Wanneer een oorlog achtergrondgeluid wordt

24 februari. 10u52. De ochtendzon schijnt door de gesloten gordijnen. Ik lig in bed met een lichte kater en scrol door het nieuws in paniekmodus. Mijn vriendin uit St.-Petersburg stuurt me dat ze wil huilen, uit woede en vermoeidheid. We kunnen dit beiden niet geloven. Dit zou onmogelijk moeten zijn.

Net voor de invasie zit ik met mijn moeder in de auto. Ik zeg dat Poetin binnenkort Oekraïne zou moeten binnenvallen. Mijn moeder lacht en legt uit dat een inval onmogelijk is. Voor Poetin zou het zelfmoord zijn omdat de Russische economie sterk afhankelijk is van internationale handel. Bovendien is het al vaker voorgekomen dat Rusland grote legereenheden naar de grens laat afdalen. Voor haar is een mogelijke oorlog een absurd gegeven. Rusland zou nooit kunnen aanvallen. Nooit.

Eén week later. Poetin heeft zojuist aangekondigd dat het nucleaire arsenaal van Rusland terug in een verhoogde staat van paraatheid wordt geplaatst. Mijn moeder en ik hebben schrik voor de toekomst. We geloven beiden dat de kans dat Rusland binnenkort nucleaire bommen op het Westen gooit groot is.

Europa zal binnenkort geteisterd worden door een voedseltekort, verneemt mijn moeder via kennissen uit Oekraïne. Uit voorzorg steken we de taalgrens over om extra voeding in te slaan. We bereiden ons voor op het ergste.

In die periode leek het alsof die invasie de belangrijkste zaak ter wereld was. Op het nieuws, in de kranten, op sociale media – overal werd Rusland nauwkeurig geanalyseerd. België leek in de ban te zijn van dit verafgelegen land met hun gestoorde dictator in een bunker.

Ondertussen is het oktober. Onlangs heeft Rusland vier verschillende regio’s van Oekraïne geannexeerd. Tijdens de daaropvolgende ceremonie bedreigt Poetin het westen met nucleaire aanvallen. Diezelfde dag kijk ik naar Het Journaal, waar dit nieuwsfeit slechts als klein en onbelangrijk wordt aangekaart.

De oorlog werd achtergrondgeluid. Niemand kijkt nog verbaasd naar een vluchtelingentrefpunt met een Oekraïense vlag. Mijn Belgische vrienden en kennissen denken nog nauwelijks na over de menselijke kost of de andere schadelijke gevolgen die de oorlog met zich meebrengt. De Oekraïners zijn een vluchtelingengroep geworden naast de vele anderen die we in ons land ontvangen.

It is what it is, toch? Mensen worden alles gewoon. Problemen van gisteren, die nog steeds relevant zijn elders ter wereld, worden een ver-van-mijn-bedshow. Alles wat een week geleden nog belangrijk leek, is vandaag irrelevant.

Mensen wennen aan de crisis omdat we leven in een staat van permanente angst. Elke week is er een nieuwe ramp die onze hele levensstijl onder druk lijkt te zetten. Een andere crisis, mooi verpakt en bezorgd op je telefoon. Een hittegolf, een extreemrechtse minister, een energiecrisis: alles wordt routine.

Thuis kijk ik naar een newsreel van de frontlinie. De Oekraïense krijgsmacht heeft een extra tiental kilometer bemachtigd. Ik neem aan dat dit goed is, want ze winnen land terug. Toch word ik het na een minuut of tien beu en zet ik mijn tv af.

Ik heb morgen een jobinterview. Hopelijk word ik aangenomen, want ik ben deze zomer mijn kot verloren door de stijgende huurprijzen. En dat is nu eenmaal belangrijker dan een oorlog die al maanden aansleept, zonder enige vooruitgang. Het leven gaat voort. En ik ben niet de enige die dat denkt.