Academici vragen meer solidariteit en één miljoen euro

Kinderen en jongeren uit sociaaleconomisch kwetsbare milieus worden extra hard getroffen door de coronacrisis. Zestien Vlaamse professoren en emeriti kaarten die sociale ongelijkheid aan in een open brief en roepen op tot actie. Bij die oproep hoort meteen ook de lancering van een nieuw sociaal contract.

Opvallend is dat de inzamelactie zich specifiek richt tot de academische wereld. Daar hebben ze een goede reden voor volgens Andreas De Block, professor aan de KU Leuven en ondertekenaar van de open brief: 'Professoren hebben een vast salaris en zijn de voorbije maanden financieel doorgaans zorgeloos doorgekomen. Vanuit die geprivilegieerde positie kunnen en willen we tonen dat we solidair zijn.'

'Er zijn ongeveer 3500 academici verspreid over de verschillende universiteiten in Vlaanderen’, legt professor Filip Volckaert uit, van het begin betrokken bij het initiatief. 'Ons doel is dat een derde van hen duizend euro schenkt aan ons project.'

Money money money

Bij de actie hoort zeer duidelijk de vraag om geld te doneren. De gift hoeft niet per se duizend euro te zijn, maar liefst wel een aanzienlijke som. 'We kiezen voor een geldinzameling om te tonen dat het een daadwerkelijk engagement betreft en niet louter het zetten van een handtekening', zegt professor Volckaert.

Als alles volgens plan verloopt, levert 1000x1000 in het totaal een miljoen euro op. De vraag is of dat bedrag volstaat. 'Ons project is uiteraard maar een druppel op een hete plaat', geeft Volckaert toe. 'Het signaal dat we willen geven is belangrijker.'

Is er dan nood aan zo’n signaal? 'De balans in de berichtgeving zit scheef', antwoordt Volckaert. 'Er wordt veel gefocust op de verspreiding en preventie van het coronavirus en te weinig op sommige aspecten van de sociaaleconomische gevolgen ervan. Bovendien worden in de media vooral de belangen van de middengroep onder de aandacht gebracht, maar een grote kansengroep die minder goed vertegenwoordigd is, krijgt te weinig stem.'

Nieuw sociaal contract

Naast de vraag aan academici om geld te doneren, doen de professoren via een open brief een oproep aan politici en beleidsmakers. Hun brief pleit voor een efficiënter sociaal beleid en een 'versterking van de onderwijskansen van kinderen en jongeren uit kansengroepen', verpakt in een nieuw sociaal contract.

'Enkele initiatiefnemers hebben veel expertise rond die thema's. Ze tekenen de contouren uit van wat ze zien als goed beleid en zitten regelmatig rond de tafel met beleidsmakers', vertelt professor De Block. 'Onze ideeën hebben vooral impact als ze worden meegenomen door beleidsmensen.'

Maar de oproep gaat verder dan de politiek. 'Dit is een boodschap naar de hele maatschappij, een oproep tot meer burgerzin en solidariteit. Ons statement is met opzet zo geschreven dat het niet onmiddellijk gekaapt zou kunnen worden door links of rechts. Het is een academisch, wetenschappelijk standpunt, gericht aan de hele samenleving', benadrukt professor Volckaert.

Politieke reactie hebben de academici echter nog niet gekregen. 'Helaas is de politiek op dit moment met andere zaken bezig, maar de rectoren steunen onze oproep wel. We proberen verder door te dringen in het beleid', aldus Volckaert.

Focus op jongeren

De opbrengst van de actie gaat naar de Koning Boudewijnstichting en wordt van daaruit verspreid over drie projecten. 'We wilden ons niet vastpinnen op één project. We hebben gekozen voor een brede basis van drie projecten, gericht op kinderen en jongvolwassenen', vertelt Volckaert.

Hoewel de initiatiefnemers begrip hebben voor de moeilijke situatie van sommige studenten, is het project eerder gericht op kinderen en jongeren in het algemeen. Volckaert: 'De ongelijke impact van het afstandsonderwijs is een bezorgdheid, maar je moet keuzes maken en prioriteiten stellen. We focussen ons op de 15% in de maatschappij die het vandaag erg moeilijk hebben. De meeste studenten behoren daar niet toe.'

‘Dit is absoluut geen aanklacht tegen de kinderziekten van het online onderwijs. De universiteiten hebben heel veel geïnvesteerd zonder voldoende tijd te krijgen om dat optimaal te organiseren. Daar hebben we begrip voor. We mogen niet het onmogelijke vragen.’, merkt De Block op.

Heel wat initiatiefnemers werken aan de Universiteit Antwerpen, waar de actie ontstaan is. Leeft dit project ook onder de Leuvense academici? 'Aan de KU Leuven hebben op dit moment ongeveer 180 academici onze brief ondertekend. We krijgen ook veel mails met steun en appreciatie. Anderzijds zitten we nog niet aan 10% van de KU Leuven-professoren, dus dat kan nog altijd beter', zo luidt De Block. De actie loopt nog tot eind dit jaar.