Laag budget en weinig samenwerking beperken oktobercampagne LOKO

Het doel van LOKO's oktobercampagne is om de student te sensibiliseren. 'Tot nog toe ging dat steeds om alcoholconsumptie, maar nu we als LOKO zelf de vrijheid kregen om te kiezen, kwam grensoverschrijdend gedrag uit de bus', zegt Maxim Huang, mandataris Stad bij LOKO.

De coronacrisis zorgde evenwel voor vertraging: de campagne van dit jaar was eigenlijk bedoeld voor oktober 2020. Huang: 'Er was toen veel gaande rond grensoverschrijdend gedrag. Je zag en ziet er vaak online of op televisie iets over, maar toch neemt nog niet iedereen het serieus.'

Hot topic

Ook studentenkring Medica vond het thema actueel en belangrijk. De campagne is recent geëvalueerd door de Leuvense kringen, die ook hun verhaal aan Veto deden. Praeses Myrthe Peeters: 'Het is voor studenten Geneeskunde een hot topic. Het komt soms binnen stages voor, zoals een onderzoek van het Vlaamse Geneeskundig Studentenoverleg eerder bewees.' Het was volgens haar belangrijk om studenten aan te leren wat ze moeten doen in concrete situaties.

Oorspronkelijk komt de sensibiliseringscampagne voort uit een samenwerking met de politie. Van de politie wordt immers verwacht elk jaar, in samenwerking met de stad en studenten, zo'n soort campagne op te zetten.

Studentenflik Gil Vanommeslaeghe: 'Het leek ons interessant om het na het coronajaar te hebben over grensoverschrijdend gedrag. Mensen worden daar nu misschien vaker mee geconfronteerd na een jaar binnen te hebben gezeten.'

Duizend cactussen

In tegenstelling tot de oktobercampagnes over alcoholgebruik, moest de studentenkoepel het dit jaar met een veel lager budget stellen. LOKO's begroting reserveerde slechts 2000 euro. 'Dat komt omdat we de afgelopen jaren gesteund werden door Lazarus (een samenwerking tussen AB Inbev en de stad Leuven om de alcoholconsumptie te doen dalen, red.), die met veel geld over de brug kwamen', verklaart Huang. Nu ging het louter om eigen budget.

Toch is niet elk element van de campagne betaald door LOKO. De actie met de cactussen werd bedacht en gesponsord door de politie. Het was waarschijnlijk de meest zichtbare actie, omdat die op nagenoeg elke campus neerstreek.

De bedoeling: studenten mochten een 'positieve boodschap' schrijven op een whiteboard en kregen nadien een cactus. Waarom een cactus? 'Ze stellen een sterke weerbaarheid voor en dwingen met hun stekels respect af. Het is een plant die z'n grenzen duidelijk aangeeft', aldus studentenflik Vanommeslaeghe.

De actie werd positief onthaald. Vanommeslaeghe: 'Er zijn veel verschillende boodschappen op het bord geschreven, zowel van mensen die al eens met grensoverschrijdend gedrag in aanraking zijn gekomen als van mensen die het nog nooit hebben meegemaakt en meeleven.'

In totaal ging het om duizend cactussen. Niet alle cactussen zijn ondertussen uitgedeeld: 150 bleven er over. LOKO bezorgde die overgebleven cactussen aan de psychologen van de KU Leuven. Ook Huang blikt tevreden terug: 'Je moet je campagne herkenbaar maken, en vaak gebeurt dat met een logo of mascotte. Dat laatste leek ons minder gepast in dit geval, dus kozen we voor een plant.'

Quid 'positieve boodschap'?

Toch is de link tussen een cactus en grensoverschrijdend gedrag niet snel gelegd. 'Ik geef absoluut toe dat het vergezocht is', beseft Huang. 'De cactus zelf brengt de boodschap niet, vandaar dat we het ook steeds koppelden aan die boodschap op het whiteboard.'

Een 'positieve boodschap' kent een ruime interpretatie. Nam iedereen het wel serieus? 'Er zitten natuurlijk altijd grapjassen bij, maar het overgrote deel van de boodschappen op het bord was wel oprecht', beweert mandataris Mobiliteit & Stad Daan Smets.

'Zelfs wie niet nadacht over de boodschap, hebben we toch een licht duwtje gegeven door hen erover te laten nadenken. Kleine stapjes kunnen al veel betekenen', benadrukt Huang. De reflectie lijkt belangrijk, al dient daarvoor het thema van de campagne wel helder te zijn. Het symbool van de cactus in combinatie met een ruim te interpreteren 'positieve boodschap' voldoen daar niet aan.

Bovendien is het nog maar de vraag of studenten daardoor werkelijk werden gesensibiliseerd omtrent 'grensoverschrijdend gedrag'. Volgens studentenflik Vanommeslaeghe in ieder geval wel: 'Het thema leeft nu in Leuven. Op elk potje staan ook de gegevens van de meldpunten zodat studenten weten waar ze terecht kunnen.'

Niche-evenementen

Het budget van LOKO ging wel naar de andere activiteiten: een poetryslam- en filmavond die gecombineerd werd met een panelgesprek. Onder andere de sprekers in die panels werden met het geld betaald.

