Chlamydia stijgt, vooral bij jongeren

Soa’s komen de laatste jaren steeds frequenter voor in Vlaanderen. De meest voorkomende soa is chlamydiasis, beter gekend als chlamydia. “Een paradox,” vindt Boris Cruyssaert van Sensoa, “Chlamydia is voor velen een onbekende soa, terwijl ze het vaakst voorkomt.”

Vooral 15- tot 30-jaren zijn kwetsbaar. Van die leeftijdscategorie is maar liefst 1 op 20 met chlamydia besmet. In die leeftijdscategorie komt de aandoening bijna twee keer zoveel voor bij vrouwen als bij mannen, omdat bij vrouwen de symptomen minder vaak optreden. “Dat is gevaarlijk, aangezien velen niet doorhebben dat ze besmet zijn,” zegt Ive Talboom, huisarts bij het Studentengezondheidscentrum van de KU Leuven.

Net omdat studenten vaak geen symptomen opmerken, laten ze zich ook niet testen. Dat draagt bij tot een verdere verspreiding. Een grotere bewustwording en testen bij de studenten- of huisarts, brengen soelaas.

Seriële monogamie

De vraag rijst waarom chlamydia nu juist bij jongeren en jongvolwassenen zo vaak voorkomt. De rol van frequente losse seksuele contacten, wat bij jongeren niet onregelmatig voorkomt, valt niet te onderschatten. “Er zijn denk ik meer wisselende seksuele contacten bij studenten dan dat vroeger het geval was,” meent Talboom. “Er wordt ook sneller overgegaan tot seksueel contact, waardoor het risico logischerwijs stijgt.”

Cruyssaert bevestigt dat, maar wijst ook op een andere belangrijke factor. “Het typische relatiepatroon in deze groep is seriële monogamie,” vertelt hij. “Dat wil zeggen, een opeenvolging van monogame relaties. Je hebt dus een lief en bent monogaam.”

Bij die leeftijdscategorie vinden er echter regelmatig partnerwissels plaats. “Er wordt na een vrij korte periode van partner gewisseld,” legt Cruyssaert uit. “In de eerste weken wordt nog een condoom gebruikt. Op een bepaald moment vertrouwt men elkaar en gebruiken de partners geen condoom meer. Je kan chlamydia dus oplopen bij je ene lief en het zonder het te beseffen doorgeven aan je volgend lief.”

Moraal van het verhaal: je moet niet per se met half Leuven vogelen om chlamydia te krijgen. Dat is meteen ook de boodschap van de “Share love, geen soa”-campagne die Sensoa in oktober van dit jaar aftrapte.

Taboesfeer

Rik* testte enkele weken geleden positief op chlamydia. Een standaard soa-test van het Studentengezondheidscentrum, kostprijs 31 euro, bracht zijn besmetting aan het licht. “Dat kwam aan als een shock,” vertelt Rik. “Ik had het niet verwacht. Je gaat er vanuit dat je een propere jongen bent. Ik had maar één ex. Een soa klinkt als iets dat enkel voorkomt bij mensen die godganse dagen onveilig vrijen.”

“Misschien erg om te zeggen, maar je voelt je vuil. En erger: je moet dat nieuws dan vertellen aan je vriendin en aan je ex,” zegt Rik. Een bekend verhaal voor Cruyssaert. “Soa’s zijn nog steeds een totaal taboeonderwerp, net omdat het uitsluitend wordt geassocieerd met homoseksuele mannen of losse seksuele contacten.”

“Zeker binnen de relatie zijn soa’s een taboe,” vindt Cruyssaert. “Er wordt niet over gesproken. De idee dat je partner een soa heeft, staat haaks op het romantisch ideaal dat mensen hebben van een relatie. Zeker het idee dat je lief vóór jou sekspartners heeft gehad, strookt niet met wat je verwacht van je wederhelft en je relatie. Toch is je laten testen op soa’s een plicht tegenover je partner.”

Screening

Chlamydia is gemakkelijk op te lopen, maar gelukkig ook gemakkelijk te behandelen. “Dat klopt,” bevestigt Talboom, “Maar als het onbehandeld blijft, kan het op lange termijn zorgen voor zware gevolgen. Voor vrouwen is dat meer risico op onvruchtbaarheid. Mannen kunnen dan weer bijbal- of teelbalontstekingen krijgen.”

Het screenen van chlamydia gebeurt bij vrouwen door middel van een vaginaal uitstrijkje (bij een uitstrijkje worden cellen van de baarmoederhals afgenomen, red.) of via ochtendurine. Bij mannen is alleen dat laatste nodig.

“Er zijn gelukkig steeds meer consultaties op vraag van de studenten,” weet Talboom. “De meeste studenten komen bij ons op onderzoek na een nieuwe partner of omdat ze onveilige seks hebben gehad.” Volgens de dokter is er langzaam maar zeker een bewustwording aan de gang. “Er werd vroeger in seksuele voorlichting op het middelbaar te veel gefocust op HIV. Nu zijn studenten er zich steeds meer van bewust dat er ook andere soa’s bestaan. Maar er is nog veel werk,” aldus Talboom.

Ook Rik beseft dat het bewustzijn bij studenten veel beter kan. “Studenten, laat je testen! De diagnose kan onthutsend zijn, maar het is beter dat je het weet. Wees niet bang voor het nieuws.” Daar sluiten ook Cruyssaert en Talboom zich volmondig bij aan: je laten testen als je daar ook maar enige reden toe hebt, is absoluut noodzakelijk.

*Rik is een een fictieve naam