Lezersbrief: De spreidstand van Torfs

Hij verdedigde een visie die door vele academici gedragen wordt, namelijk dat de universiteit als instituut slechts bestaat om de academische vrijheid van de individuele onderzoeker te vrijwaren en te ondersteunen.
Daaruit volgt, aldus Torfs, dat een rector en zijn team wel een beleid kunnen uitstippelen en een bepaalde visie naar voren kunnen schuiven, bijvoorbeeld inzake mensenrechten, maar dat zij principieel de vrijheid van haar onderzoekers niet mogen inperken, althans wat betreft de inhoud. Daarover waken namelijk zorgvuldig samengestelde commissies van experten.

Dat is in tijden van polarisering een sterke visie van wat een universiteit kan en wellicht moet zijn. Maar in zijn argumentatie voor samenwerking met Israël ging de rector nog een stap verder. “Academici moeten de muren afbreken die politici optrekken”, schreef hij in De Standaard (08/02). Inspirerende woorden, precies zoals we dat van hem gewoon zijn.

Vreemd genoeg zijn zulke principes niet van tel bij de financiële keuzes die de KU Leuven maakt. Zo besliste de universiteit onlangs om de richting slavistiek af te schaffen, net wanneer de muren tussen Rusland en Europa weer opdoemen. Andere richtingen die bruggen bouwen tussen Vlaamse studenten en niet-Europese culturen, zoals sinologie, japanologie en arabistiek, werden bijzonder zwaar getroffen en vrezen voor hun voortbestaan. “Een financiële realiteit,” verdedigde de universiteit haar keuze, terwijl er op heel wat plaatsen in haar structuur geen gebrek is aan fondsen. Een duidelijke beleidskeuze dus.

De visie die Torfs de afgelopen dagen zo moedig uitdroeg, van institutionele afzijdigheid inzake onderzoeksinhoud en van de universiteit als bruggenbouwer, geldt dus enkel wanneer ze past binnen de financiële keuzes van zijn instituut. In die keuzes is zijn team helaas wat minder moedig.

Mario Cams Sinoloog, tot voor kort verbonden aan de KU Leuven