Bestraffen om een joint te paffen

Leuven staat niet bepaald bekend om zijn buitensporige drugscultuur, zeker in vergelijking met bijvoorbeeld Antwerpen, dat de dubieuze eer heeft de cocaine capital of Europe te zijn. Toch is ook Leuven allesbehalve drugsvrij – in 2016 werden er door de politie 1184 drugsfeiten geregistreerd. In 2015 waren dat er nog onder de 1000. Het gaat dan vooral om wederrechtelijk bezit van verdovende middelen.

Het drugsteam van Politie Leuven bestaat uit 8 agenten. Naast drugscontroles in schoolomgevingen en gevangenissen, schakelt de politie ook zogenaamde nightvision-ploegen in, agenten die zich gekleed in burger mengen in het nachtleven om op te treden tegen druggerelateerde overlast. Er is zelfs een Leuvense drugshond, genaamd Joy, die in 2016 samen met zijn baasje 288 zoekingen uitvoerde.

De Leuvense procureur Marie-Paule Vanlangenhoven stelt dat ‘wanneer drugs gepaard gaan met bepaalde bezwarende omstandigheden, zoals de omgeving van scholen, in gevangenissen, parken, in aanwezigheid van minderjarigen, dan gebeurt er toch altijd iets. Ook bij minimale hoeveelheden wordt toch verplicht om de hulpverlening op te starten.’

Maar dan moet de zaak eerst al voor het parket komen. Een proces-verbaal gaat niet noodzakelijk naar het parket. Als een politie een student aantreft met minder dan een gram cannabis en/of een plant, dan wordt er een vereenvoudigd proces-verbaal of een vpv opgemaakt. Dat blijft eigenlijk gewoon bij de politie. Het is pas wanneer de persoon voor de derde keer een vpv krijgt dat alles wordt doorgestuurd naar het parket.

Facebookgesprekken

In 2016 werden 131 dealers betrapt. In totaal werden meer dan 5 kilogram marihuana, ongeveer 400 xtc-pillen en 600 gram amfetamines in beslag genomen. Buiten een bescheiden cannabishandel is er dus, tenminste wat betreft de geregistreerde feiten, geen omvangrijke drugsmarkt. Een kleine dealer getuigt in een interview (pagina 6) over de aankoop van een zak van een honderdtal xtc-pillen. Een vierde dus van de jaarvangst van de politie.

Yves*, een student uit Leuven, werd vorig jaar opgeroepen door de politie. Hij moest gaan getuigen tegen een dealer. ‘De politie had al mijn Facebookgesprekken met hem afgedrukt. Daarin stond ook dat het vaak om acht gram wiet ging’, aldus Yves. ‘Tegen mij werd niets gedaan. Toen ik vroeg wat er met de dealer ging gebeuren, zei de politie dat die dealer waarschijnlijk meer verdiende dan hijzelf en dat hij de boete zal betalen en hoogstwaarschijnlijk terug zal dealen.’ Het is dweilen met de kraan open.

Dit gaat dan om het bezit en het dealen van cannabis. Maar wat wordt er gedaan als je gepakt wordt met harddrugs? ‘We maken een onderscheid tussen cocaïne, GHB, xtc en speed. Het bezit wordt meestal geregeld met een fikse minnelijke schikking’, aldus de procureur. ‘Als we zien dat dat niet werkt dan gaan we een strafbemiddeling toepassen. Dat wil zeggen dat je gedurende zes maanden maatregelen opgelegd krijgt door het parket. Wanneer het gaat om grote hoeveelheden of om verkoop van die drugs, gaan we naar de rechtbank en dan worden de traditionele gevangenisstraffen en geldboetes gevraagd.’

*Yves is een gefingeerde naam.