reportage> KU Leuven stelt boek over mangomoment voor
Merknaam voor meer menselijkheid
Woensdag werd het boek ‘Mangomoment’ voorgesteld. Wat begon met een mango in het UZ Leuven, werd een model voor warme zorg. ‘Als je iets opstart wat je niet meer in de hand hebt, is het een beweging.’
Waar zou ik je een plezier mee kunnen doen? Toen journaliste Annemie Struyf die vraag stelde aan Viviane, een patiënte op intensieve zorgen van het UZ Leuven, had zij het antwoord waarschijnlijk ook niet verwacht. Een mango, daar verlangde ze naar.
Het fragment waarin Struyf daarop een mango brengt, zorgde voor ontroering bij de kijkers van Via Annemie, onder wie ook prof. Kris Vanhaecht, docent kwaliteit en patiëntveiligheid aan de KU Leuven. Hij stuurde meteen een mail aan een collega. ‘We gaan iets doen met mango’s.’
Een klein gebaar of onverwachte attentie van een zorgverlener voor een patiënt, dat werd een ‘mangomoment’. Het woord werd opgepikt door de pers en schopte het nét niet tot woord van het jaar – ‘moordstrookje’ haalde vijftien stemmen meer.
Maar dat hield het project niet tegen. De mango ging aan het rollen. Een publicatie in The Lancet Oncology, een bekend medisch wetenschappelijk tijdschrift, gaf het begrip internationale aandacht. Vanhaecht: ‘Een beweging is iets wat je opstart, maar wat je niet meer in handen hebt. En dat is hier nu aan het gebeuren.’
De twaalf verhalen die in het boek werden opgenomen, moeten zorgverleners en patiënten inspireren tot méér mango
Interviews
Woensdagavond werd dan het mangoboek voorgesteld. De kern van het project bestond uit een wetenschappelijk onderzoek naar meer mangomomenten. Onderzoekers namen interviews af bij 120 patiënten en analyseerden hun verhalen.
Alle bevindingen van het onderzoek kwamen in een schema terecht: het mangomodel. Een van de mooiste bevindingen is, aldus Vanhaecht, dat een warm gebaar niet enkel waardevol bleek voor patiënten, maar ook voor zorgverleners zelf.
Meer mango dus, maar hoe breng je dat in de praktijk? Misschien moeten werkschema’s minder strak, opperden de sprekers tijdens de boekvoorstelling, of moet er iets veranderen in de opleiding. Maar concrete voorstellen bleken moeilijk, net omdat mangomomenten zo onverwacht en spontaan zijn.
Trademark
De onderzoekers beseften dat een groot deel van het werk zou bestaan uit bewustwording. En daar kan een boek bij helpen. De twaalf verhalen die in het boek werden opgenomen, moeten zorgverleners en patiënten inspireren tot méér mango. Tegelijk hoopt de universiteit ook geld in te zamelen voor het nieuwe Mangomoment Fonds, dat initiatieven voor warmere zorg wil opstarten en ondersteunen.
In zo’n campagne was het hippe mangowoord dus welgekomen. Dat de term het ook in het Engels goed zou doen, wist de universiteit. ‘Het is niet toevallig dat we het mangomoment internationaal getrademarkt hebben’, vertelt Vanhaecht. ‘We moeten ervoor zorgen dat het blijft gaan over wat wij met het woord bedoelen.’
Dat het woord het ook in het Engels goed zou doen, wist de universiteit
#mangomoment
Mangomoment, een merknaam voor meer menselijkheid? De kritische stem van de avond kwam van psychiater Dirk De Wachter, die waarschuwde voor de gevaren van zelfgenoegzaamheid. Een mango geef je in stilte, ver van Facebook en Instagram.
Bovendien kan je zo’n klein gebaar niet organiseren. Integendeel, voegde De Wachter toe, een goede bedrijfsstructuur vormt het grootste gevaar voor het mangomoment. Wie slechts beweegt volgens de lijnen van de structuur, ziet de ander niet meer staan.
Dat brengt het mangomoment terug tot wat het is. Geen paradigmashift, maar een oproep tot wat we te vaak vergeten: een klein en spontaan gebaar. Niet alleen in het ziekenhuis overigens, benadrukte rector Luc Sels nog in zijn slotwoord. In elke organisatie is meer mango nodig.
