editoriaal> Editoriaal
Opinie: Seksuele vrijheid en verantwoordelijkheid
Een throwback naar de eerste les seksuele voorlichting in de lagere school. Baby’s komen van seks, en seks is wanneer de piemel van een man in de vagina van een vrouw gaat.
Spoel door naar een aantal jaren later: biologieles in de middelbare school. De anatomische bouw van de vrouwelijke en mannelijke geslachtsorganen. Ook kort wat soa’s zijn, en hoe je veilig moet vrijen.
Misschien hebben sommige leerkrachten ook tussendoor benadrukt dat je enkel seks mag hebben wanneer de andere persoon dat wil. In mijn geval is daarer in elk geval niet dieper op in gegaan.
Dat is hallucinant. Uit de getuigenissen die Veto in kader van het dossier verzamelde, blijkt dat ‘verkrachting’ of ‘aanranding’ woorden zijn die mensen niet snel durven gebruiken. Het artikel op p. 4 kopt ‘Ik ben toch niet iemand die een meisje van haar fiets sleurt en haar dan achter een vuilbak laat liggen': Een quote uitgesproken door een jongen die later zal toegeven dat hij de getuige in kwestie toch verkracht heeft.
De lijst van getuigenissen in dit dossier seksueel overschrijdend gedrag zijn ontnuchterend. Iemand die bewusteloos door alcohol was en achteraf ontdekt dat ze eigenlijk ontmaagd was noemde het: ‘Misschien geen echt misbruik van mij, maar van de situatie’. Een andere getuige vertelt hoe ze een jongen tijdens het ‘foefelen’ duidelijk had verteld dat ze geen seks wou, maar even later penetreert hij haar toch. Hij verschoot van haar heftige reactie. Zij stelt: ‘Een verkrachting zou ik het niet willen noemen, wel een overtreding van mijn intieme integriteit.’
Grensoverschrijdend gedrag wordt steeds herleid tot monsters die weerloze meisjes overrompelen. Er zijn zeker lone wolfs die actief zullen jagen, maar het merendeel van de daders zijn bekenden, en de genderrollen kunnen evengoed omgekeerd zijn of buiten het heteronormatieve spectrum vallen.
De aanwezigheid of het gebrek aan instemming is ook een complex gegeven an sich. En dat is nou net waar die biologielessen niet dieper op zijn ingegaan. Want meester of juffrouw, hoe weet je dat de andere persoon niets seksueels wil? Wanneer ga je te ver? Hoe herken je een ander zijn grenzen?
Want de meeste slachtoffers dienen geen klacht in, en de meeste daders erkennen zichzelf niet als dader. In dit dossier proberen we seksueel grensoverschrijdend gedrag breder te bekijken dan het huidige maatschappelijke debat. Met de hoop dat het debat eindelijk aanwakkert. Want het probleem is er, en het gaat niet weg door er niet over te praten.
