Rozenman

Hij verkoopt z’n bloemen aan wie ze maar wil hebben: jongens die een goedkoop romantisch gebaar willen maken naar hun meisje, meisjes die willen doen alsof iemand een romantisch gebaar naar hen heeft gemaakt, balorige types die voor de lol zo’n bloem kopen. Dat laatste heb ik een keer gedaan.

Ik zat met vrienden in een café en besloot voor één van hen een roos te kopen. Zo’n roos kostte me twee euro (het geld kreeg ik overigens dubbel en dwars terug want een zekere Wim vond het zo’n lief gebaar van mij dat hij ons de rest van de avond trakteerde). Maar goed, twee euro. Ik rekende toen uit: een roos moet die man zo’n vijftig cent kosten. Hij maakt dus €1,50 winst per verkochte roos. Als hij zo’n twintig rozen verkoopt op een avond, heeft hij dus dertig euro verdiend.

Dertig euro is geen vetpot. Zeker niet als je bedenkt dat hij elke dag van 18:00 tot 0:00 in de stad is om zijn bloemen te slijten. Dus dacht ik: die man heeft daarnaast nog een baantje. Hij moet ploeteren om rond te komen, heeft ’s ochtends en ’s middags een gewone baan en ’s avonds verkoopt hij voor een extra zakcent bloemen. En dan nog zo jolig zijn elke avond. Bewonderenswaardig vond ik dat.

Misschien doet die man wel niets ’s ochtends en ’s middags. Is het enige wat hij doet bloemen verkopen. Maar dat kan niet. Tenzij hij in een louche netwerk zit en zijn rozenverkoperij alleen maar een dekmantel is. Dat hij zijn bloemen krijgt van iemand – iemand aan wie hij zo veel verschuldigd is dat hij het doet ook. Dat hij niet anders kan dan doen wat die persoon van hem verlangt.

Een tijdje terug werd ik in mijn zij gepord door de rozenman. Of ik een roos wilde kopen. Ik greep de gelegenheid aan om hem te vragen wat hij voor zijn rozen betaalt. Hij was wat ontwijkend en biechtte uiteindelijk op dat hij ze kreeg van iemand anders. Een bloemist? Nee, iemand anders. Wat hij ’s middags deed? Geen antwoord. Daarna liep de rozenman weer weg.

Het is vreemd om te beseffen dat iemand slachtoffer is van mensenhandel. Iemand die je elke week ziet en die je met een kluitje in het riet stuurt als hij je iets probeert te verkopen. Iemand die dag in dag uit dronken studenten moet trotseren om een beetje geld te verdienen. En misschien heeft die man het niet helemaal op een rij en brengt hij als dagbesteding maar rozen rond – houdt dat hem van de straat. Of op de straat. Misschien heeft hij een partner die goed verdient. Wie weet vindt hij gewoon ontzettend leuk om irritant te zijn en belachelijk gemaakt te worden.

Hoe het ook zij, het kan geen kwaad om eens stil te staan bij het verdienmodel van rozenverkopers en nachtwinkels. En al kun je er verdomd weinig tegen doen – laat die mensen op z’n minst op wat begrip rekenen.