“Kijk, potloden in haar kut!”

Een van de meisjes toont haar smartphone aan de anderen. Ookik krijg de gsm in mijn gezicht geduwd. “Kijk!” Als ik zie wat er te zien is,wend ik mijn blik meteen af. Een naakt meisje met haar benen open.

“Wie is dat?,” vraagt iemand. De eigenares van de gsm roept luid de voor-en familienaam van het meisje. Ik probeer het meteen te vergeten, maar hetblijft nagalmen. De foto heeft een naam.

“Dat was mijn beste vriendin, maar ze trok naaktfoto’s vanzichzelf. Die zottin deed dat zelfs in mijn kamer! Nu is ze van schoolveranderd.” Het zal niet lang duren voor die foto’s ook op haar volgende schoolcirculeren, flitst het door mijn hoofd.

“Kijk, ze heeft potloden in haar kut!”, tiert zeenthousiast. De eigenares van de gsm grijnst fier alsof ze een jachttrofeetoont. De jacht op een meisje dat een jeugdzonde heeft begaan en nu moetboeten. Een foto die mogelijk nooit meer verdwijnt.

Gechoqueerd en gedegouteerd wandel ik weg van demisselijkmakende scène. Achteraf beklaag ik mij dat ik dat meisje niet keihardheb ingepeperd dat je zoiets niet doet. Maar ik beklaag haar ook, want ze isjong en beseft waarschijnlijk de reikwijdte van haar daden niet.

Ik schrijf deze gebeurtenis bewust hard neer. Hard, zoalsjongeren soms met elkaar omgaan. Hard, zoals het oncontroleerbare karakter vandigitale beelden.

Dit incident ben ik gaan aangeven bij de politie. De agent vertelde me dat ze zulke feiten vaker binnenkrijgen en dat slachtoffers dikwijls geen aangifte durven te doen.

Deze wantoestand deed me denken aan de getuigenis van de Deense Emma Holten. Op een dergelijk voorval reageerde ze door zelf mooie naaktfoto’s van zichzelf te verspreiden. Contra-intuïtief, maar een sterk signaal: “Zoals verkrachting en seks niets met elkaar te maken hebben, zo zijn foto’s die met of zonder toestemming gedeeld worden totaal verschillende dingen.”

Aan de Canadese Amanda Todd, die werd afgeperst met topless foto’s van haar en na een emotionele videoboodschap als 15-jarige zelfmoord pleegde, wil ik niet terugdenken.

Uiteraard is voorkomen beter dan genezen. Neem geen naaktfoto’s van jezelf en stuur ze zeker niet door. Maar de realiteit is dat het gebeurt. Volgens cijfers die Sensoa publiceerde, krijgt 11% van de jongeren van 11 tot 16 jaar seksueel suggestieve of naaktbeelden doorgestuurd. Bijna één jongere op twintig heeft zulke beelden zelf al eens doorgestuurd (van zichzelf of iemand anders). Jongeren doen aan sexting en er zijn dus veel potentiële slachtoffers.

Gelukkig is er recent een juridisch kader gecreëerd. Sinds december 2015 is het verspreiden van naaktbeelden zonder toestemming, ook van meerderjarigen, strafbaar in ons land. Oef.

Maar die wetten zijn slechts een deel van de oplossing. Ik hoop vooral dat de lessen seksuele opvoeding tegenwoordig een hoofdstuk sexting bevatten en dat jongeren onder elkaar praten over de gevaren.

Het probleem gaat trouwens nog breder. Ook als je zelf geen naaktfoto’s trekt, loop je gevaar. De vrouw die zonder bovenstukje wil zonnen. De kinderen die bloot in een bergmeer plonsen. De mannen die wat gekscheren onder de voetbaldouches.

Het is voldoende dat een enge voorbijganger een kiekje maakt of dat een vriendschap kapot gaat en het kwaad kan geschieden. Je blote borsten zijn voor altijd publiek goed. Een dolle frats blijft je achtervolgen.

De technologische vrijheid beperkt ook onze vrijheid en hult ons in een dwangmatige preutsheid. Het is een kwalijke evolutie, die tot nadenken stemt.