reportage> Gentse Sterrebos blijft bezet

'Het is hypocriet dat de UGent het kotentekort uitspeelt tegen de biodiversiteitscrisis'

Zo diep verscholen als mogelijk in het kleine Sterrebos hebben Gentste studenten een boomhut gebouwd. Ze willen de geplande boskap tegenhouden en zitten inmiddels al drie weken tussen de takken.

Ook in Leuven boskap?

Zal ook in Leuven het kotentekort opgevangen worden door boskap? Eerder gaf schepen van Ruimtelijk Beleid Carl Devlies (CD&V) al aan dat er voor nieuwe koten best naar gebieden buiten de binnenstad wordt gekeken. Net daar is er veel groen.

'De stad zal zeker geen vergunningen uitreiken om bossen of parken te kappen', benadrukt hij nu. 'Al is het uiteraard niet de stad die in de studentenhuisvesting voorziet, maar de KU Leuven.' De universiteit heeft bovendien veel eigen gronden, maar de stad maant de KU Leuven aan om niet meer in de binnenstad bij te bouwen. 

In Limburg heeft de familie Appeltans, die vervolgd wordt omwille van fraude met Leuvense koten, alvast het slechte voorbeeld gegeven. De familie kapte er illegaal meer dan tien hectare bos. Ook hier ging het, volgens het Agentschap Natuur en Bos, om ecologisch waardevol gebied.  

Met lintjes, pijlen en spandoeken worden voorbijgangers door het Sterrebos naar een indrukwekkende boomhut geloodst. Niet enkel nieuwsgierige passanten, maar ook bezoekers die hun steun willen betuigen volgen het pad. Voor ons: een vrouw met koffiekoeken. 'Het gebeurt maar zelden dat we ons eigen eten moeten kopen', vertelt Roos, voorzitter van de Milieuwerkgroep van Jeugd Natuur en Milieu en betrokken in het protest. 'Het merendeel van de tijd brengen sympathiserende buurtbewoners ons eten.'

Drie weken geleden begon de bezetting. Het bos moet tegen de vlakte om plaats te maken voor nieuwe studentenkoten. Het tekort aan studentenhuisvesting, waar Veto eerder al over schreef, beperkt zich immers niet tot Leuven. Nadat open brieven en petities bot vingen, gingen de studenten over tot een bosbezetting. 'Door iets extremer te gaan, krijgt het bos meer aandacht', legt Roos uit. 'Ik was aangenaam verrast door de hoeveelheid media-aandacht die we hebben gekregen in het eerste weekend.'

Historisch grasland

Het pad naar de boomhut kronkelt tussen bomen, langs vervallen lokalen en een bijzonder stukje grasland waar niet op gelopen mag worden. Roos: 'Het is een historisch permanent grasland dat al honderden jaren niet meer gecultiveerd is. Daardoor zijn er veel zeldzame plantensoorten te vinden.' De omringende bomen spelen een belangrijke rol in de bescherming.

'De biodiversiteitscrisis is misschien nog prangender dan de klimaatcrisis'

Roos, actievoerder

'Het bos vangt het teveel aan stikstof in de lucht op: dat maakt het extra waardevol. De biodiversiteitscrisis wordt vaak onderschat, maar is misschien nog prangender dan de klimaatcrisis', vertelt Roos. Het grasland is een van de redenen waarom onderzoekers binnen de UGent de actie steunen. 'Sommige proffen gebruiken het protest al in hun lessen.'

Eens langs het grasland is het niet lang meer vooraleer de imposante boomhut opdoemt. Ze is in vier dagen gemaakt uit paletten, touw en zeilen en tijdens de actie verder uitgebouwd. Binnen ligt een matras, naast de boom staat ook een tent als extra slaapplaats. De actievoerders hebben een schema met vier shiften waarin mensen zich kunnen inschrijven, waardoor er altijd minstens iemand aanwezig is.

Het valse dilemma van de UGent

Het idee van de bezetting rijpte al sinds eind september. De locatiescouting was eerder last minute. Op voorhand was er een training voor de 'klimmers', zodat ze de boom makkelijker konden innemen.

