Opinie: Decriminaliseren in plaats van demoniseren

Iemand die een heroïneverslaving heeft of in de weekends de benen gaat strekken met cocaïne of xtc in z’n lichaam, bestraffen we graag. Waarom? ‘Da’s wel den drugs hé.’

Iemand die drugs gebruikt – en bijgevolg dus ook kleine hoeveelheden bezit – pleegt een misdrijf. In plaats van verslavingen aan allerhande drugs te stigmatiseren en te behandelen als een misdrijf, moeten we het over een andere boeg gooien: bekijk het vooral als een gezondheidsprobleem. In plaats van gebruikers te bestraffen, help ze en verwijs ze door.

Daarom: decriminaliseer alle drugs wat betreft gebruik en gebruikersbezit. Dat is overigens wat er al wordt gedaan met cannabis. Het bezitten en het telen is strafbaar, maar cannabisgebruik krijgt een lage vervolgingsprioriteit. Wat er in de praktijk dus op neerkomt dat mensen thuis rustig een joint mogen roken.

In de jaren 80 en 90 verkeerde Portugal in een drugscrisis, voornamelijk met betrekking tot heroïne. In 2001 decriminaliseerde het land alle drugs. Wat bleek? Niet iedereen ging massaal recreationeel drugs gebruiken om een verslaafde te worden.

De drugsgerelateerde sterftecijfers zijn vandaag drie inwoners per miljoen in Portugal. In Nederland is het 10 per miljoen en in Groot-Brittannië zelfs 44,6 per miljoen.

Ook het aantal nieuwe hiv-infecties door besmette naalden daalde drastisch. In 2000 ging het nog om 52% van alle nieuwe gevallen. In 2009 was dat nog maar 16 procent. Het aantal mensen dat hulp vraagt bij het bedwingen van hun drugsverslaving is daarentegen verdubbeld.

In vergelijking met andere lidstaten van de Europese Unie doet Portugal het indrukwekkend goed. Sinds de decriminalisatie heeft Portugal het laagste aantal levenslange cannabisgebruikers in de EU, namelijk 10%. Ter vergelijking: proportioneel hebben meer Amerikanen cocaïne gebruikt dan Portugezen cannabis. Decriminaliseren neemt gebruikers dus niet alleen uit de criminaliteit, het zorgt ook nog voor een gezondere maatschappij.

Ook Zeid Ra’ad Al Hussein, hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de Verenigde Naties, stelde tijdens een speech: ‘Mensen verliezen niet hun mensenrechten omdat ze drugs gebruiken’, bij de speciale drugssessie van de Algemene Vergadering. In die inleidende toespraak vroeg hij de lidstaten een decriminalisatie te laten overwegen voor persoonlijk bezit en gebruik van drugs.

Ook bij het schrijven van de artikels rond drugs in deze Veto is het duidelijk in welke taboesfeer drugs hangen. Preventie en sensibilisering rond alcohol is niet weg te denken, voor drugs is het slechts een droom. Studenten en inwoners van de stad Leuven zouden er baat bij hebben. Want zoals een getuige in deze krant zegt: ‘Geen enkele verslaafde mens heeft ervoor gekozen.’

In plaats van te demoniseren, laten we decriminaliseren.