De "X" in Leuven

Bij de opening van het academiejaar is vorig jaar een nieuw inclusiestatement geïntroduceerd dat veiligheid, respect en inclusie vooropstelt. De KU Leuven heeft inderdaad nog werk, zoals Luc Sels tijdens de ceremonie destijds zei. Dat geldt ook voor genderinclusieve voorzieningen.

'De speech van Sels tegen de woke-beweging baart mij toch wel zorgen', antwoordt Stijn wanneer Veto hen* vraagt wat werkpunten zijn voor de KU Leuven. Stijn verwijst daarmee naar Sels' openingsspeech van dit academiejaar. 'Het voelde voor mij een beetje als een stap in de foute richting, zeker omdat die speech volgde na het besluit om UNDIVIDED los te koppelen (de beslissing daarover is in september gecommuniceerd naar UNDIVIDED, red.).'

Geslachtshokjes

Stel je voor dat je een identiteitsbepalende keuze moet maken bij dagdagelijkse activiteiten, zoals een toiletbezoek. Die ervaring is een gewoonte voor personen die zich niet thuis voelen in binaire gendercategorieën. Genderneutrale toiletten in de Leuvense onderwijsgebouwen zijn schaars: 'Het is altijd een beetje een strijd voor welke van de twee ik moet kiezen. Als ik mijn keuze gemaakt heb voel ik me er niet comfortabel bij', vertelt Pelle.

De fysieke verschijning van non-binaire personen stuurt hen dan - letterlijk - in het geslachtshokje. Voor androgyne studenten is dat echter niet vanzelfsprekend: 'Die krijgen ongeacht wat te horen dat ze van de verkeerde toiletten gebruik maken', legt Lee uit. Die voegt eraan toe dat de indeling van wc's misgendering goedkeurt: 'Zo wordt het moeilijker om mensen te laten zien wie ik ben.'

Beste 'deadname'

Ook Axie zou meer gebruik willen maken van genderneutrale toiletten, maar er zijn belangrijkere prioriteiten voor hen. 'Het liefst van al wil ik dat die installatie (van genderneutrale toiletten, red.) vergezeld wordt met een officiële erkenning van non-binaire studenten op administratief vlak.' Het was een bewuste beslissing voor Axie om na twee jaar KU Leuven te veranderen naar de UCLL. 'Ik had het gevoel dat ik mezelf niet kon outen. De universiteit voelt sowieso aan als een "enkel studies, geen nonsens"-omgeving.'

Binnen de administratieve tools van de KU Leuven kan je naast je officiële naam ook een roepnaam instellen, die wordt gebruikt voor het studentenmailadres en de studentenkaart. Zowel Lamp als Pelle maken hier graag gebruik van, maar geven aan dat het handig zou zijn om ook de voornaamwoorden toe te voegen: 'Dit voorkomt vergissingen en zo ligt de verantwoordelijkheid van outing niet enkel bij de queer persoon.'

Lou geeft de KU Leuven wat speling, omdat het studentendossier gekoppeld is aan het rijksregister. Dat hanteert momenteel nog een binaire geslachtsregistratie. 'Maar ik zie niet in waarom studenten niet kunnen aanduiden om niet als vrouw of man te worden aangesproken door hun universiteit.'

Bij de registratie van doctoraatsstudent Lee werd die gelimiteerd tot de aanduiding van man of vrouw te zijn, iets wat die onaanvaardbaar vindt: 'Zeker voor het aantal internationale studenten die naar Leuven komen, kan dat echt niet. Wat gebeurt er als iemand met een "X" op het paspoort zich registreert?'

De nood aan een betere administratie van voornaamwoorden is iets wat terugkomt bij elke non-binaire getuige. Stijn weet te vertellen dat je op de website van de KU Leuven de mogelijkheid hebt om je gender te veranderen naar "X": 'Ik ben actief binnen Stura en ik weet dat via de diversiteitscommissaris, maar ik heb het zelf nog niet gevonden. Wel jammer.'

Daarnaast blijken de aanspreektitels van automatisch gegenereerde e-mails 'Beste mevrouw/meneer + naam te zijn', en bovendien niet gebruik te maken van de roepnaam. 'Er werd mij beloofd dat ik mijn deadname niet zou tegenkomen, behalve op officiële documenten', zegt Lee.

Een deadname is de naam die een persoon krijgt bij de geboorte, maar bewust aangepast wordt door de persoon in kwestie. Mensen proberen zo een vorig leven achter zich te laten, waardoor de naam tegenkomen een confronterende kwestie is.

Stuur de prof naar de schoolbanken

'Ik merk dat het voor veel mensen moeilijk is om de voornaamwoorden van non-binaire personen te respecteren', vertelt Lou. Ook bij Pelle viel het op dat het personeel van de KU Leuven niet vraagt naar voornaamwoorden en duidelijk niet getraind is om om te gaan met non-binaire personen.

Het gebrek aan kennis bij het personeel uit zich in pijnlijke anekdotes, zoals die van Axie: 'De eerste dag werd ik misgendered voor de hele groep eerstejaarsstudenten. Ik voelde me alsof ik in elkaar kon storten.' Ook Lou vertelt over professoren die studenten dwingen hun hand op te steken wanneer die vragen wie er een man is.

Lou gaat verder: 'Het woord transgender, en bij uitbreiding non-binair, leeft wel aan de KU Leuven en het onderwerp valt wel in de lessen. Maar het idee dat non-binaire personen ook in de aula zitten, examens afleggen, meedenken en vragen beantwoorden is voor veel proffen en studenten een buitenaards concept.'

'Foutjes zijn ook niet erg zolang je maar moeite doet', geeft Stijn mee. 'Tenzij je het echt verwerpt. Ik heb ook wel mensen in mijn omgeving die het echt verwerpen. Dan vind ik het wel pijnlijk.'

Het doet non-binaire studenten daarom deugd dat sommigen hun genderidentiteit simpelweg respecteren, zonder die te moeten verantwoorden. Zo vertelt Axie over een begeleider die op eigen initiatief docenten inlichtte over de erkenning van non-binaire personen. Lou en Lee hebben eveneens fijne ervaringen met het personeel gehad.

*De voornaamwoorden van de geïnterviewde studenten zijn die/hen/hun.