Opinie: Universitaire post-truth

Net vóór de discussie over de non-hervorming van het secundair onderwijs midden januari oplaaide, stelden enkele onderzoekers aan de KU Leuven voor om voortaan schriftelijke examens ‘blind’ te verbeteren.

Al decennia wordt namelijk onderzoek gedaan naar de rol van een naam bij het verbeteren van examens. De nadelige neveneffecten zijn niet min: vooroordelen over gender, afkomst of huidskleur scheppen verwachtingen bij evaluatoren die de eindafrekening beïnvloeden. Al jaren is dit stevig gedocumenteerd en onderzocht. In het buitenland is ‘blind grading’ dan ook niet langer een curiositeit: geen zaligmakende uitschakeling van vooroordelen, wel een stap in de richting van een faire beoordeling.

Behalve in Vlaanderen natuurlijk. De laatste tijd wordt in het Trumptijdperk veel geleuterd over post-truth en de dedain voor wetenschappelijk onderzoek. Daarbij worden regelmatig dezelfde protagonisten met de vinger gewezen; dat hetzelfde proces zich in dit Vlaanderenlandje en zelfs aan deze universiteit voltrekt, wordt onbegrijpelijk genegeerd.

Zo ook de commentaar van onze eigenste rector Rik Torfs op het voorstel tot blind grading. Van tweets als ‘Studenten zijn geen anonieme mensen’ tot ‘zelfs als je examens anonimiseert zijn er andere subjectieve aspecten die zullen meespelen’. Correct, dat wel. Volledig naast de kwestie, dat ook.

Volg even mee: de rector van de KU Leuven stelt voor om enkele aantoonbare, significante vooroordelen niet weg te nemen omdat… niet alle vooroordelen zullen verdwenen zijn! Nu kan ik mij niet van de indruk ontdoen dat dit een mooie drogreden is die bovendien langdurig wetenschappelijk onderzoek volstrekt negeert.

Dat blind grading een hulpmiddel kan zijn in de democratisering van het onderwijs, lijkt de rector niet te deren. Want we doen het toch zo goed met pakweg allochtone minderheden, hè?

In deze krant pleit professor Winibert Segers (KU Leuven) ervoor om de praktijk van mondelinge examens serieus te herbekijken. Het behoeft geen tekening dat de rol van vooroordelen en allerlei (onbewuste) factoren nog veel groter is bij mondelinge dan bij schriftelijke evaluatie.

Je hebt ook geen universitaire opleiding nodig om te voorspellen dat dit voorstel, na een lange lijdensweg van bij de haren getrokken opiniestukken en tweets als ‘Mondelinge examens afschaffen? Ware kennis wordt verspreid via het gesproken woord’, een langzame dood zal sterven. Zo gaat dat, hier in Vlaanderen.

Geschreven door de hoofdredacteur. Het editoriaal bevat een mening die gedragen wordt door de redactie.