Open brief: Kandidaat-rectoren, neem een voortrekkersrol op in inzake basisfinanciering voor onderzoekers

'Het Bijzonder Onderzoeksfonds (BOF) biedt interne financiering voor fundamenteel wetenschappelijk onderzoek. Aan onze universiteit wordt hiervoor een louter competitief model gebruikt, waardoor heel wat professoren geen geld uit het Bijzonder Onderzoeksfonds (BOF) krijgen. Elementaire onderzoeksactiviteiten, zoals bijvoorbeeld onderhoud van apparatuur of deelname aan conferenties, komen hierdoor in het gedrang. Daarom vragen wij in deze open brief dat de BOF-middelen van de KU Leuven in de toekomst ten dele worden aangewend voor een basisfinanciering. Wij vragen geen gelijkmatige verdeling van alle BOF-middelen over alle professoren, noch een afschaffing van elk competitief model. Wel vragen we een voldoende spreiding van de BOF-middelen zodat iedereen die onderzoek doet daar ook middelen voor krijgt. Dat is rechtvaardiger en het maakt de positie van onze universiteit en onze onderzoekers sterker.

Een aanstelling tot professor (ZAP)­ gebeurt deels op basis van het onderzoeksdossier. Dat betekent dat er al een selectie op onderzoekskwaliteit is uitgevoerd. Elke onderzoeker aan onze universiteit draagt trouwens bij aan de BOF-middelen die de KU Leuven ontvangt, terwijl slechts een deel van de professoren zelf BOF-middelen krijgt. Financiële ondersteuning wordt bovendien terecht gezien als een evidentie voor vele postdoctorale en doctorale onderzoekers, maar dus niet voor de professoren iets wat voor onze buitenlandse collega’s vaak niet te begrijpen is. De KU Leuven dient ‘blue sky’-onderzoek te steunen, het waardevol grensverleggend onderzoek dat niet in projecten is te vatten en daardoor vaak erg moeilijk te financieren. Het huidige competitieve financieringsmodel beloont daarentegen vaak risicovermijdend onderzoek waarvan het succes gegarandeerd is. Tegenover dit model biedt een voldoende hoge basisfinanciering meer ruimte aan blue sky-onderzoek. Bovendien zou basisfinanciering zorgen voor continuïteit die nu al te vaak ontbreekt en belangrijk is voor het verderzetten van bepaalde onderzoekslijnen die anders volledig stilvallen.

Tal van wetenschappelijke studies suggereren dat het huidige competitieve financieringsmodel niet het beste is. Zo kan het verdelen van onderzoeksmiddelen op louter competitieve basis perverse gevolgen hebben op vlak van integriteit, zowel voor de wetenschap als voor de wetenschapper (Edwards & Roy 2017). Uit een studie van het Nederlandse Centraal Planbureau blijkt verder dat landen die zorgen voor basisfinanciering van onderzoek het zowel op het vlak van onderzoeksefficiëntie als op het vlak van onderzoeksimpact beter doen dan landen die de financiering uitsluitend verdelen ‘ex ante’ (van Dalen, Mehmood, & Verstraten 2012). Onderzoekers die in een zuiver competitief model fondsen verwerven, presteren niet echt beter dan onderzoekers die het net niet halen (Neufeld 2015). Dat komt onder meer omdat de waarde van peer review beperkt is voor onderzoeksvoorstellen (Benda & Engels 2011). Niet geheel verrassend blijkt het heel moeilijk om te voorspellen wie de volgende doorbraak zal bewerkstelligen. Ook daarom is het vaak beter de onderzoeksmiddelen te spreiden. Daar hangt mee samen dat de impact van onderzoek per geïnvesteerde dollar/euro groter is wanneer de financieringsbedragen kleiner zijn (Fortin & Currie 2013).

Aansluitend op de algemene tendens om vertrouwen te geven aan ontvangers van overheidsgelden, vragen ook onderzoekers dat vertrouwen aan de academische overheid. We zijn ervan overtuigd dat basisfinanciering een stimulans zal zijn voor een universitaire gemeenschap die meer op samenwerking dan op competitie is gebaseerd. We geloven ook dat onze alternatieve visie op onderzoeksfinanciering realistisch is, zoals buitenlandse voorbeelden aantonen. We vragen aan de kandidaat-rectoren om de KU Leuven op dit vlak in Vlaanderen een voortrekkersrol op te laten nemen.'

Tekenen kan nog steeds hier. Het bijhorend artikel, inclusief reacties van de kandidaat-rectoren, vind je hier.

