Regulitis tegen democratisering

Wie vorig jaar aan een bacheloropleiding gestart is en onder de 30% studie-efficiëntie behaalde, mag dit jaar niet meer diezelfde opleiding volgen. Het percentage starters dat niet mag verder studeren zal bijzonder hoog liggen, in bepaalde faculteiten of opleidingen zelfs rond 45%.

De regel zelf is in principe intellectueel te verdedigen. Van degenen die aan de bachelor starten en op het eind van de rit slechts 30% CSE halen, haalt slechts een fractie uiteindelijk een diploma in diezelfde opleiding. Hoewel dus een heel kleine groep van studenten onterecht wordt uitgesloten, valt de regel ergens te begrijpen.

Maar hoe je het draait of keert: de 30% CSE-regel is ook een stap terug naar een steeds selectiever (en meer elitair) hoger onderwijs. Jarenlang hebben studenten (en toegegeven, ook de universiteit) gevochten voor de felbevochten democratisering van het hoger onderwijs. Die verworvenheden zijn niet enkel mooi en uniek, we moeten ze ook behouden.

Maar de democratisering, un fait accompli? Kijk naar de felle ongelijkheid in het Vlaamse secundair onderwijs en de beperkte instroom aan de universiteit van studenten met bijvoorbeeld een allochtone achtergrond. Voor dergelijke studenten is de 30% CSE-regel geen cadeau. Studenten uit zwakke middelbare scholen krijgen het zo steeds moeilijker.

Verschillende faculteiten dromen van een bindende toelatingsproef (al dan niet hardop). Ook de burgerlijk ingenieurs willen hun ijkingstoets daarnaar zien evolueren. Elke verdere vorm van regulitis om de instroom van studenten te beperken gaat echter recht in tegen het ideaal van democratisch onderwijs.

Studenten moeten de hand ook in eigen boezem durven steken. Ze moeten sneller veranderen van studierichting indien nodig. Een bepaalde (kleine) groep van studenten moet zich ook realiseren dat het eerste jaar geen speeltuin is.

Regels kunnen en mogen de democratisering van ons onderwijs echter niet bedreigen. Ze kunnen een leidraad zijn, maar mogen geen verstikkende koord worden.