‘De autoritaire bruut stapt in ieder geval op’

‘Je hoeft geen politicoloog te zijn om te verklaren waarom ‘de politiek’ zo weinig krediet krijgt. Wat we de voorbije jaren te zien kregen, was een weinig verheffend schouwspel.’ Wat leest als een aanklacht tegen de politieke wantoestanden van de afgelopen jaren, is een fragment uit een lang vervlogen open brief. Geschreven in 2009 door een kudde jonge veulens uit het Leuvense - naïef en onschuldig, klaar om het politieke firmament te bestormen.

Mohammed Ridouani en Lorin Parys, lijsttrekkers van s.pa en N-VA bij de gemeenteraadsverkiezingen van oktober volgend jaar en de topkandidaten voor het burgemeesterschap, zijn hun bloze onschuld intussen kwijt. Destijds schreven ze samen met hun politieke praatmaatjes Theo Francken en Hermes Sanctorum een vlammend betoog voor een integere politiek, gebaseerd op inhoudelijk debat. Een betoog tegen politieke overlopers, dat ook.

Intussen zijn we bijna tien jaar verder en veranderden beide lieden van partij, om maar wat te zeggen. Parys verhuisde van Open VLD naar N-VA, Ridouani schoolde zich om van sociaal-liberaal tot socialist. Volgens een bron binnen de partij is hij dat op economisch vlak overigens nog steeds niet.

‘Mo’ werd intussen ook schepen in het college van Louis Tobback, om nog wat anders te zeggen. ‘De tijd van de autoritaire baas die op zijn eentje de hele onderneming belichaamde, is naar de prullenmand verwezen’, schreven de jongelingen in hun betoog. Wel, het is zover. King Louis verdwijnt, na 23 jaar burgemeesterschap. Of zoals hij het zelf leuk schertsend zegt: ‘De autoritaire bruut stapt in ieder geval op 1 januari 2019 op.’

De simpele realiteit

Door zelf de campagne in handen te nemen, doelt hij op een laatste kunstje: Ridouani richting sjerp duwen. Een wat patriarchale wissel van de wacht, het afscheid door de grote poort. ‘Bij leven en welzijn zal ik mijn best doen om stemmen te halen op die laatste plaats, want iedere stem zal tellen’, aldus Tobback.

Het belooft een hobbelig parcours met vele hindernissen te worden. Vooreerst, de simpele realiteit. Het stadsbestuur van s.pa en CD&V bezet sinds de verkiezingen van 2012 25 van de 45 zetels. Twee zetels verliezen en de meerderheid is quasi onhoudbaar; drie zetels verliezen en de jarenlange coalitie zit erop.

Het Nieuwsblad berekende in 2010 dat Tobback gemiddeld een kwart van de tijd het woord heeft in de Leuvense gemeenteraad. Op 45 leden is dat onnoemelijk veel. Vanzelfsprekend laat zijn vertrek een politiek vacuüm achter, en dat trekt aan. Zowat alles is mogelijk in Leuven, dus gedragen politici zich nog meer dan anders als muskieten op een nudistenstrand.

Diezelfde uitdrukking gebruikte N-VA-kopstuk Lorin Parys, de tweede hindernis, twee weken geleden nog als reactie op Tobback zelf, nadat die hem grofweg een opportunistische overloper noemde. De campagne is bitsig en hard, vaak met tegengestelde feiten en geen journalist die ze checkt. Tobback zegt dat de belastingen in Leuven lager liggen dan in andere centrumsteden, Parys zegt dat ze hoger liggen; dat soort praktijken.

Ook over de Leuvense begroting was er een rel. Ridouani: ‘Er wordt op een hele agressieve, venijnige manier oppositie gevoerd, vaak met feiten die niet kloppen, hè. Het feit dat meneer (Parys, red.) beweerde dat wij 10 miljoen in de schulden zitten, dat klopte dus totaal niet, maar dat werd wel de wereld in gestuurd.’

Zeger Debyser, fractievoorzitter van de N-VA in de gemeenteraad, komt er niet graag op terug. Volgens hem had de N-VA het over het budget, niet over de begroting: ‘Louis weet dat we daar geen leugens over hebben verkocht. Ik heb dat op de avond van de gemeenteraad nog uitgelegd, maar telkens komt hij daar op terug.’

Tobback: ‘Wat ze doen is absoluut liegen in de veronderstelling dat daar wel iets zal van blijven hangen.’ Enfin, het punt is duidelijk. We kunnen het ganse blad vullen met dergelijk gejen.

Slimme stad

Parys en Ridouani geloven beiden in een inhoudelijk verhaal rond burgerparticipatie, al sinds jaar en dag een Leuvens verkiezingsthema. De Leuvenaar smacht er dan ook naar. Uit de Stadsmonitor van 2014 blijkt dat de onvrede over het gebrek aan participatie hier in Leuven de afgelopen jaren enkel steeg. De helft van de burgers gaf bovendien aan actief te willen participeren aan het beleid van de stad.