Voor het ZAP: Manuel Aalbers, Erwin Adams, Pieter R. Adriaens, Kaat Alaerts, Maarten Albersen, Karel Allegaert, Frédéric Amant, Pieter Annaert, Karel Arnaut, Veerle Baekelandt, Bert Bammens, Oliver Bechter, Monique Beullens, Patricia Bijttebier, Henri Bloemen, Filip Boen, Guy Bormans, Pascal Borry, Steven Bouillon, Thomas Bouillon, Pieter Boulogne, Antoon Braeckman, Elke Brems, Els Breugelmans, Geert Brône, Sascha Bru, Simon Brumagne, Filip Buekens, Martinus Buekers, Dominique Bullens, Geert Bultynck, David Burn, Deirdre Cabooter, Geert Callewaert, Katia Campo, Carine Carels, Enrico Carlon, David Cassiman, Griet Ceulemans, Nathalie Charlier, Geert Claassens, Kathleen Cleeren, Paul Clement, Isabelle Cleynen, Hans Cools, Cédric Courtois, John Creemers, Stefaan Cuypers, Marco Davare, Andreas De Block, Wim De Borggraeve, Marisol De Brabandere, Liesbeth De Bruyne, Patrick De Causmaecker, Dirk De Geest, Ortwin de Graef, Kim De Keersmaecker, Jeroen De Keyser, Pieter De Leemans, Sofie De Prijcker, Wojciech De Roeck, Frederik De Smet, Elwys De Stefani, Sophie De Winne, Anne Debeer, Zeger Debyser, Hans Deckmyn, Patrick Degryse, Wim Dehaen, Pierre Delaere, Christophe Delecluse, Bart Demoen, Mark Depauw, Johan Deprez, Koenraad Devriendt, Siegfried Dewitte, Pieter d'Hoine, Elke D'hoker, Jan D'hooge, Kris Dierickx, David Dudal, Marc Dujardin, Herlinde Dumez, Patrick Dupont, Philip Dutré, Jan Eggermont, Jan Elsen, Paul Enzlin, Karoline Faust, Marc Ferrante, Fredie Floré, Russell Friedman, Griet Galle, Annemie Geeraerd, Lendert Gelens, Liesbet Geris, Pol Ghesquière, Irène Gijbels, Pieter Gillard, Anke Gilleir, Idesbald Goddeeris, Bart Goderis, Jo Goedhuys, Gerard Govers, Michèle Goyens, Jelle Haemers, Karin Hannes, Werner Helsen, Marc Hendrickx, Jan Herman, Jan Heylen, Rajesh Heynickx, Liesbet Heyvaert, Peter Hoet, Dick Houtman , Roger Huybrechts , Mark Huyse, Raphaël Ingelbien, Peter Iserbyt, Veerle Janssens, Wim Janssens, Ewald Janssens, Keulemans Johan (Wannes), Martin Kohlrausch, Katrien Koppo, Arno Kuijlaars, Tatiana Kuznetsova, Rudi Laermans, Lieven Lagae, Wim Laleman, Paul Lambrechts , Lutgard Lams, Johan Lefevre, Hans Leinfelder, Pavlik Lettinga, Peter Lievens, Matthias Lievens, Maarten Loopmans, Patrick Luyten, Miet Maertens, Christian Maes, David Martens, Catharina Matheï, Filip Mattens, Jelle Matthijnssens, Johan Menten, Christel Meuleman, Johan Meyers, Reine Meylaerts , Stefano Micali, Diethard Monbaliu, Paul Moyaert, Philippe Muchez, Koenraad Muylaert, Lieve Naesens, John Nawas, Ben Nemery, Arne Neyrinck, Johan Neyts, Minh Tho Nguyen, Johannes Nicaise, Alice Nieuwboer, Hans Op de Beeck , Jan Opsomer, Jean-Jacques Orban de Xivry, Jan Papy, Gert Partoens, Patrick Pasture, Willy Peetermans, Bart Philipsen, Kristine Pierloot, Jeroen Poblome, Stefaan Poedts, Jean Poesen , Hans Prenen, Marc Quirynen, Riccardo Raabe, Stefan Ramaekers, Grant Ramsey, Edwin Reynders, Andrea Aldo Robiglio, Anton Roebroek, Breeur Roland, Filip Rolland, Nathalie Rommel, Tania Roskams , Frederic Rousseau, Stefan Rummens, Dirk Sacre, Heidi Salaets, Noël Salazar, Giovanni Samaey, Jeroen Scheerder, Kris Scheerlinck, Rita