artikel> Tussen M en V
Transgenders aan de KU Leuven
Niet iedereen kan zich vinden in de tweedeling man-vrouw. Ook aan de KU Leuven zijn er transgenders en transseksuele studenten. Zij zijn voorlopig nog een verdoken groep.
Een belangrijk onderscheid is dat tussen transgender en transseksueel. “Een transseksueel is iemand die een feitelijke geslachtsverandering ondergaat,” legt Sten van Gorp uit. Hij is medewerker bij &of, de Leuvense holebivereniging voor jongeren. “Transgender gaat veel breder. Er zijn ook mensen die zich deels man en deels vrouw voelen, of agender.”
Zelf voelt Van Gorp zich androgyn, deels man, deels vrouw. “Eigenlijk vind ik het moeilijk daarin te geloven omdat ik het principieel oneens ben met de termen mannelijk en vrouwelijk. Tegelijkertijd ervaar ik het bij mezelf wel zo.”
Ik word op de Oude Markt soms nageroepen of aangeklampt, maar ik denk dat dat voor alle meisjes zo is.
Sarah, transgender
“Ik experimenteer met mijn genderexpressie en mijn uiterlijk. Tijdens mijn eerste jaren in Leuven kleedde ik me veel vrouwelijker dan nu.” In zijn vrije tijd is Van Gorp ook dragqueen. “Af en toe sta ik als een vrouw op een podium. Daar kan ik veel van mijn vrouwelijkheid in kwijt, wat het makkelijker maakt om er in het dagelijks leven mannelijker uit te zien. Dragqueen is niet hetzelfde als travestie: die mensen hebben het voor hun mentale welzijn nodig zich af en toe een vrouw te voelen.”
Studentenleven
Student Sarah* is transgender. “Ik heb de overgang gemaakt van jongen naar meisje. Vroeger zag men mij als jongen, maar ik identificeer me als vrouwelijk.” Het is niet evident om van de ene op de andere dag als meisje gezien te worden. “Nu wissel ik soms nog naargelang de context,” vertelt Sarah. “Voor mijn promotor verschijn ik bijvoorbeeld nog als jongen.”Voor haar was het Leuvense studentenleven de ideale omgeving om zich uit te drukken. “Leuven is erg breeddenkend op dat vlak. Iedereen accepteerde me zodra ze me leerden kennen. Het belangrijkste is hoe dan ook dat mensen kijken naar wie je bent, en dat zit toch binnenin,” vindt Sarah.
Ook Van Gorp heeft nooit problemen gehad in Leuven. “Ik zorgde wel steeds dat ik deftig gekleed was bij een mondeling examen, zoals een andere vrouw dat ook doet. Ik had dan bijvoorbeeld nooit roze of blauw haar.”
“Bij het uitgaan werd ik vaak gewoon als vrouw gezien. Enkel bij een toiletbezoek werd ik er wel eens op gewezen dat het de andere deur was, maar dan volstond een kort woordje uitleg om het op te helderen.” Sarah merkt ook verschil bij het uitgaan: “Ik word op de Oude Markt soms nageroepen of aangeklampt, maar ik denk dat dat voor alle meisjes zo is.”
Diversiteitsbeleid
Bij nieuwe gebouwen zal in de mate van het mogelijke rekening gehouden worden met genderneutrale toiletten.”
Katlijn Malfliet, vicerector Diversiteitsbeleid
De KU Leuven heeft momenteel geen actief beleid rond transgenders. Dat bevestigt Katlijn Malfliet, vicerector Diversiteit. “Ons diversiteitsconcept gaat uit van een brede openheid naar alle mogelijke verscheidenheid onder studenten. Meestal spreken bepaalde groepen ons aan als ze initiatieven willen nemen.”
Malfliet heeft nog geen oproep gekregen van transgenderstudenten. “Maar als zij in gesprek willen gaan, sta ik daar uiteraard voor open. Als we als universiteit toekomstgericht willen denken over diversiteit, is het belangrijk dat we de primaire opdeling mannelijk-vrouwelijk in vraag stellen.”
“Ik kreeg wel al de vraag naar genderneutrale toiletten,” zegt Malfliet. “Bij nieuwe gebouwen zal daar in de mate van het mogelijke rekening mee gehouden worden.”
M/V
Studenten die worstelen met hun identiteit, kunnen aankloppen bij het Studentengezondheidscentrum. “We bieden psychologische begeleiding, maar studenten kunnen ook terecht bij onze artsen voor vragen rond het medische aspect,” zegt Anne Neyskens, hoofd van het centrum.
Officiële cijfers van hoeveel transgenderstudenten er zijn in Leuven zijn er echter niet. “We kiezen voor zorg op maat, want transgenderstudenten zijn een heel diverse groep en kunnen aankloppen met verschillende vragen. Er is dus geen werkgroep specifiek voor genderproblematiek, als er een actiegroep vanuit de studenten zou komen kunnen zij met hun vragen zeker bij ons terecht.”
Sarah heeft haar overgang volledig zelfstandig gemaakt. “Ik weet wel dat je als student goedkoop een psycholoog kan raadplegen, maar daar had ik niet echt nood aan.” Ook Van Gorp acht extra begeleiding vanuit de universiteit niet nodig. “Bij &of zorgen we dat er sowieso plaats is om erover te praten en er is ook de Transgenderkring Vlaams-Brabant.”
Volgens Sarah ligt het grootste probleem voor transgenders in België bij de overheid. “Je naam laten veranderen is nog relatief gemakkelijk. Maar dat m/v’tje verander je niet zomaar. Volgens de wet moet je namelijk volledig steriel zijn om je geslacht te kunnen veranderen. Op dat vlak hinkt België nog achterop.”
* Sarah is een fictieve naam.