'De veertig-, vijftig- en zestigjarigen zijn diegenen die hun gedrag moeten aanpassen'

Met de recente klimaatacties werden de pijlen steeds meer op de CD&V gericht. Wat zal het antwoord van uw partij zijn op die acties van de jongeren? Zal meneer Van den Heuvel, de nieuwe minister voor Leefmilieu, een ander beleid voeren?

Ik heb heel veel respect voor al diegenen die op straat komen en hun bezorgdheid uiten. Het is zeer hoopgevend dat men daar de nodige tijd voor uittrekt, dus respect voor wie dat doet. Voor de politiek is dit uiteindelijk een belangrijk element om stappen vooruit te zetten. Er is eigenlijk al veel gebeurd is op vlak van klimaat; bijvoorbeeld het Nationaal Klimaatplan. De vraag is nu om dat concreet te maken.

Is het dan de perceptie die fout zit bij de jongeren?

Ik denk dat de jongeren per definitie heel ambitieus zijn en ambitieus zijn inzake klimaat is een goede zaak. Als je naar 2030 kijkt dan is het de groep van veertig- en vijftigers de groep die de zaken anders zal moeten aanpakken. Ik ga ervan uit dat de zestienjarigen niet diegenen met een auto of woning zijn. De veertig-, vijftig- en zestigjarigen zijn diegenen die hun gedrag moeten aanpassen en die ook daarmee het meest zullen geconfronteerd worden.

Waar ik persoonlijk heel bezorgd om ben is het sociale element. Een elektrische wagen is goed, maar de kostprijs daarvan – ook al krijg je daar ook nog wat subsidies voor – is toch zeer, zeer hoog. De jongeren geven zeer goede signalen maar nu komt het erop aan om dat concreet te maken en maatregelen te treffen. Ik hoop dat we van deze elementen dan ook gebruik kunnen maken om van België een frontrunner te maken inzake klimaat. We waren nu immers wat aan het achteruitzakken in de ranking, maar met dit draagvlak kunnen we het debat heropenen.

We kunnen inderdaad afspreken om onze huizen beter te isoleren. Oké, maar dan moet je de mensen ook zover krijgen om dat ook te doen. Als je nu als jong afgestudeerde een appartement wilt kopen is dat bijna onmogelijk zonder de hulp van je ouders. Je moet dan nog beginnen met dubbele beglazing, maar de mensen hebben daar bijna geen geld meer voor. De politiek moet daar oplossingen voor vinden.

We zitten natuurlijk nu nog een goeie 100 dagen van de verkiezingen en we moeten daar ook realistisch in zijn. Wat kan er nog in zo’n 100 dagen, in het bijzonder met de federale regering in lopende zaken en de aankomende regeringsvorming? De recente acties zijn hartverwarmend, niet alleen in België, maar nu ook in andere landen. Er is internationaal iets bezig, en dat is zeer positief. “We hebben geen planeet B” is een hele mooie slogan. Dat is heel krachtig en we moeten nu de juiste keuzes maken. De meeste politici zijn ervan overtuigd dat we iets moeten doen, dus dat is niet het probleem. De vraag is welke maatregelen we nu nemen.

Toch zijn er nu heel wat mensen die zich vragen stellen of de CD&V daarvoor de juiste partij is gezien de tegenstrijdige communicatie die de laatste dagen naar buiten komt. Exponent daarvan was allicht minister De Crem die cavalier seul speelde rond het ecorealisme. Is er hier een structureel probleem binnen uw partij of is het eerder een teken van een beginnend debat?

Wij hebben vele invalshoeken en soms loopt de communicatie niet zoals we dat graag zouden hebben. Wij hebben wel een duidelijke visie. Het rentmeesterschap is een woord dat op ons kleeft. Kijk naar de realiteit: Joke Schauvliege heeft het statiegeld gelanceerd, heeft de betonstop erdoor gekregen. We willen alles doen om die perceptie te corrigeren.

Uzelf trekt echter naar Europa de aankomende verkiezingen, met welke strijdpunten zal u de CD&V doen onderscheiden van de rest?

