelt bij studenten al snel een negatief belletje. 'We zijn ronduit tegen de vernederende drankdopen van nu', legt Huybrechts echter uit. Het KVHV roept op om opnieuw te focussen op een 'stijlvolle' doop, zoals die staat beschreven in de blauwe bladzijden van de studentencodex.

Huybrechts licht toe: 'Dat is een doop waar respect en kameraadschap centraal staat.' Het doopcharter van LOKO vindt het KVHV dan overbodig voor haar manier van dopen, aangezien er daarvoor de blauwe bladzijden bestaan. De inhoud van het charter komt niet overeen met de manier waarop het Verbond haar leden doopt.