Wie bewaakt de bewakers?

Het moet je maar eens overkomen: plots is je Toledo-account geblokkeerd en kan je op geen enkel systeem meer van de KU Leuven. Je hebt geen enkele waarschuwing gekregen. Het academiejaar is nog maar net begonnen. Je moet weten waar je les hebt en je ISP moet worden ingevuld, maar je geraakt niet eens aan je studentenmail.

Dat overkwam een student die aan Veto zijn verhaal deed. Na een telefoontje naar ICTS bleek de oorzaak van de block de aanwezigheid van 'verdachte bestanden’ op zijn pc, die werden opgespoord door 'externe firma's'. Meer uitleg kreeg de student niet.

Grote onafhankelijke advocatenbureaus maken jacht op copyrightschendingen online. Dat zijn de 'externe firma’s' waarover ICTS spreekt. Ze verzamelen de IP-adressen van verbruikers die bijvoorbeeld illegaal films downloaden. Dat gebeurt vaak in opdracht van de grote productiehuizen die de films in kwestie produceren.

Maar hun methoden zijn dubieus: IP-adressen zijn persoonsgegevens, vallen onder de GDPR-regelgeving en mogen absoluut niet verwerkt worden zonder geldige grond. Enkel de politie mag proactief misbruik opsporen op zo’n manier. Onafhankelijke bureaus hebben daar een geldig mandaat voor nodig.

De KU Leuven mag niet zomaar iemand blokkeren op basis van zulke schadeclaims, maar moet eerst een dossier opstarten, de claim verifiëren en bovendien ook haar gebruikers eerst een waarschuwing geven. Zo staat het in haar eigen gedragslijn beschreven.

'Het zal om een kleine vergissing gaan', horen we bij ICTS. Maar kleine fouten kunnen grote gevolgen hebben. Een meer voorzichtige houding van de universiteit tegenover de bureaus is aangewezen. Het beleid moet beter gestroomlijnd worden en de slordigheden moeten eruit.

Privacy is een kostbaar goed, een grondrecht, maar de realiteit is dat niet iedere burger voldoende gewapend is met de juiste kennis en vaardigheden om dat recht af te dwingen.

Wie kijkt er dan op toe dat de personen die wél die vaardigheid hebben, hun kennis niet misbruiken? Wie waakt erover dat onafhankelijke advocatenbureaus zich niet in juridisch grijs gebied begeven om aan hun daders te komen?

Studenten moeten hun eigen bewakers zijn. Privacy moet hoger op de agenda bij alle beleidsmakers, ook bij onze alma mater. Bij deze een oproep: verhef je stem. Wees voorzichtig op het internet, stel de gebruiksregels van grote bedrijven in vraag en laat geen enkele melding om cookie-toestemming zomaar passeren.

Ondertussen zal ook Veto op post staan: hoe klein de fouten ook mogen zijn en ongeacht wie ze gemaakt heeft, wij horen graag je verhaal. Men mag ons verwachten.

Kasper Nollet is Redacteur KU Leugen. Het editoriaal wordt gedragen door de voltallige redactie.