Europa is een prachtig project, standgekomen om vrede en voorspoed te brengen. De vraag is in welke mate dat project ook leeft bij de jongeren. Zij hebben daar al heel wat van gekregen en ik ga er alles aan doen om aan de kiezer duidelijk te maken dat Europa hun problemen kan oplossen. Europa is een prachtig model, zeker als je dat afzet tegenover andere modellen. De levensverwachting in de Verenigde Staten is bijvoorbeeld gedaald, in Europa is die gestegen. Als je gaat kijken naar China is dat nog erger. We hebben een uniek model waar economische groei gecombineerd wordt met sociale bescherming. Dat model zit goed in elkaar en heeft heel wat welvaart gecreëerd; dat is waarom iedereen nu in Europa wilt komen leven en werken. Dat model is uiteindelijk ook een christendemocratisch model. We moeten dus niet bezig zijn met institutionele discussies als: “moet het nu een federatie worden of niet?” Neen, onze dynamiek naar de campagne zal zijn: Europa lost uw probleem ook op!

Welke rol ziet u uzelf daarin dan concreet opnemen? Uw voorganger Marianne Thyssen schopte het tot Europees Commissaris na de verkiezingen, is dat ook een rol die u ambieert?

Ik ben lijsttrekker voor het Europees Parlement, laat het ons daarop ook houden. Voor de rest ga ik daar geen uitspraken over doen. Dat zou onzinnig zijn.

U was tot voor kort wel het uithangbord voor de CD&V in Vlaanderen, nu wordt Hilde Crevits steeds vaker genoemd als kroonprinses. Zit die perceptie juist?

Ja in die zin dat het goed is dat ook andere mensen op het voorplan komen. Hilde Crevits heeft heel wat talenten. Ik zit nu al vijftien jaar in de politiek en ik ben verschillende keren boegbeeld geweest. Het is goed dat er nu een verfrissend nieuw boegbeeld komt, ik heb er volstrekt geen probleem mee dat anderen nu de kar trekken.

(lees verder onder de foto)

Wat ons anderzijds wel opviel is dat de lijsttrekkers voor de CD&V grotendeels dezelfde zijn als in 2014. Wordt het niet eens tijd om te gaan verjongen?

Dat we moeten verjongen is zeer juist. In Antwerpen heb ik alles gedaan om jongeren alle kansen te geven. Ik heb mijn plaats in de gemeenteraad doorgegeven aan Sam Voeten. En in het district Antwerpen heb ik mijn zetel aan Annelies Thoelen gelaten, ook een jongedame. Het is niet evident om als jongere verkozen te worden. Bij de gemeenteraadsverkiezingen hebben jongeren hard gewerkt en schitterend campagne gevoerd. In een grootstad als Antwerpen, of een provincie bijvoorbeeld, is het echter heel moeilijk om als jongere verkozen te worden. Door een plaats af te staan kunnen die jongeren dan de volgende keer op eigen kracht verkozen geraken.

Geldt diezelfde logica dan ook voor vrouwen?

Ook vrouwen moeten we alle kansen geven. Een lijstvorming is het meest delicate en moeilijke moment van een partij. Toen er binnen onze partij bij de regeringsonderhandelingen van 2014 de discussie was om ofwel de premier, ofwel de Europese Commissaris te leveren, heb ik alle kansen aan Marianne Thyssen gegeven om Commissaris te worden. Ik heb ook hard gevochten om Marcia De Wachter zolang mogelijk in de Nationale Bank te houden. Dat bijvoorbeeld Hilde Crevits nu op het voorplan komt is denk ik dan ook een heel goede zaak. Ik neem de gevoeligheid voor de genderproblematiek zeer ter harte.

Morgen wordt er weer gestaakt. Gelooft u als ontslagnemend minister van Werk dat na de nationale staking er nog een succesvol overleg tot stand kan komen met de vakbonden? Uw achterban, met Marc Leemans op kop, stelt dat de loonsverhoging met 0,8% die u vooropstelt een soort dwangbuis is.

Ik vind die nationale staking van morgen heel spijtig, een echec van het sociale overleg. Ik blijf erbij dat men iets te snel de onderhandelingstafel heeft verlaten en ik blijf erbij dat als men langs beide kanten zijn gezond verstand gebruikt we er wel uitgeraken.

Staat die loonsverhoging dat dan in de weg?

Wait and see. (lacht)