De filmavond heeft nooit plaatsgevonden en de poetry slam-avond is op het laatste moment afgelast, hoewel de Fakbar Letteren al afgehuurd was. Huang: 'Het geld is niet weggegooid, omdat we op tijd op de rem zijn gaan staan.'

De opkomst op beide avonden was te laag. Volgens Smets was vooral de timing een probleem. Huang beaamt dat: 'Het was de derde week van het academiejaar. Er waren toen heel veel evenementen, vaak ook terug fysiek.'

Was het dan een foute inschatting van LOKO? Op de Algemene Vergadering van de studentenkoepel viel onder meer het woord niche-evenement. 'Dat klopt ten dele zeker. Een panelgesprek en een film over grensoverschrijdend gedrag; niet elke student is geneigd daarheen te gaan', geeft Huang toe.

Samenwerking met kringen

Een cruciaal pijnpunt is het gebrek aan samenwerking en communicatie met en naar de kringen. VRG-praeses Arne Zels: 'Wij staan altijd open om mee te werken aan belangrijke campagnes. Als iedereen meedoet, is er meer bereik en komt de boodschap zeker over.'

Hetzelfde geldt voor de Fakbar Letteren, waar de geplande poetryslam-avond moest doorgaan. Voorzitter Vincent Debeaussaert vertelt dat ze niet zijn gevraagd om reclame te maken voor het evenement. Die reclame was immers allemaal in handen van het communicatieteam van LOKO, die ook een beroep deed op het budget van 2000 euro.

Huang en Smets erkennen beiden de nood aan meer samenwerking met de kringen. 'De poetryslam hadden we bijvoorbeeld beter in samenwerking met Babylon (de kring van Taal- en Letterkunde, red.) gedaan', vertelt Smets. 'Als kringen nauwer betrokken zijn bij het gebeuren, trekt dat automatisch ook veel meer volk aan', besluiten ze.

De Sensoa-vorming die de kringen konden volgen, is positief onthaald, al zorgde de algemene drukte van oktober voor planningsconflicten: 'Wij hadden al activiteiten gepland op die momenten. Ik herinner me ook dat je dan meerdere momenten in een keer moest vastleggen, en dat ging moeilijk', vertelt Zels.

Weg met oktober

Om die reden wil LOKO in de toekomst de campagne meer spreiden over het hele semester. De kringen hopen bovendien op een 'grotere actie'. 'De context is belangrijk: er was dit jaar een beperkte financiering waardoor dat niet kon', verduidelijkt Huang.

Voor de politie blijft oktober de voorkeur. Studentenflik Vanommeslaeghe: 'Oktober is een drukke maand, maar veel studenten zijn dan nog zoekende. Het is de ideale maand om tips over veilig uitgaan te geven.' Een redenering waar Huang en Smets begrip voor tonen.

Hoewel de kringen al vanaf het begin op de hoogte waren van de campagne en acties, bleven kritische reacties uit. De uitwerking lieten ze aan LOKO. Smets: 'Ik denk dat de kringen zelf niet actief nadachten over de activiteiten. Misschien hadden we er wel wat meer met hen over moeten spreken.' Dat de praesidia van de kringen, net als de studenten in het algemeen, vaak niet op de hoogte waren van de acties is daarin tekenend.

De olietanker verplaatsen

Wat kan er nog beter? Volgens psycholoog Kristof Biesemans, die namens Liantis vormingen geeft bij bedrijven, is het belangrijk dat een sensibiliseringsactie niet tot één evenement beperkt blijft. Hij geeft een paar algemene tips mee, los van de LOKO-casus.

'Ik vergelijk een mentaliteit veranderen van een grote groep vaak met een olietanker verplaatsen: je komt maar centimeter per centimeter dichter bij je doel. Niet iedereen is even snel mee, daarom is het belangrijk om in te zetten op verschillende facetten.' Eén actie verdrinkt dus best niet in het grotere geheel.

Belangrijk in de problematiek rond grensoverschrijdend gedrag is volgens Biesemans de zogenaamde 'grijze zone'. 'Iedereen heeft zijn eigen persoonlijke grenzen: grapjes die de ene bijvoorbeeld wel grappig vindt, en de andere niet', vertelt hij. 'De eerste stap in elke campagne moet zijn om die grijze zone bespreekbaar te maken en duidelijke grenzen op te stellen.'

Stonden erbij, keken ernaar

Bijstanders moeten ook opgeleid worden om te leren ingrijpen, vindt Biesemans. De vormingen die LOKO bij de studentenkringen aanbood, zouden dus zeker ook nuttig zijn bij het brede studentenpubliek.

Groepsgesprekken zijn een doeltreffende manier van bewustwording volgens Biesemans: 'We lanceren dan onder medewerkers een algemene stelling en vragen wat ieders mening daarover is. Vaak is die stelling vaag, zodat er discussie en nuance mogelijk is.'

Zo wordt verzekerd dat iedereen op de hoogte is van elkaars grenzen en voorkeuren. Het ontbrak de LOKO-campagne evenwel aan zulke vormingen voor alle studenten waarvan de invloed mogelijks verder reikt dan die van duizend cactussen en zogenaamde 'niche-evenementen'.