Harde knip, 'B-attesten' en de Soete-norm: dit belooft het Vlaamse regeerakkoord voor het hoger onderwijs (UPDATE)

Dat N-VA, CD&V en Open Vld bezorgd waren om de gemiddelde studieduur van de Vlaamse student was al langer bekend, maar dit lijkt zich nu ook te reflecteren in concreet beleid. De Zweedse partners richten nu hun pijlen op de flexibilisering, het mechanisme waarbij studenten naar vrije keuze hun vakkenpakket kunnen samenstellen, om zo bijvoorbeeld hun studieprogramma over meerdere jaren te spreiden. Een eerste maatregel is alvast dat je als eerstejaars minstens 50 studiepunten moet opnemen.

Het regeerakkoord wil die flexibilisering behouden, maar strenger beteugelen. Zo zou er naar analogie van het secundair onderwijs een soort B-attest komen: studenten dienen zich voor een minimaal 50 studiepunten in te schrijven en moeten vervolgens ook voor minimaal de helft van die vakken slagen om hun richting te kunnen vervolgen. Enkel voor het eerste studiejaar zou een vorm van clementie blijven gelden, weet De Tijd.

Ook de zogenaamde ‘harde knip’ komt er, weet Het Laatste Nieuws. Voor die maatregel zouden studenten eerst voor een select aantal vakken in hun bachelor moeten slagen, alvorens ze aan hun master kunnen beginnen.

De knip is minder hard dan verwacht, aangezien een beperkt aantal studiepunten uit de bachelor naar de master kan meegenomen worden indien dit vakken betreft die niet essentieel zijn. Universiteiten toonden zich de laatste maanden een koele minnaar van het initiatief. Met de versoepeling komt de regering deels tegemoet aan hun eisen voor een flexibelere deliberatie.

Nog volgens Het Laatste Nieuws werd de Soete-norm in het akkoord opgenomen. Die maatregel moet de wildgroei aan opleidingen tegengaan. Voortaan moet een bacheloropleiding over drie jaar 115 studenten tellen om nog in het aanbod aanwezig te blijven; voor masteropleidingen ligt die grens op 20 studenten. Met deze norm sneuvelen waarschijnlijk ook de vele ‘spookopleidingen’ aan de KU Leuven: de verplichte Nederlandstalige alternatieven voor Engelstalige opleidingen. Er komen uitzonderingen voor de norm, maar het is nog niet bekend welke vorm die zullen aannemen.

Financiering en internationalisering

Ook financiering werd hervormd met het oog op een verbeterde studieduur. Universiteiten en hogescholen krijgen vooralsnog een dotatie op basis van hun studentenaantallen, maar dat zou universiteiten weerhouden studenten te laten doorstromen naar hogescholen en vice versa. Hieraan werd beloofd tegemoet te komen in een nieuwe regeling.

Opmerkelijk: in de samenvatting van het regeerakkoord (de volledige tekst volgt later pas) staat dat de nieuwe regering het aandeel anderstalige bachelors wil optrekken. Dat was een belangrijke eis van de Vlaamse rectoren. Op dit moment mogen instellingen maar maximum zes procent van hun bacheloropleidingen aanbieden in een andere taal. Er zouden 25 anderstalige bacheloropleiding kunnen bijkomen op 580, zo meldt De Standaard.

UHasselt

Rector Luc De Schepper van de UHasselt mag ook blij zijn: zijn universiteit krijgt naar verluidt vier nieuwe opleidingen aan te bieden, van het pakket van twaalf dat ze eerder hadden gevraagd.

Met het plan-Soete wilde de Vlaamse regering echter nog 'de wildgroei aan opleidingen' tegengaan. De Schepper reageert: 'Ik begrijp de roep om rationalisering, maar soms staat die haaks op de lokale economische noden. Blijkbaar hebben die hier toch de doorslag gegeven.'

Er zitten drie gespecialiseerde masteropleidingen tussen – Materiomics (materialenkunde), Healthcare engineering (gezondheidszorgbeleid) en Verpleeg- en vroedkunde – en ook de bacheloropleiding Sociale wetenschappen. De masteropleiding die de universiteit ook voor Sociale wetenschappen had willen inrichten, zit evenwel niet in het pakket.

Later meer.