Panem et Circences: dit was het Groot Kopstukkendebat

In de laatste rechte lijn richting 26 mei was de inzet voor het Groot Kopstukkendebat van meet af aan duidelijk. Een kleine rondvraag door moderator Jan Demeulemeester verduidelijkte het trouwens nogmaals: een zaal vol jonge kiezers die weldra voor het eerst op Vlaams en federaal niveau hun nog onbesliste stem mogen laten horen. Aan de zeven gladiatoren om erom te vechten. Brood en Spelen is wat we kregen.

Het werd een typisch universiteitsdebat vol ‘verontwaardigde’ reacties, half ingestudeerde een-tweetjes en provocatieve oneliners.

Geens steelt de show

Toegegeven, de talrijke mopjes over droge dweilen en onzichtbare tsjeven zaten al voor het debat in de ideeëntank. Met minister van Justitie Koen Geens stuurde CD&V in tegenstelling tot jongerenvoorzitter Sammy Mahdi vorig jaar deze keer een van zijn nestors richting het spreekgestoelte. De immer droge dossiervreter leek in het studententheater een vogel voor de kat maar dat pakte toch even anders uit.

Geens hield zich meer dan kranig, antwoordde gevat, deelde zo nu en dan een onelinertje uit en kaapte met een ontroerende speech over de geopolitieke situatie in Afrika en het Midden-Oosten zowaar de migratiediscussie. Bijna een minuut lang volgde luid applaus op zowat alle banken. Ook Twitterend Vlaanderen barstte haast uit z’n voegen. Had de CD&V de rechterflank daar even een neus gezet.

(Lees verder onder de foto)

De aanval is de beste verdediging

Wat dan met de grootste fractie van Vlaanderen? Het werd geen gemakkelijke avond voor de N-VA. De partij die enkele maanden geleden na het Marakkesh-theater uit de regering stapte, werd zoals verwacht in het defensief gedwongen. Peter De Roover werd dan ook als vanouds tussen fluitende visakogels als partijsoldaat naar de frontlijn gestuurd. Mission accomplished?

De fractieleider probeerde zijn partij voor een jong publiek als een volleerde accrobaat handig in het midden van het bed te parkeren. Maar net in dat moedige midden lag dus, niet toevallig, een uiterst kwieke Koens Geens die met een VN-waardige speech alle lof van het publiek in het migratiedebat, nochtans de thuisbasis van N-VA, kreeg.

Voor de klimaatdiscussie leek De Roover zijn loopgraaf even beu te zijn en zette de bajonet op zijn geweer om die vervolgens vol in Kristof Calvo te planten. ‘Kristof, als het waar is dat we nog maar tien jaar hebben, dan zeg ik: stop ermee! Stop ermee en laat ons ons nog tien jaar amuseren.’ N-VA trok de verwachte ecorealistische kaart en sprak zich daarmee onder andere uit tegen de kernuitstap en hogere belastingen op multinationals die zich ‘anders toch maar in Indië’ zouden vestigen.

Halve thuismatch voor Groen

Maar dat bleek een moeilijk gevecht tegen de sterk groeiende Groene fractie die voor het jonge universiteitspubliek uiteraard een halve thuismatch speelde. Het is geen geheim dat heel wat aanwezige studenten de recente klimaatmarsen genegen zijn en dat speelde invaller Calvo natuurlijk graag uit met zijn gekend ecologisch optimisme.

Een pleidooi voor meer ambitie, toekomstperspectief en hernieuwbare energie. Het waren voorspelbare binnenkoppers voor het Mechelse parlementslid. De andere partijprominenten wilden de groene wonderboy echter niet zomaar met de eer laten lopen. Langs de linkerzijde verweet Peter Mertens de groenen een asociaal beleid te ambiëren. Zijn partij belooft ambitieuze plannen, maar zegt nadrukkelijk neen tegen tegen rekeningrijden en koolstoftaksen en wil de lasten meer op de bedrijven leggen.

(Lees verder onder de foto)

Om ter luidst

Met de spanning op haar hoogtepunt wist Vlaams Belang-kopstuk Tom Van Grieken het kruitvat nog het meest te doen ontploffen. Aangestuurd door zijn fanatieke achterban, met op de voorste rij onder meer een glunderende Dries Van Langenhove, haalde de voorzitter regelmatig zijn pepermolen boven op zijn favoriete thema: migratie. ‘Ik word ziek als ik weet dat Vlamingen die heel hun leven hebben gewerkt 1000 euro krijgen, en een asielzoeker tot 2250 euro kan opstrijken bij aankomst.’

En daar liet de Vlaams Belanger het niet bij. Van Grieken verweet de regering een sociaal kerkhof te hebben gecreëerd, met ‘de laagste pensioenen en de hoogste belastingen van Europa’ als exponent daarvan. Daarin kon Rutten zich niet vinden. Zij toonde zich een betrouwbare, capabele en fanatieke verdediger van het sociaal-economische regeringsbeleid. In het geschreeuw tussen beiden kon sp.a’er Bruno Tobback enkel fronsend toekijken.

(Lees verder onder de foto)

Vreemde line-up

Tot slot liet het debat zich ook opmerken door afwezigheid. Niet alleen van vrouwen in het panel, Rutten was de enige draagster van dubbele x-chromosomen aan de zevenkoppige tafel, maar ook van cruciale thema’s en regeringspartijen in belangrijke discussies. Zo kreeg het onderwijsdebat onbegrijpelijk geen seconde aandacht in de stampvolle universiteitsaula en werd de voornaamste voortrekker van de voorbije sociaal-economische regering zonder meer uit de discussie over sociaal beleid gehouden. Rutten moest het bij monde van de economische rechterflank maar alleen zien te rooien (no pun intented) tegen een briesende Mertens en Tobback. Of hoe de enige vrouw toch nog haar mannetje stond.