Alma pakt snacks en frisdranken aan

Drank- en snackautomaten zijn big business. Aan de KU Leuven mag studentenrestaurant Alma alle drank- en snackautomaten beheren en dat levert een flinke duit op: zo'n 50.000 euro. Die automaten zitten echter vol frisdranken en snacks, iets dat nu ook Alma dwarszit.

Die winst wordt gegenereerd uit 167 automaten in Leuven en 8 in de Kulak. In een goeie 70% van die automaten zitten verschillende soorten frisdranken. 5% bevat alleen maar snoepgoed.

Geen al te gezonde situatie, oordelen experts (zie pagina 12). Ook Alma-CEO Daniël Lips vindt dat de massale inname van suikers niet meer houdbaar is in de huidige samenleving. “De tijden evolueren. Suikers liggen nu, terecht, in de maatschappelijke vuurlinie, ook in de drankensector. Suiker is de witte dood. Daarmee komt het aanbod van frisdranken in het vizier."

"Ieder is echter een kind van z'n tijd," zegt Lips. "Er is een reden waarom Veto vandaag een artikel schrijft over frisdrankautomaten en niet drie jaar geleden."

Daarom wil Alma een extra inspanning doen. 'Het is zeker de bedoeling iets te doen met het aanbod en ervoor te zorgen dat dat gezonder wordt. We zien ook een marktevolutie gebeuren, wat betreft gebruikspatroon. Water is in opmars en er is een verschuiving van de regular naar de light versies."

Hoewel Lips af wil van de ongezonde inhoud van de automaten, kan hij er niet om heen dat een substantieel deel van de omzet van de Alma afkomstig is van de automaten in de universiteitsgebouwen. “De opbrengst daarvan helpt om goedkope maaltijden aan te bieden. Een soort subsidiëring naast de klassieke subsidiëring dus."

Toch gaat Lips de toekomst hoopvol tegemoet. “De algemene verkoop van frisdrank nam in 2015 met 7% af. In de eerste 3 maanden van dit jaar daalde, in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar , de markt zelfs met 10%. Wij volgen met ons beleid dus zeker een marktevolutie.” Lips wil vooral gezondere producten. “Wat betreft frisdrank zullen de Alma-restaurants dus ook die trend volgen. We pakken frisdrank aan en bieden gezondere voeding of drank aan. Van snoepgoed afstappen en naar gezonde snacks gaan is ook een must."

“Ik vind dat Alma de plicht heeft om voor een stuk trendsetter te zijn," aldus Lips. "We zijn dat in het verleden te weinig geweest.”

Obesitas

Frisdranken zijn namelijk niet bepaald gezond. Sinds 1975 is het aantal mensen in België met obesitas, dat wil zeggen met een BMI van boven de dertig, gestegen van 10,5% naar 20,9%. Dat betekent dat één op de vijf Belgen simpelweg veel te dik is. Het nuttigen van te veel frisdrank is een van de oorzaken.

“Vooral in frisdranken zitten veel toegevoegde suikers, die vandaag de dag meer en meer worden geassocieerd met obesitas en alle ziektes die eraan gelinkt zijn, zoals type twee diabetes, en allerlei cardiovasculaire aandoeningen," zegt Katrien De Bock, gastprofessor Fysieke activiteit en voeding aan de KU Leuven.. "De bijkomende kosten voor onze maatschappij zijn gigantisch."

Enkel frisdrank de schuld geven van die toename, is niet geheel terecht. “Er zijn mensen die zeggen: in plaats van cola geef ik mijn kinderen appelsap. Dat is echter geen goed alternatief," licht Theo Niewold, professor voedings- en dieetleer aan de KU Leuven, toe. "Van fruitsappen word je even dik. In al die drankjes zit heel veel suiker, en juist de suiker is het probleem."

Alma baat voor de KU Leuven alle automaten uit. 20 procent daarvan zijn koffieautomaten, 61 procent zijn drankautomaten met water en frisdranken. De andere zijn combi-automaten met zowel frisdrank als snacks in de schappen, goed voor 12 procent.

Iedereen mag een automaat aanvragen, ook studenten. "Webekijken met de technische dienst of het de plaats waar de automaat moet komenveilig is en we schatten of de automaten rendabel zullen zijn." Als eenautomaat echt niet rendabel is, wordt die weer weg gehaald.

Of er een gezondheidsparameter is? "Nee," geeft Lips toe. "Maar we zitten aan de beginperiode en we zijn zeker van plan de frisdranken en ongezonde snacks aan te pakken. De bestaande inhoud van de automaten moet gezonder,” verklaart Lips.

Er is al een lichte daling merkbaar wat betreft producten met zeer veel suiker in. In 2014 betrof 47% van de totale verkoop van de automaten met producten van Coca Cola, in 2015 nog maar 45%. Binnen die groep steeg de verkoop van Coca Cola Light in hetzelfde tijdsbestek van 40% naar 43%.

Water steeg met twee procent naar een kwart van de totale verkoop. Nalu werd ook steeds populairder, dat steeg in één jaar van 5% naar 7%. Er wordt kortom steeds minder frisdrank gedronken, en de lightvarianten worden steeds populairder.

Weg met frisdrank!

Nikkie Melis van de dienst Duurzaamheid van de KU Leuvenvindt ook dat de automaten enkel gezonde voeding zouden moeten verstrekken. “Vanuitmijn functie ben ik grote tegenstander van dergelijke frisdrankautomaten. Wijmoeten niet mee doen aan de versuikering van het dieet van studenten.” Ook de Alma-mandatarissen van de Leuvense Overkoepelende KringOrganisatie (LOKO) vinden dat gezonde voeding het fundament van de Alma moet vormen.

Loes Neven van VIGeZ, het Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie en Ziektepreventie, legt uit waarom er nog geen stappenzijn ondernomen voor een gezondere universiteit, zoals die wel zijn ondernomen voorlagere en middelbare scholen. “We hebben de capaciteit niet om op elke openbaresetting een campagne te starten. We zijn begonnen met de scholen tot 18 jaar,langzaam beginnen we met bedrijven. Daarnaast zitten we met een dilemma:beschouwen we hogescholen en universiteiten als een aparte groep? Studentenzijn immers oud genoeg om zelf hun keuzes te maken.”

De vraag rijst of enkel gezonde voeding aanbieden niet tebetuttelend overkomt. “We hebben het over volwassenen, niet over kinderen,” vindtNiewold. “Ik vind dat we af moeten van het idee dat het altijd de schuld is vaniemand anders en nooit van de consument zelf.”

Gezond leven moet volgens hem uitde mensen zelf komen. “We gaan uit van mensen als zelfstandige individuen, maarblijkbaar vinden heel veel mensen het moeilijk om weerstand te bieden aanmarketing. Het probleem zit hem niet in dát mensen frisdrank drinken, maardat ze er te veel van drinken.”