'Ik wou eigenlijk niet op een meisjesresidentie zitten'

Wie bij de KU Leuven een aanvraag indient voor een kot met een huurprijs op maat, kan kiezen voor een niet-gemengd kot. Dat gaat enkel voor meisjes: de twee niet-gemengde residenties aan gereduceerd tarief, Frascati en Sedes Vlamingenstraat, zijn enkel voor hen voorbehouden.

Lotte* kwam eerder toevallig in die laatste residentie terecht. 'De plaatsen voor een huurprijs op maat zijn beperkt. Het personeel bij Studentenvoorzieningen raadde mij aan om alle residenties aan te duiden zodat mijn kans op een kot zo groot mogelijk was.'

Religie

De KU Leuven legt uit dat studentes die omwille van bijvoorbeeld religieuze of culturele redenen niet in een gemengde residentie willen, kunnen of mogen wonen voorrang krijgen. De overige plaatsen worden aangevuld met andere studentes. 'Niemand wordt verplicht', klinkt het.

Maar in feite had Lotte weinig keuze: 'Ik had echt een plaats nodig bij huurprijs op maat. Anders kon ik in Leuven niet beginnen te studeren.' Ze vindt het dan ook spijtig dat ze op een meisjesresidentie zit. 'Mensen denken vaak dat onze keuken heel proper is of dat het veel gezelliger is, maar die vooroordelen ervaar ik niet echt.'

Emancipatie

'We zien dit als een emancipatorische maatregel voor vrouwelijke studenten die mogelijk niet zouden kunnen studeren als ze enkel in gemengde residenties kunnen verblijven', verklaart de KU Leuven. Dat idee van emancipatie is voor de universiteit een voldoende rechtvaardigingsgrond om geen mannelijke huurder toe te laten. Hetzelfde geldt voor de jongensresidenties. De universiteit vertelt dat er expliciet vraag is naar zulke niet-gemengde residenties.

Zainab had bijvoorbeeld gevraagd om in een meisjesresidentie te mogen wonen. Ze zat vroeger op een gemengd privékot waar ze haar hoofddoek voortdurend aan en uit deed. 'Ik zit vooral op een meisjesresidentie voor mijn comfort.'

Het waardevolst voor Zainab is haar eigen gang. 'Dat er ergens anders in het gebouw jongens wonen, maakt niet uit.' Ze vertelt dat ze ook op kot zou gaan als een meisjesresidentie geen optie was.

In de marge van de wet

Vraag is of de KU Leuven met deze residenties geen antidiscriminatiewetgeving overtreedt. 'Geslacht' is namelijk het eerste beschermde kenmerk in het Vlaamse Gelijkekansendecreet van 2008. Onlangs ontstond er nog controverse toen een Gentse kotbaas enkel aan meisjes wou verhuren.

Annelies D'Espallier, ombudsvrouw van de Genderkamer, vertelt dat het antidiscriminatierecht altijd voldoende nuance vraagt. Volgens de basisregel mag er geen onderscheid gemaakt worden op basis van geslacht.

Er moet al een hele goede reden zijn om jongens uit te sluiten van een residentie. 'Dan blijft het nog steeds de vraag of er geen minder ingrijpende manieren zijn om het doel te bereiken', legt ze uit.

Gezien de grootte van de residenties is dat betwistbaar. In Lottes gang zit de overgrote meerderheid 'toevallig' op de residentie. Ook Mira*, ex-bewoner van Frascati, heeft het gevoel dat het merendeel van haar kotgenoten toevallig op het meisjeskot terecht is gekomen. Zelf koos ze voor de residentie omwille van het gebouw en de goede ligging.

De KU Leuven zou dus ook speciale gangen, gescheiden sanitair of sanitair op de kamers kunnen overwegen. Uiteindelijk kan enkel een rechter oordelen of het achterliggende doel het onderscheid rechtvaardigt.

'Er is wel een evolutie ingezet naar minder geslachtsgebonden residenties', merkt D'Espallier op. Zo kent de KU Leuven zelf een jongensresidentie minder sinds de renovatie van het Pauscollege. In tegenstelling tot vroeger staat die residentie nu ook open voor vrouwelijke huurders. Het Heilige Geestcollege blijft voorbehouden voor mannelijke studenten. Onder meer studenten van de priesteropleiding zitten daar op kot.

Twee maten, twee gewichten

Nog opvallend aan de universitaire regeling is dat de meisjesresidenties enkel openstaan voor studenten die recht hebben op een huurprijs op maat. De universiteit garandeert dat de meisjesresidenties niet ten koste gaan van plaatsen voor jongens: 'Momenteel komen er simpelweg meer meisjes in aanmerking voor de huurprijs op maat.' De jongensresidentie in het Heilige Geestcollege is dan weer enkel beschikbaar aan normale tarieven.

Aan studentes die geen recht hebben op een gereduceerd tarief, maar toch een meisjeskot zoeken, geeft de universiteit het advies om op de privémarkt op zoek te gaan naar verhuurders die toevallig dat academiejaar enkel vrouwelijke huurders hebben of een studio te zoeken waar geen gemeenschappelijke ruimten zijn.

*Lotte en Mira zijn gefingeerde namen.