'Meer studenten als buddy zou de verdraagzaamheid ten goede komen'

Het Buddy-project startte in 2007 met 22 studenten aan het roer die de begeleiding van zo'n veertig leerlingen op zich namen. De aantallen zijn doorheen de jaren stevig blijven aanzwellen, met momenteel 500 actieve buddy's die meer dan duizend schoolkinderen onder hun vleugels nemen.

Het leven in een nieuwe, onbekende stad met een onbekende voertaal is niet vanzelfsprekend en daarom werden deze buddywerkingen opgericht. De stad Leuven vindt het belangrijk aandacht te schenken aan de meest kwetsbaren in die doelgroep.

Belangrijk is dat een buddy niet per se iemand is die instaat voor bijles, of dient als een persoonlijke vakleerkracht. Het gaat eerder om een 'maatje', iemand die ondersteunt op allerlei vlakken: van helpen met huiswerk tot ondersteuning in de Nederlandse taal, maar evengoed optreden als vertrouwenspersoon voor kinderen met een moeilijke thuissituatie.

'Wij willen leerlingen in het Leuvense onderwijs ondersteunen die omwille van allerlei redenen geen gelijkwaaridge onderwijskansen krijgen of bepaalde moeilijkheden ondervinden', verduidelijkt Ine Sevenants, projectdeskundige rond het Leuvense initiatief.

Leuvense kwetsbaarheid

Uit een rapport van Kind & Gezin uit de maand juli bleek dat 16% van de Leuvense kinderen opgroeit in een kansarme situatie, al is dat wel een verbetering ten opzichte van de voorgaande jaren. Toch blijven projecten zoals het Buddy-project een rol van betekenis spelen, vindt Sevenants: 'Het is enorm belangrijk die kinderen op de rails te houden in hun schoolloopbaan. Een buddy kan daarin enorm veel betekenen.'

Een van die buddy's is Ellen Frooninckx: 'Ik moest een diversiteitsstage doen in het kader van mijn educatieve master. Toen ik het Buddy-project op de lijst zag, heb ik niet getwijfeld. Het is iets wat ik al veel langer wilde doen.'

Als buddy helpt ze twee keer per week telkens een uurtje een leerling van Somalische afkomst, die sinds dit jaar in het Leuvense onderwijs schoolloopt. 'Er zijn heel vaak stereotypen over mensen die door de media worden verspreid, maar eens je het zelf van dichtbij meemaakt, krijg je een heel ander beeld. Stel je eens voor dat je hier aankomt en enkel je thuistaal kent, dat valt niet te onderschatten', klinkt het bij Ellen.

Win-winsituatie

Een leertraject doorlopen als buddy is niet enkel leerrijk voor de kinderen zelf, ook de studenten halen er veel praktijkgerichte ervaring uit. Zo ben je een schooljaar of een semester lang bezig met iemand: een engagement dat soms uitdagingen met zich mee brengt maar evengoed een enorme voldoening biedt, vertelt Ellen.

'Ik ben zelf vroeger ook buddy geweest en heb aan dat traject zeker zoveel gehad dan aan al mijn andere stages en praktijkervaring omdat je echt verandering ziet. Je voelt wat je kan betekenen voor iemand, en dat is zo'n enorme meerwaarde', licht Ine Sevenants toe.

Het is niet zo dat een student die interesse heeft in dit project al bepaalde vormen van ervaring moet hebben, of een specifieke richting moet studeren. Vooral een juiste ingesteldheid en motivatie zijn de belangrijkste eisen om aan het project deel te nemen: 'We matchen niet op vakinhoudelijke dingen, al kan het bijvoorbeeld wel zijn dat een student Burgerlijk Ingenieur sneller wordt gekoppeld aan een leerling die het moeilijk heeft met wetenschap en wiskunde.'

Bij de buddywerking zelf organiseren ze ook vormingen en presentaties over allerlei onderwerpen om de studenten die meewerken extra te ondersteunen wanneer ze zich in bepaalde thema's nog niet helemaal thuis voelen.

Al doen er niet enkel studenten mee aan de werking: de oudste actieve buddy is op dit moment liefst 87 jaar oud: 'Zij is een soort oma-figuur en dat hebben sommige kinderen echt nodig. Zij is nog altijd een van onze meest geliefde buddy's', klinkt het.

Coronale obstakels

Helaas steekt corona ook hier een stokje voor bepaalde zaken in het project. Naast buddy's die na schooltijd op de school zelf hulp aanbieden, is er ook 'buddy at home', dat recentelijk werd opgestart. 'We zijn heel flexibel geweest, al proberen we het wel zoveel mogelijk op school te laten doorgaan, of anders online of via een wandelingetje', vertelt Sevenants.

Maar ook buiten de praktische aanpassingen merken ze bij de organisatie een verandering door de huidige pandemie: er zijn meer en meer buddy's nodig, omdat ook meer en meer kinderen extra ondersteuning nodig hebben door de lockdown en het daarbij horende online onderwijs.

Alternatief voor volwassenen

De buddywerking voor leerlingen uit de lagere school en het middelbaar is niet de enige vorm van buddyschap in de stad Leuven. Er bestaat ook de 'Buddywerking Anderstalige Nieuwkomers', een nieuw initiatief ontsproten aan 'buddywerking voor vluchtelingen' dat in 2018 ontstond.

Alle personen ouder dan 18 kunnen aan dit project meedoen als buddy en een anderstalige nieuwkomer ondersteunen. Het doel is zeker eenmaal per week telefonisch contact op te nemen en om de twee weken in het echt af te spreken. Als buddy van een leerling ben je één of twee uur per week bezig met de begeleiding.

Een buddy is geen hulp- of dienstverlener, maar dient als vertrouwenspersoon of aanspreekpunt om door te verwijzen naar de juiste instanties. Aan het engagement wordt een minimumtijd van 6 maanden gekoppeld.