Iedereen wil perspectief, creëer het zelf

Daar is uiteraard veel voor te zeggen: de dooddoener dat oorlog erger is dan een paar maanden thuiszitten, of onomwonden haatberichten, ontkennen de harde cijfers over de reëel stijgende psychologische kwetsbaarheid bij jongeren en versterken de schade. Bovendien is het Vlaamse en Belgische beleid streng: studenten hebben al maanden les voor hun computer.

Toch zijn veel van de berichten van studenten wel degelijk te eenzijdig, en kan de kritiek op klaagzangen van studenten meer inhouden dan 'idiotieën uitkramen' (want, ook dat, beste rector Van de Walle, is het debat doden).

Het afwegen van lijden is niet louter een dooddoener die het lijden van studenten onder de mat wil vegen. We hoeven niet naar de oorlog te grijpen om ons eigen lijden te relativeren: in een tijd met grote oversterfte onder ouderen zijn jongeren wel de gelukkigen die het virus niet zo ernstig moeten nemen dat ze voor hun leven dienen te vrezen.

Relativeren is dan geen dooddoener, maar noodzakelijk om deze tijd door te komen en empathisch met anderen te zijn, en kan het eigen lijden verlichten. Zoals een verpleegkundige van UZ Leuven het verwoordde: 'Niet op café kunnen ben ik beu. Maar elke dag dat pak aantrekken ook!'

Anderzijds gaat het lijden van studenten verder dan het uitgaan missen; klachten over eenzaamheid en doelloosheid behelzen meer dan 'gezeur'. Maar misschien mag de vraag opgeworpen worden of de voortdurende bevestiging van dat lijden ook negatieve effecten kan inhouden.
Het discours van 'spreek over uw problemen' wordt deze dagen zo beklemtoond dat het haast uitmondt in ieders individuele zoektocht naar zijn problemen, waardoor 'gewone' donkere dagen – die iedereen in corona heeft – worden gepathologiseerd; het 'logische' lijden aan een zo onzekere tijd als deze wordt dan als abnormaal beschouwd. Op die manier is er minder aandacht voor de mensen die echt de grond onder hun voeten zien verdwijnen, voor wie de nood aan psychologische hulp gelijk begint te staan aan de hoop op leven. Ze kunnen bij psychologen niet eens meer op de wachtlijsten terecht.

Het 'wij worden in de steek gelaten' is ook maar een halve waarheid: het miskent de (ook intra-universitaire) organisaties en mensen die studenten een luisterend oor bieden; rectoren, decanen en docenten die dubbel werk verrichten; een minister die belooft dat tegen de zomer het rijk der vrijheid weer aanbreekt. Doembeelden versterken de schade die klaagzangen net willen beperken.

En klagen is altijd gemakkelijker dan het heft in handen nemen: een tegendemocratie is nodig en dit is geen oproep om braaf in uw kot te blijven wachten tot dat vaccin uw leeftijdsgroep bereikt. Schrijf zelfs gerust nog oproepen voor meer perspectief, maar vul dat perspectief eens zelf in; start een petitie, benoem concreet wat anders kan - zoals initiatieven als #erdoor en het voorstel om studiepunten terug te vorderen hebben gedaan.

En ook: adem in, ga de bossen verkennen en stop dat eindeloze netflixbingen. Misschien is een blik op de wereld in plaats van een blik op eigen lijden in veel gevallen de meer productieve weg.