Voor Ridouani ligt dat thema als lijsttrekker wat moeilijk. Boegbeeld Tobback grijpt elke kans om zijn minachting voor burgerparticipatie te laten blijken. ‘De burgers vragen meer transparantie, en uiteindelijk stemmen ze op Trump’, liet hij in De Zevende Dag in zijn gekende, bulkende stijl optekenen. In de schaduw van zijn cynische burgervader staat Mohammed Ridouani dan ook tussen twee vuren. Hij moet én het gemeentebestuur verdedigen én zich op het thema weten te profileren.

Lorin Parys van de N-VA wil van Leuven dan weer de slimste stad van Vlaanderen maken. De charmante campagne zet in op het verstand van de Leuvenaar en de slimme technologieën die deze stad eigen zijn. De N-VA Leuven pleit zo voor twee zaken waar het volgens hen de afgelopen jaren aan ontbrak in de stad: een brede gedragenheid onder de bevolking en een goed becijferd beleid.

Met de federale, Vlaamse en Europese verkiezingen van 2019 in het achterhoofd komt daar de nationaal opgelegde slogan ‘Veilig thuis in een welvarend Leuven’ nog bij. Vanuit de oppositie voelt die slogan wat afstandelijk aan, met name in een al tamelijk veilige en welvarende stad als Leuven.

Hijg

Derde hindernis voor het stadsbestuur is Groen, in heel Vlaanderen een warme hijg in de nek. Ook zij komen in Leuven op met een jonge, geëngageerde ploeg. David Dessers en Lies Corneillie trekken de lijst. Eerste schietschijf: het huisvestingsbeleid. Wonen in Leuven is peperduur. De stad maakt wel regelmatig prijsafspraken met projectontwikkelaars, maar meer dan 300.000 euro voor een starterswoning blijft erg duur. Het zou wel eens een van dé thema’s van de komende verkiezingen kunnen zijn, vooral omdat het ook in heel wat andere Vlaamse steden een probleem is.

’Wij hebben het gevoel dat men de laatste vijf jaar de armen een beetje heeft laten zitten en zegt "kijk, goh, we zijn het slachtoffer van ons succes geworden"', aldus Dessers. ‘Eén van de dingen die al in ons verkiezingsprogramma stond in 2012, is wat de Community Land Thrust genoemd wordt. Dat betekent dat je een grond in gemeenschapshanden houdt en dat de huizen die daarop staan wel van eigenaar kunnen veranderen.’ Groen dingt niet meteen mee naar de burgemeesterssjerp, maar in de waarschijnlijke tripartite behoren ze zeker tot de mogelijkheden.

In de uitbouw van de benedenstad is vooral mobiliteit een heet hangijzer. In het dossier van de Bruulparking stelde Groen zich erg scherp op. Auto’s horen volgens hen buiten het stadscentrum. Wel gaven ze intussen aan dat dergelijke scherpe kantjes gevijld kunnen worden met het oog op deelname aan het bestuur.

Compagnon de route

Grootste project daar in de benedenstad is de Hertogensite, aan de Brusselsestraat waar zich nu het Sint-Pietersziekenhuis bevindt. Het stadsbestuur plant er onder andere een podiumkunstenzaal voor grote producties, mede op vraag van de Leuvense culturele sector.

‘Eigenlijk heeft de culturele sector voorgesteld om die te bouwen op de vorige stelplaats van De Lijn aan het station’, aldus Debyser. De N-VA wil de zaal omwille van de mobiliteitsdruk dan ook daar aan de ring. Ze willen er ook een nieuwe fuifzaal. Volgens Ridouani zou de Bruulparking moeten voldoen aan de parkeervraag.

In plaats van een podiumkunstenzaal heeft de N-VA op de Hertogensite een ‘Museum Van de Toekomst’ op het oog. ‘Het idee is dat er in Leuven fantastische technologie bestaat. We hebben een heel sterk verleden en een mooie toekomst. We tonen dat niet aan de Leuvenaar, we tonen dat niet aan de toerist. We willen ons verleden en onze toekomst van technologie en zorg tonen op die plek.’ Volgens Parys zou het voor minder piekmomenten zorgen in het verkeer en dan ook beter zijn voor de omliggende handel.

Laatste struikelblok is trouwe hond Carl Devlies, sinds 1995 eerste schepen van Tobback en de man van de Leuvense financiën. Vraag is hoe die zal omgaan met het vertrek van zijn compagnon de route. Hij trekt naar eigen zeggen ongebonden naar de kiezer en gaat voluit voor een eerste ambtstermijn als burgemeester. Zoals vaak zal de CD&V bij de coalitievorming de sleutel in handen hebben.

Koppel dat aan de strategische, nationale inmenging in de coalitievorming met het oog op de Vlaamse en federale verkiezingen van 2019 en het kan gezegd: het worden boeiende maanden.