lezersbrief> 'Armoede overkomt je sneller dan je denkt'
Megafoon: Open je ogen, kijk om je heen!
Het idee achter de ‘Megafoon’ is erg eenvoudig: we willen mensen in de opiniejournalistiekbetrekken die daar uit zichzelf niet toe komen.
Mensen in armoede aan het woord
Het idee achter de ‘Megafoon’ is erg eenvoudig: we willen mensen in de opiniejournalistiek betrekken die daar uit zichzelf niet toe komen. De drempel om opinies te brengen ligt soms vrij hoog, waardoor we te vaak eindigen met een groep vaste columnisten die steeds zichzelf heruitvinden. Met de ‘Megafoon’ willen we de opiniewereld opentrekken en op zoek gaan naar minder evidente stemmen. Zoals bijvoorbeeld mensen met een armoedeachtergrond. Zijn zij niet zelf het best geplaatst om over hun problematiek te vertellen?
Om de drempels van de opiniejournalistiek te overwinnen doen we het samen. We hebben aangeklopt bij de Leuvense buurtwerkingen ‘t Lampeke en Casablanca, en vonden daar Pascale en Jacques bereid om hun verhaal te doen. Door samen, ook met één van de buurtwerkers, rond de tafel te zitten hebben we geprobeerd tot een gestructureerd verhaal te vertellen. Veto heeft daarbij geholpen met de redactie van de tekst. Het resultaat daarvan vindt u hieronder. Een resultaat dat er mag zijn. Samen maken we stemmen, die luider klinken.
Open je ogen, kijk om je heen!
Praten over armoede is belangrijk. Wij zijn actief als vrijwilliger bij buurtwerk Casablanca en buurtwerk ‘t Lampeke, in Leuven (Ridderbuurt) en Kessel-Lo. Wij weten wat armoede is, want we leven er middenin. We vinden het belangrijk om ons verhaal te vertellen, omdat er volgens ons veel onwetendheid bestaat over wat armoede is. Ten eerste weten mensen vaak niet hoeveel armoede er is om hen heen, ook in Leuven. Daarnaast zien ze niet altijd in hoe ingrijpend armoede kan zijn, op alle vlakken van het leven, en beseffen ze niet dat het iedereen kan overkomen, sneller dan je zou denken.
Dat laatste is misschien wel het belangrijkste. Je moet maar ziek worden, voor hoge kosten staan en je werk verliezen, of overkop gaan als zelfstandige, of in een zware scheiding belanden: veel tegenslag heb je niet nodig om in armoede terecht te komen. Je hoort mensen vaak zeggen dat mensen in armoede terecht komen omdat ze niet met geld kunnen omgaan. Zo’n mensen bestaan, maar armoede kan je even goed overvallen. En eens je er in zit is het erg moeilijk om er uit te geraken. Je bent voortdurend bang voor nieuwe tegenslag. Je hoopt voortdurend dat je niet wéér geopereerd moet worden, want dan hang je weer vast aan een hoop kosten.
En Leuven is een stad waarin het niet evident is om arm te zijn. Het is een universiteitsstad, en mensen die hier komen studeren blijven hier graag wonen. Daardoor gaat de levensstandaard omhoog, maar helaas ook de prijzen. Een woning vinden is bijvoorbeeld moeilijk en duur. En het is lang wachten op een sociale woning. Acht jaar, soms wel elf. En zolang je die sociale woning niet hebt, moet je zelf iets huren. Velen komen zo bij huisjesmelkers terecht.
Dat wil niet zeggen dat er niets voor mensen in armoede gebeurt. Er zijn fantastische initiatieven zoals onze buurtwerkingen hier, initiatieven om samen te sporten, noem maar op. Het probleem is dat je het vaak gewoon niet weet. Je beweegt hemel en aarde om met je kinderen eens op vakantie te kunnen gaan, om er eens tussenuit te kunnen zijn, en twee weken nadat je terug bent zie je in het OCMW een foldertje liggen over ‘vakantieparticipatie’, een initiatief om mensen in armoede aan lagere prijzen op vakantie te helpen. Het zou fijn zijn moest er meer gebeuren om die zaken bij de mensen te krijgen. En zonder allerlei formulieren die je moet invullen.
Die initiatieven zijn immers hard nodig. Als je €400 medische kosten per maand hebt, of schulden, een huis moet huren, voor je kinderen moet zorgen, dan kom je er gewoon niet. En voor jezelf kan je wel proberen kosten uit te stellen, maar voor je kinderen wil je dat niet. Je wil niet dat ze achterblijven. Kinderen worden dat ook niet gewoon, zij willen doen wat andere kinderen doen, en dat is ook begrijpelijk. Maar op school hebben ze dure boeken nodig, ze maken dure reizen. Zelfs een week bosklassen kost al heel wat geld. En je wil dat zij het beter hebben later. Maar als je geen geld hebt, bijvoorbeeld voor hogere studies, dan weet je dat zij ook met een achterstand beginnen.
Leven in armoede is moeilijk. Zeker omdat we leven in een maatschappij die om geld draait. Je bent al ziek, je hebt al tegenslag, daar komt de rest dan bovenop. En je maakt je zorgen voor de toekomst. Wat als je kinderen op een leeftijd komen dat ze merkkleding willen? Wat als je pensioen er aan komt? Toch proberen we positief in het leven te staan. Zolang we, zelfs in geval van ziekte, min of meer gezond zijn, kunnen we van het leven genieten. En ons verhaal vertellen. Want samen inzien dat armoede een groot probleem is, is de eerste stap naar een oplossing. Achter elk gezicht kan armoede schuilgaan, want zoals gezegd, het gevaar zit in een klein hoekje. Dus vragen we je maar één ding. Open je ogen, en kijk eens om je heen.
Pascale Vools (59) en Jacques Vandermolen (56) zijn vandaag actief als vrijwilligers bij buurtwerk ‘t Lampeke en buurtwerk Casablanca in Leuven.
