EDITORIAAL ISRAËLISCHE PARTNERS
Open dialoog? Gooi dan alles op tafel
De vraag om meer transparantie rond de samenwerkingen met Israëlische partners staat los van eenieders mening over de protestacties of de roep om een boycot. Ze is een voorwaarde voor de open dialoog die de rector zelf vraagt.
De kritiek op de Israëlische samenwerkingen van de KU Leuven blijft beroeren. Al twee weken ondertussen houden enkele studenten zitstakingen aan het rectoraat. De hevige commotie in de VS lijkt over te waaien tot bij ons: ook aan de UGent plant een actiegroep om een universiteitsgebouw te bezetten.
Vorige week pleitte rector Luc Sels in een mail aan de studenten en personeel voor een open dialoog en terughoudendheid naar nieuwe samenwerkingsverbanden met Israëlische universiteiten.
De universiteit geeft aan iedere vorm van ontmenselijking en geweld aan te klagen, en ze erkent aanwijzingen van ernstige mensenrechtenschendingen door het Israëlische leger en de huidige Israëlische regering, waarvan bewezen is dat ze een verregaande invloed uitoefenen op Israëlische universiteiten.
Dat leden van de academische gemeenschap zich scharen voor een morele en ethische zaak, is gewoon een voorbeeld van een levende universitaire democratie
Toch besloot ze de lopende samenwerkingen met die laatsten niet stop te zetten en blijven toekomstige samenwerkingen nog steeds mogelijk. Israëlische universiteiten vallen volgens de KU Leuven immers niet zomaar te vereenzelvigen met de daden van de overheid.
Eerder gaf Sels echter aan zelf geen standpunt in te willen nemen, omdat onze eigen universiteit 'geen politiek instituut' is. Dat is slechts gedeeltelijk waar.
Onze universitaire gemeenschap staat immers pal in een politieke context en vertrekt vanuit bepaalde waarden, met mensenrechten als hoeksteen. Ze moet wel degelijk haar koers bijsturen als er bij leden binnen die gemeenschap zorgen rijzen over haar maatschappelijke stellingname. Een universiteit die dat niet erkent, dwaalt.
Sels' mail is op dat vlak een stap in de goede richting. Maar het mag nog meer zijn. Als we werkelijk een open dialoog willen voeren, dan is er debatstof nodig. Net dat ontbreekt volgens critici: de werking van de speciale ethische commissie die bevoegd is met het beoordelen van de internationale samenwerkingen, is voor velen onbekend.
Waarom geen verslag uitbrengen van de argumentatie van de ethische commissie?
We twijfelen er niet aan dat de leden van die commissie grondig werk leveren en hun taak secuur en ernstig uitvoeren. Toch is meer transparantie nodig. Waarom geen verslag uitbrengen van de argumentatie van die commissie? Dat is geen roekeloze protestvraag, het is een voorwaarde voor een open dialoog.
De vraag om meer transparantie staat los van eenieders mening over de protestacties of de roep om een boycot – of er zo een moet komen, dat laten ook wij in het midden. Maar het mag gerust botsen in onze ivoren toren.
Dat leden van de academische gemeenschap zich scharen voor een morele, ethische zaak, en aan de universiteit eisen om zichzelf daarin te bevragen, is gewoon een voorbeeld van een levende universitaire democratie. Open dialoog? Gooi dan alles op tafel.
Kasper Nollet is hoofdredacteur. Femke Beutels is verantwoordelijke Eindredactie. Dit editoriaal wordt gedragen door de voltallige redactie.