Schepers, Erik Schokkaert, Yves Schoonjans, Stefan Schorn, Rik Schrijvers, Hedwig Schwall, Joost Schymkowitz, Jan Seghers, Jin Won Seo, Eve Seuntjens, Manuel Sintubin, Remco Sleiderink, Erik Smets , Erik Smolders, Dirk Speelman , Robert Speijer, Nicolas Standaert, An Steegen, Therese Steenbergen, Gert Storms , Jeroen Stouten, Ludo Struyven, Frank Suhr, Rudy Swennen, Pierre Swiggers, Marc Swyngedouw, Benedikt Szmrecsanyi, Marijke Taks, Henning Tegtmeyer, Werner Thomas, Martine Thomis, Lieven Thorrez, Jo Tollebeek, Jan Tolleneer , Tom Toremans, Thomas Tousseyn, Przemko Tylzanowski, Stefaan Vaes, Karel Van Acker, Walter Van Assche, Chantal Van Audenhove, Margriet Van Bael, Jan Van Bavel, Jeroen van Craenenbroeck, Dorien Van De Mieroop, Freek Van de Velde, Joris Van de Vondel, Bart Van den Bossche, Wim Van den Ende , Guy Van den Mooter, Jan Van den Stock, Frank Van der Aa, Erik Van der Eycken, Katlijne Van der Stighelen, Luc Van der Stockt, Luc van Doorslaer, Hilde Van Gelder, Kris Van Heuckelom, Ine Van Hoyweghen, Sabine Van Huffel, Johan Van Lint, Nicole van Lipzig, Bart Van Meerbeek, Wim Van Neer, Lukas Van Oudenhove, Wim Van Paesschen, Antoine Van Proeyen, Marc Van Ranst, Thomas Van RIet , Ann Van Schepdael, Marc Van Vaeck, Paul Van Veldhoven, Astrid van Wieringen, Ruud van Winkel, Joeri Vananroye, Greetje Vande Velde, Dagmar Vandebosch, Pieter Vanden Berghe, Guido Vanden Wyngaerd, Corinne Vandermeulen, Steven Vanderschueren, Jeroen Vanoirbeek, Jos Vanrenterghem, Greet Vansant, Pieter Vansteenwegen, Benedicte Vanwanseele , Joost Vennekens, Georgi Verbeeck, Johan Verbeke, Geert Verbeke , Kristin Verbeke, Johan Verberckmoes, Thierry Verbiest, Johan Verhaeghe, Steven Verhelst Geert, Verheyden Pierre, Vermeersch Peter, Vermeersch Kurt, Vermeire Pieter, Vermeulen Heidi, Verplaetse Gert, Verstraeten Arnout, Voet Annick, Vogels Filip, Volckaert Jan, Vranckx Liesbet, Vranken Patrick, Wagner Gert Jan, Weltje Sylvia Wenmackers, Tom Wenseleers, Hans Wildiers, Michael Wübbenhorst, Marco Zambon, Inge Zink, An Zwijsen. Voor OP3: Lieven Buysse, Nel Janssens, Jan Van Coillie. Voor OP1/2: Piet Cordemans. Voor ATP: Demmy Verbeke, Rudy Vergauwen, Veerle Verschakelen. Voor AAP-BAP: Rieko Adriaens, Jos Benders, Pieterjan Benoit , Jessica Bollyn, Yanne Broux, Isolde Buysse, Guy Claessens, Floris Dalemans, Erik De Bom, Valerie De Craene, Danielle De Vooght, Jos Decleer, Lorenz Demey, Kris Dow, Ben Eersels, Naomi Geeraert, Paola Gentile, Harmen Ghijsen, Gert Gielis , Niels Hulsbosch, Hannah Iterbeke, Dominique Jacques, Ditte Kimps, Sofie Kuppens, Lode Lauwaert , Eewoud Lievens, Kewan Mertens, Gert-Jan Meyntjens, Pieter Moors, Maaike Mottart, Andy Peetermans, Karel Peeters, Heidi Peeters, Massimiliano Simons, Arne Smeets, Jeroen Soete, Niels Souverijns, Peter Stassen, Benjamin Steegen, Arie Stoffelen, Jan Tavernier, Pieter Thyssen, David Van Acker, Toon van Dael , Alicia Van Ham-Meert, Daan van Heesch, Koenraad Van Meerbeek, Beatrijs Vanacker, Lieven Vandelanotte, Wim Vandewijngaerde, Maxime Versluys, Wannes Verstrepen, Katrien Verveckken, Wouter Vleugels, Valerie Vrancken, Marjolein Wilke, Willem Willems.