De eisen van de studenten zijn duidelijk: 'Het is zo'n absurd idee om een van de laatste bossen in het centrum te kappen. Er zijn in Gent heel veel betonnen vlaktes en leegstaande gebouwen, zelfs hier om de hoek', verduidelijkt Roos. Het is voor de actievoerders daardoor duidelijk dat het bos gekapt wordt omdat het goedkoper is dan een gebouw af te breken.

'De studentenraad vertegenwoordigt niet de opvattingen van alle studenten'

Lobin, actievoerder

'Het motto van de UGent is "durf denken". We willen hen daarmee confronteren: durven jullie ook eens te denken? Er zijn genoeg andere mogelijkheden.' De koffiekoeken worden intussen opgegeten door een activist met de schuilnaam Lobin: 'Het is hypocriet dat de UGent de wooncrisis recht tegenover de biodiversiteitscrisis plaatst. We weten ook dat er een wooncrisis is, maar er zijn andere oplossingen.'

Toch heeft de studentenraad de kant van de UGent gekozen. 'Die studenten zijn misschien wel verkozen, maar ze vertegenwoordigen niet de opvattingen van alle studenten', brengt Lobin daar tegenin. 'Dat is de vuile strategie: omdat die wooncrisis zo krachtig is, staan daar veel studenten achter. Velen hebben vooral daar last van, dus kan de UGent de biodiversiteitscrisis aan de kant schuiven.'

Verschillende oplossingen

De regen valt met bakken uit de hemel. Het wordt steeds moeilijker om te organiseren dat er altijd iemand aanwezig is. 'Toch hebben we beslist om door te zetten', vertelt Lobin, 'maar we hebben ook geen einddatum voor ogen. We zijn gewoon blij met elke extra dag van onze actie.'

Het is evenwel niet voor iedereen eenvoudig om de bezetting te combineren met studies. 'Ik zit nu in mijn derde jaar, dus weet intussen wel hoe ik het moet aanpakken.' Dat niet iedereen evenveel tijd heeft om te protesteren, beseft Roos. 'Ik denk dat het sowieso een krachtig signaal is om als student actie te voeren.'

'Als de UGent een betonnen vlakte zou omvormen tot bos, zou dat voor mij een volwaardige compensatie zijn'

Roos, actievoerder

Over wat de actie exact moet opleveren, lopen de visies uiteen. Roos heeft een pragmatische kijk: 'Ik spreek niet voor de hele groep, maar als de UGent een betonnen vlakte van 20.000 m² beton zou omvormen tot bos, dan zou dat voor mij een volwaardige compensatie zijn.'

Lobin is het daar absoluut mee oneens. De UGent moet volgens hem simpelweg een andere oplossing zoeken. 'Gewoon het bos niet kappen; er is elders plek genoeg.' Beiden zijn het wel eens dat het huidige compensatievoorstel ontoereikend is. 'Bomen planten op een stuk waardevol natuurgebied; het houdt geen steek.'

Hoop op Zuhal Demir

De dagen mogen dan wel korter en kouder worden, het ontmoedigt de actievoerders niet. 'Het gaat misschien traag, maar ik denk wel dat er veel in beweging is', stelt Lobin. De hoop is vooral gevestigd op minister van Leefmilieu Zuhal Demir (N-VA). Zij moet reageren op de verschillende bezwaarschriften die zijn ingediend.

'Ik zie de universiteit de komende weken nog van mening veranderen'

Lobin, actievoerder

Roos is voorzichtig optimistisch. 'Minister Demir heeft zich al uitgesproken tegen de boskap, als ik mij niet vergis. We hebben ook steun van praktisch alle groene organisaties.' Het wantrouwen tegen UGent-rector Rik Van de Walle is groot. Die liet enkel via sociale media weten dat hij de actie afkeurt. 'Die probeert ons gewoon dood te zwijgen', aldus Lobin.

'Ik verwacht ook dat minister Demir de boskap tegenhoudt, maar eerder vanuit een opportunistische insteek om haar imago op te poetsen', reageert Lobin fel. Volgens hem zit de UGent evenwel serieus verveeld met de situatie: 'Ik zie de universiteit nog van mening veranderen de komende weken.'

Powered by Labrador CMS