Is het te laat voor het klimaat?

Met zijn An Inconvenient Truth wilde Al Gore ons wakker schudden. Nooit meer zouden statistieken zo spannend zijn. Plots maten we allemaal onze ecologische voetafdruk. Zonnepanelen streken over Vlaanderen neer. Samen zouden we dit varkentje wassen. De mensheid had al voor hetere vuren gestaan.

Nu halen we onze schouders op. Aandoenlijk, al dat enthousiasme, maar naïef. Boven die zonnepanelen pakt een donkere wolk van schulden samen. Die Gore? Een gore charlatan die vrolijk vliegtuigen chartert, door kasten van huizen doolt en ons ondertussen complexen aanpraat.

Ook het klimaat ontsnapt niet aan het spook van cynisme dat door dit continent waart. Dit is al de vierdeKlimaatVeto en er verandert weinig. Soms slaat dat cynisme zelfs om in een luguber optimisme. Dan krijgen we visioenen van een zonovergoten Vlaanderen vol wijngaarden. De polder-Provence. Wie mist nu de winter?

RAMPENFILM

Tegelijkertijd lijken onze televisiejournaals steeds meer het voorspel van een goedkope rampenfilm. Extreme weersomstandigheden nemen toe, heet dat dan. Ook hier regent het overstromingen.

Omdat ook de natuur best cynisch geworden is, vallen de meeste slachtoffers in de armste delen van de wereld. Ongeluk is nooit gelijk verdeeld.

Wanneer wanhopige Afrikanen zich in sardienenblikjes proppen en in gammele bootjes de zee oversteken, vluchten ze niet alleen voor kogels en kalifaten. Water droogt op. Landbouwgrond wordt woestijn. Wat overblijft, kopen Chinezen en Europeanen op.

In The Island President smeekt Mohamed Nasheed, president van de Malediven, om zijn eilanden te redden. Het is het laagst gelegen land ter wereld. In 2008 werd hij na een dictatuur van decennia verkozen. “We hebben niet gevochten voor democratie om ons land te verliezen,” zegt de president tegen de camera met betraande ogen. Hoogtepunt is een ministerraad onder water.

Vier jaar later zou Nasheed afgezet en opgesloten worden. Met hem staakten zijn eilanden de strijd. Vandaag verdwijnen de Malediven, morgen Bangladesh. Daarna de Lage Landen.

BOURGEOIS BOHÉMIENS

Het is onze morele plicht om de wereld te redden. Hoogdravend? We mogen wie na ons komt en wie naast ons leeft niet opofferen.

We weten al lang wat moet. Twee graden. Onder die grens moeten we blijven. “We mogen dan nog maximaal 565 gigaton CO2 uitstoten in de atmosfeer,” rekent klimaatexpert Peter Tom Jones verderop in deze Veto voor. Onder de grond steekt nog 3000 gigaton CO2 aan fossiele brandstoffen. Van die dinorestjes zullen we dus moeten afblijven.

Natuurlijk ontlopen politici hun verantwoordelijkheid. Te vaak leggen ze de bal in ons kamp. Alsof genoeg bioburgers eten en met elektrische wagens rijden volstaat. Die elektrische wagens staan ook in de file, merkte een toeschouwer tijdens het kopstukkendebat fijntjes op. Bioburgers blijven het privilege van bourgeois bohémiens van een gegoede middenklasse.

Maar politici zijn geen slechte mensen. Ze zijn alleen bang voor ons, de kiezers. “Ik ken de oplossingen voor het klimaatprobleem. Alleen weet ik niet hoe ik daarna nog verkozen raak,” liet een voormalige minister van Klimaat ooit optekenen. Nu is hij trouwens op weg naar de uitgang als voorzitter van sp.a. Ook Leuvens schepen van Leefmilieu Mohamed Ridouani (sp.a) wil op onze voorpagina ambitieus, maar niet radicaal zijn. Draagvlakdrang.

Toch is het al te gemakkelijk om langs de zijlijn te zuchten en stadsbesturen en wereldleiders met de vinger te wijzen. Gore eindigde An Inconvenient Truth met concreet advies voor kijkers. Vermijd verpakkingen. Neem de bus of fiets. Stem op de juiste politici. Ga zelf de politiek in. Plant een boom. Gezeur van een halve hippie? Een enkele boom absorbeert een ton CO2 in z’n hele leven.

Zelf drukken we deze krant op milieuvriendelijk papier. Onze inkt is letterlijk en figuurlijk groen. Met fietsen en het openbaar vervoer brengen we hem naar Alma’s en aula’s. Onze artikels trachten de juiste vragen te stellen en antwoorden te suggereren.

Beste lezers: het is nooit te laat. Wij allemaal zijn het klimaat.

De redactie.