Nederlandse arts helpt Vlaamse jongeren van de drank af te blijven

Op woensdag 29 september gaf professor Medische Sociologie Guido Van Hal het startschot voor de 'Reinier de Graaf Leerstoel Jongeren en Alcohol'. 'We ontvingen verschillende noodkreten vanuit de spoeddiensten en willen het problematische alcoholgebruik van minderjarigen dan ook beter in kaart brengen', zegt Van Hal.

Gelinkt aan de leerstoel, zal ook een alcoholpolikliniek opgericht worden aan het UZ in Antwerpen. De kinderarts Nico van der Lely richtte dat model in 2006 op in het Delftse Reinier de Graaf Gasthuis. Van Hal: 'Er waren al langer contacten met hen. Nu de gelegenheid zich voordeed, is de beslissing genomen om de leerstoel in Antwerpen te financieren.'

Alcoholpolikliniek

'Het herval in Nederland is tot zo goed als nul herleid bij degenen die op de spoedafdeling belanden', vertelt Van Hal. Volgens hem stond de voorlichting vlak na het ontwaken in het ziekenhuis daarin centraal: vooral gesprekken met artsen en psychologen, waar ook de ouders bij worden betrokken.

'Dezelfde bedoeling hebben we ook hier in Vlaanderen: beginnen met een pilootproject in het UZA. Uiteraard zullen we niet gewoon copy paste doen van het Nederlandse model, maar het ook vertalen naar de Vlaamse normen en mogelijkheden.' Van Hal hoopt op die manier ook andere ziekenhuizen warm te maken voor het oprichten van een eigen alcoholpoli. In Nederland staat de teller intussen al op twaalf alcoholpoli's.

Nederlandse financiering

Het is opvallend dat de leerstoel op Nederlands geld moet rekenen. Wilde de Vlaamse Overheid hiervoor dan geen budgetten uittrekken? Van Hal: 'We hebben de vraag wel degelijk gesteld. Eigenlijk zijn we hier al tien jaar mee bezig. We dienden al verschillende keren projecten in, maar er is een enorme concurrentie en de subsidies zijn beperkt.'

De reden? Het kabinet Welzijn wees hiervoor naar het departement Onderwijs. Die liet op zijn beurt weten geen enkele aanvraag in hun archieven te hebben teruggevonden. 'Als we deze vraag zouden gekregen hebben, dan hadden we die zeker ernstig onderzocht.'

Hoe dan ook kan het als een blamage gezien worden voor het Vlaamse beleid inzake alcoholpreventie dat net een Nederlandse expert het probleem moet oplossen. 'Het probleem van alcoholmisbruik staat in Vlaanderen en België al jaren op de agenda', verklaart het kabinet Welzijn.

Volgens het kabinet staat vooral het onderzoek centraal: 'Het is interessant om via de leerstoel te bekijken of het unieke concept van een alcoholpoli ook hier in Vlaanderen een meerwaarde kan hebben.' Internationale samenwerking is wel steeds een meerwaarde, klinkt het.

Ook Katleen Peleman, directeur bij het Vlaams expertisecentrum voor Alcohol en andere Drugs (VAD), wil niet vooruitlopen op de feiten. 'We mogen het wel niet blind kopiëren, want dan laten we al onze partners en de vele initiatieven die er al zijn in de steek. Ik hoor wel dat de leerstoel aansluiting zoekt met onder meer de Centra Geestelijke Gezondheidszorg.'

Leeftijdsgrens op 18 jaar

Als het over de leeftijdsgrens gaat, is een kopie wel aangewezen. Die ligt in Nederland namelijk op achttien jaar. Van Hal is stellig: 'Dat moet de enige leeftijdsgrens worden. Er zal altijd wel alcohol gedronken worden, maar we willen zoveel mogelijk het overmatig alcoholgebruik in de groep die er veel gevoeliger voor is, beperken.'

Politiek ligt dat gevoelig, beweert Peleman: 'Zo’n wetswijziging kan enkel samengaan met het sensibiliseren en informeren van de samenleving. Anders roept zo’n leeftijdsverhoging ook enkel maar weerstand op.'

Het kabinet Welzijn wijst erop dat het bepalen van de wettelijke leeftijd een federale bevoegdheid is. 'Wij willen niet vooruitlopen op de aanbevelingen in het kader van een nieuw alcoholplan voor België.'