Vlaams-Waalse verschillen bedreigen de erkenning van seksuologen

Omdat erkenning uitblijft, staat de deur voor misbruiken wagenwijd open. 'Ik heb ooit een patiënt gehad die naar een zogenaamde seksuoloog ging, waarbij die "seksuoloog" zelf vrijde met de patiënt in kwestie', vertelt Chloé De Bie van de Vlaamse Vereniging van Seksuologen (VVS) gefrustreerd.

Drie vierde van de bevolking zoekt vandaag nog geen hulp bij seksuele problemen. Wie de stap zet, doet dat vaak pas na zeven jaar. 'Stel dat je eindelijk de stap zette naar hulp en je bij een charlatan terechtkomt', gaat De Bie verder, 'Hoelang kan dit nog?'

Erkenning

Een tijdje terug kwam in het nieuws dat een sekswerker zich uitgaf als seksuoloog. Daarop lanceerde de VVS een nieuwe oproep om seksuologen wettelijk te erkennen. 'Ervaringsdeskundigen kunnen zeker handige tips geven, maar het is absurd om ze op dezelfde lijn te zetten als iemand die een universitaire opleiding en een stage onder supervisie gevolgd heeft', aldus De Bie.

Door seksuologen te erkennen ontstaat er kwaliteitscontrole. 'De overheid zorgt dan dat enkel wie aan de opleidingsvoorwaarden voldoet, zich klinisch seksuoloog mag noemen', legt De Bie uit. Voorlopig doet de VVS zelf aan kwaliteitsbewaking door op hun site een overzicht te geven van kwalitatieve klinisch seksuologen.

Bovendien zou een wettelijke erkenning betekenen dat seksuologen niet langer als specialisatie van geneeskunde of psychologie, maar als autonome beroepsgroep aanzien worden. 'Als je nu kijkt naar hoe de zorg is georganiseerd, dan zie je dat bijvoorbeeld op afdelingen rond kanker, chronische ziektes of geestelijke gezondheidscentra amper seksuologen aanwezig zijn', vertelt De Bie.

Seksuele gezondheid in de zorg: niet mainstream

Een erkenning kan de samenwerking tussen seksuologen en andere beroepsgroepen in de zorg stimuleren, geeft De Bie aan: 'We zijn allemaal bezig zijn met seks. Het is een essentieel deel van onze gezondheid, maar toch negeren we het in zoveel gevallen. Seksuele gezondheid zou gemainstreamd moeten worden in de gezondheidszorg.'

Daarnaast is erkenning een stap richting terugbetaling van seksuologische raadplegingen en kan het ervoor zorgen dat mensen sneller hulp zoeken bij problemen. Dat is nodig, vertelt De Bie: 'Seksuele problemen zijn als kanker. Hoe langer je wacht, hoe erger het wordt. Als je er snel bij bent, is het waarschijnlijker dat er na een aantal sessies vooruitgang is.'

Uit de wachtkamer

Voorlopig blijft het wachten op het advies van de Federale Raad voor de Gezondheidszorgberoepen. Als dat er is, kan het wetgevend werk starten.

'Dat advies is wettelijk verplicht', klinkt het bij Kamerlid Nathalie Muylle (CD&V), die in 2017 en 2019 al een wetsvoorstel indiende voor de erkenning van seksuologen. 'Die raad moest nog samengesteld worden en dat heeft een eindje geduurd', geeft Muylle toe. De pandemie deed bovendien veel dossiers in de wachtkamer belanden.

Waalse seksuologie opleiding is Vlaamse niet

Om klinisch seksuologen te erkennen, is een akkoord nodig over de opleidingsvoorwaarden voor die erkenning. Daar wringt het schoentje, want 'het onderwijslandschap in Vlaanderen en Wallonië is op zoveel vlakken verschillend', aldus CD&V-Kamerlid Nathalie Muylle.

Waar Vlaanderen meer universitair gericht is en hogescholen meer ingekapseld zijn in die universiteiten, heeft Franstalig België een groter scala aan aparte opleidingen binnen de (geestelijke) gezondheidszorg. Ook buiten hogescholen en universiteiten, zo vertelt Muylle: 'Het ligt moeilijk voor ons om therapie-opleidingen te erkennen die niet verbonden zijn aan een hogeschool of universiteit.'

Een universitaire opleiding in de seksuologie aan de faculteit Geneeskunde, samen met voldoende uren werkervaring onder supervisie en geregelde bijscholing, zijn volgens de VVS en de Franstalige beroepsvereniging SSUB minima als je erkend wilt worden als seksuoloog.

Specialisatie van psychologie

'Een universitaire opleiding specifiek in seksuologie is niet nodig', vindt Kamerlid Muliere Gerkens (Ecolo). 'Dat is te beperkend. Een master psychologie als basis, met aanvullend een minimum aantal uren seksuologische opleiding en stage onder supervisie past beter.'

'We moeten ermee stoppen alles te standaardiseren en één bepaalde interventiemethode te verplichten. Dat is rampzalig', gaat Gerkens door.

Binnen de gezondheidsberoepen zijn er grote verschillen op vlak van cultuur en hoe het er in de praktijk aan toe gaat. Franstaligen willen bijvoorbeeld ook psychomotorische therapie en osteopathie laten erkennen, maar daar zijn Vlaamse partijen dan weer niet over te spreken, stelt ze: 'C'est ça, la difficulté belge.'

De wet rond klinische psychologen geeft aan verschillende stromingen binnen de psychologie geen erkenning: nu enkel de seksuologen erkennen gaat niet, zegt Gerkens stellig. 'De wetgeving rond psychologen moet aangepast worden zodat daarbinnen ruimte komt voor specialisaties zoals seksuologie.'