Leuven neemt proactief wapens op tegen krotbazen

In een persbericht van 20 februari kwam de stad Leuven naar buiten met cijfers rond de handhaving en verbetering van de woonkwaliteit van huurwoningen. Daarin is een sterke stijging in het aantal inbreuken op de wooncode te lezen. In de Vlaamse wooncode staat een resem minimumnormen opgelijst waaraan een woning of studentenkot moet voldoen. Afdoende sanitaire voorzieningen is daar één van.

De stijging impliceert volgens schepen van Wonen Lies Corneille (Groen) niet dat er een groter aantal kamers in slechte conditie is - wél dat er meer proactieve controles gebeuren: 'In 2019 werden in Leuven in totaal ongeveer 4800 wooncontroles uitgevoerd.' In maar liefst 1977 van die gevallen, of meer dan 30%, viel een 'incident' te noteren.

Leuven gaf in 2019 ook 1098 conformiteitsattesten af. Zo'n attest is een bewijs dat een woning aan de kwaliteitsnormen voldoet na al dan niet tot herstel te zijn aangematigd. 'Bovendien leverden we tussen 2013 en 2018 40% van alle door de dertien centrumsteden uitgereikte attesten af', klopt het stadsbestuur zich nog op de borst.

Groen kotlabel als 'beloning'

De wooncontroles in Leuven zijn van tweeërlei aard. Zo maakt de Dienst Woontoezicht - die ook bevoegd is voor het uitreiken van het groene kotlabel - een lijst op van panden en kamers die proactief en willekeurig gecontroleerd kunnen worden. De Dienst Wonen is meer met algemene controles rond woonkwaliteit bezig en handelt vooral op basis van meldingen. Meldingen kunnen gaan van een wijkagent die iets opmerkt, tot huurders die zelf een klacht indienen.

Wordt een verhuurder ervan beticht de wooncode niet te respecteren, dan krijgt hij of zij een duidelijke deadline opgelegd om de kamer of woning in orde te brengen. Gebeurt dat niet, dan geeft de stad Leuven het dossier uit handen en worden er strafrechtelijke stappen ondernomen. 'Eigenlijk kunnen we zeggen dat in 75% van de vaststellingen het ook daadwerkelijk tot herstel komt', vertelt Corneillie.

Ongeschikt of onbewoonbaar bevonden woningen komen op de Vlaamse Inventaris van Ongeschiktheid en Onbewoonbaarheid (VIVOO) terecht. Corneillie: 'In Leuven betekent dit dat je metéén een belasting moet betalen die jaarlijks verdubbelt bij niet-herstel. Voor een kamer is dat het eerste jaar 500 euro, het tweede jaar 1000 euro enzovoort.'

Huisvestingsdienst op maat student

Studenten die problemen ervaren met hun kot kloppen volgens Corneillie het best aan bij de Huisvestingsdienst van de KU Leuven: 'Die dienst is op maat gemaakt van studenten en is het meest geschikt om hun een antwoord te bieden.' Mocht er toch sprake zijn van onoplosbare conflicten, dan kan de Huisvestingsdienst het dossier nog altijd doorspelen naar de stad Leuven.

Over de koten van de onlangs gearresteerde maar weer vrijgelaten Appeltans kan Corneillie niet veel kwijt: 'We weten niet waar het proces precies op zal uitdraaien: moet hij zijn panden verkopen, worden er verbeurdverklaringen opgelegd ...'

Leuven kan zich ook beroepen op het sociaal beheersrecht. Dat heeft als doel om de leegstand en verkrotting te bestrijden en probleemwoningen na herstel opnieuw op de woningmarkt te brengen tegen sociale voorwaarden. Panden die voor langere tijd op de VIVOO staan kunnen dus in beheer genomen worden. 'Maar om panden met studentenkamers zoals die van Appeltans helemaal sociaal te gaan verhuren, dat is geen evidentie', besluit Corneillie.