Lezersbrief: 'Wees kritisch met sociale media (in tijden van lockdown)'

Niet de al veel besproken contactbubbels, wel de informatiebubbels op sociale media. Dit type bubbel is actueler dan ooit.

Sociale media zijn gemaakt om je informatie voor te schotelen die jou interesseert. Je kent het wel: je googelt iets over een toffe vakantiebestemming en de dag erna staat je Facebook vol met reclame over die bepaalde bestemming.

Op zich geen drama, maar helaas werken de algoritmes die hier verantwoordelijk voor zijn niet enkel bij het opzoeken van simpele zaken als een vakantiebestemming. Ze functioneren op dezelfde manier bij het opzoeken van maatschappelijke thema's. De algoritmes zorgen ervoor dat je enkel informatie krijgt voorgeschoteld die je eigen denken bevestigt.

Sociale media geven de schijn dat we ons denken op een makkelijke manier kunnen verbreden, terwijl het in realiteit bij velen het denken vernauwt. Je komt heel makkelijk, zonder het goed en wel te beseffen, in een echokamer terecht waarin je eigen ideeën enkel maar bevestigd worden.

De populariteit van sociale media is enorm toegenomen in de coronacrisis. Enerzijds zijn het de sociale media die tijdens de lockdown ons het broodnodige sociaal contact bezorgden, anderzijds waren het dezelfde sociale media die zorgden voor het massaal delen van complottheorieën of ons deden geloven dat er een tekort aan wc-papier zou komen.

Je gelooft misschien niet in complottheorieën, maar ik denk dat velen zich nu stiekem een beetje schamen omdat ze in alle haast verschillende winkels hebben afgeschuimd om toch maar een extra pak wc-papier te kopen.

Enerzijds dienen de grote bedrijven achter sociale media maatregelen te treffen. Anderzijds is het belangrijk om jongeren (maar zeker en vast ook andere leeftijdscategorieën) voldoende te onderwijzen over de gevaren van sociale media. Hun te leren wat het verschil is tussen een mening en een feit, hoe je feiten checkt, enzo verder.

Jammer genoeg bemoeilijkt de generatiekloof dit soort onderwijs. Oudere generaties zijn nog steeds niet voldoende vertrouwd met de enorme wereld van de sociale media en in bredere zin het internet. Eén ding is zeker, we staan voor een grote maatschappelijke uitdaging.

Dit is geen pleidooi tegen sociale media, maar wel een oproep om steeds kritisch om te gaan met wat je leest. Vraag jezelf af of wat je leest wel echt is, waarom je steeds dezelfde informatie krijgt voorgeschoteld. Zorg ervoor dat, tijdens deze semi-lockdown, jouw kamer waarin je je opsluit, geen echokamer wordt van je eigen denken.

Maarten Van Clé is student in de derde bachelor Geneeskunde.