6,9 procent van studenten kampt met psychose

“Sinds 2012 peilen twee vragen van het eerstejaarsonderzoek van de KU Leuven ook naar psychotische verschijnselen. Het gaat om waanbelevingen en hallucinaties,” licht Philippe Mortier, onderzoeker aan de KU Leuven, toe. “Dat is echter niet hetzelfde als schizofrenie, wat veel zeldzamer voorkomt.”

Het onderscheid tussen psychotische symptomen en een stoornis benadrukt ook psychiater Ludwina Van Bouwel: “Een licht psychotisch verschijnsel is bijvoorbeeld het gevoel dat je vijandig bekeken wordt wanneer je voor het eerst de aula binnenkomt. Zulke verschijnselen kunnen spontaan weer verdwijnen.”

“6,9 procent is geen verontrustend cijfer,” vindt Mortier. Volgens psychiater Ludwina Van Bouwel vormen studenten niet zozeer een risicogroep, al is de adolescentie wel een moeilijke leeftijd: “Je gaat op kot, je wordt voor de eerste keer verliefd. Dat zijn momenten waarop psychotische verschijnselen zich makkelijker kunnen ontwikkelen.”

“De risicogroepen zijn eerder diegenen die cannabis gebruiken, die in het verleden een ernstig trauma hebben beleefd of die behoren tot een minderheidsgroep,” vervolgt Van Bouwel.

Dolce and Gabbana

Depressies komen de laatste jaren steeds meer onder de aandacht. Over het verschil tussen een psychose en een depressie vertelt Mortier: “Mensen met een depressie halen geen plezier meer uit wat ze doen, maar kunnen goed inschatten wat de werkelijkheid is en wat niet. Bij psychoses is dat werkelijkheidsgevoel weg.” Daardoor kan snel de indruk ontstaan dat een psychose een gevaarlijke aandoening is.

“Als er iets gewelddadigs gebeurt wat men niet makkelijk kan verklaren, denkt men al snel dat de persoon “wel psychotisch geweest zal zijn.” Maar iemand met een psychose is niet zonder meer gevaarlijker,” ijvert Van Bouwel.

Om dat negatieve beeld te verhelpen werd op 14 september in Brussel de campagne “Doe eens goed gek” gelanceerd. Daarin proberen Thuis-acteur Bill Barberis en radiopresentator Peter Van de Veire de waanbeelden rond psychoses te doorprikken aan de hand van grappig bedoelde video’s.

“Er zijn veel preventiecampagnes rond mentale gezondheid. Het effect van die campagnes wordt echter weinig getest. Er is meer kennis onder de bevolking, maar men gaat daarom niet sneller hulp zoeken. Bovendien ontstaat er een mismatch: de foute personen gaan op zoek naar hulp,” licht Mortier toe.

De campagne “Doe eens goed gek” is in handen van het Nederlands communicatiekantoor Fuse communication, dat ook marketingcampagnes voor Dolce & Gabbana, Prada en farmaciemagnaat Johnson & Johnson verzorgt.

“Er bestaat sterke marketing rond preventiecampagnes,” besluit Mortier, “maar daarnaast is er echter nood aan wetenschappelijk onderzoek om zo op langere termijn aanbevelingen te kunnen doen.” Fuse Communication was niet bereikbaar voor commentaar.

Vrint

Studenten met psychotische verschijnselen kunnen terecht bij het studentengezondheidscentrum van de KU Leuven. Wanneer die verschijnselen niet verdwijnen worden ze echter doorverwezen naar VRINT, het Leuvense Vroege Interventieteam.

Over VRINT vertelt initatiefnemer Van Bouwel: “We voelden dat er een lacune was, omdat mensen met psychotische verschijnselen niet de gepaste hulp kregen toen ze nog thuis woonden. Daarom zijn we in 2009 met VRINT gestart, dat mensen thuis én op tijd wil behandelen.”

De behandeling van een psychose is afhankelijk van de impact die die heeft op het functioneren. “Wanneer de persoon zich begint terug te trekken omdat die psychotische verschijnselen heeft, zoeken we naar de oorzaak die aan de grondslag ligt van deze psychische pijn,” vertelt Van Bouwel, “We geven niet meteen medicatie. Vaak gaat een psychose spontaan over.”